Quan hệ giữa Việt Nam và Singapore đã phát triển vượt bậc trên nhiều phương diện trong những năm gần đây, với điểm nhấn là việc hai nước ký thỏa thuận nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược vào năm 2013. Và người đã góp phần đặt những viên gạch đầu tiên và bồi đắp cho mối quan hệ này chính là cố Thủ tướng Singapore Lý Quang Diệu (1923-2015).

Trao đổi với phóng viên TTXVN tại Singapore, Phó Giáo sư (PGS) Alan Chong thuộc Trường Nghiên cứu Quốc tế S. Rajaratnam (RSIS) nhận định, trong tầm nhìn chiến lược của ông Lý Quang Diệu, “Việt Nam là một đối tác rất đặc biệt trong Hiệp hội Các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN)” của Singapore. Theo ông Alan Chong - chuyên gia về chính sách đối ngoại của Singapore, ngay khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, Singapore đã muốn có mối quan hệ đặc biệt với Việt Nam. Và sự khởi đầu cho giai đoạn phát triển quan hệ đầu tiên chính là việc cố Thủ tướng Lý Quang Diệu được mời để giúp lên kế hoạch tổng thể cho Việt Nam. PGS Alan Chong cho rằng quan hệ giữa hai nước hiện đã ở giai đoạn phát triển thứ hai, thứ ba và tiếp tục kéo dài. 

PGS Alan Chong khẳng định việc Singapore hiện là đối tác đầu tư lớn thứ ba vào Việt Nam đã nói lên sự gần gũi trong quan hệ giữa hai nước. Cách tiếp cận Việt Nam của Singapore mang tính thực tế cao, “đôi bên cùng có lợi”. Hai nước đã làm rất nhiều trong việc chia sẻ kinh nghiệm, về phía Singapore là kinh nghiệm trong quản trị. Du lịch và giáo dục cũng là những lĩnh vực hợp tác có thể thúc đẩy nhiều hơn nữa. Có rất nhiều tiềm năng phát triển giữa hai bên và quan hệ đối tác song phương cũng có thể chuyển sang lĩnh vực công nghệ hiện đại, như công nghệ sinh học. Theo PGS Alan Chong, nền nông nghiệp Việt Nam cũng là một cơ hội hợp tác chưa được khai thác đầy đủ. Việt Nam rất có kinh nghiệm trong sản xuất lương thực và với bối cảnh đô thị hạn chế của Singapore, đảo quốc Sư tử sẽ có rất nhiều điều có thể học hỏi từ Việt Nam. 

Cùng chung nhận định với PGS Alan Chong, PGS Vũ Minh Khương thuộc trường Chính sách Công Lý Quang Diệu, cho rằng với Singapore, và trong thời kỳ của ông Lý Quang Diệu, Việt Nam là đất nước rất quan trọng. Ấn tượng về Việt Nam của ông Lý Quang Diệu và các cộng sự không chỉ là việc Việt Nam là quốc gia bản lĩnh mà còn có sức mạnh nhất định trong bảo vệ chủ quyền độc lập. Ông Lý Quang Diệu luôn nói Việt Nam có thể làm được những việc mà không ai có thể làm được. Ngoài ra, cố Thủ tướng Singapore cũng nhận thấy chất lượng nguồn lực Việt Nam rất tiềm tàng. Singapore đã trao khá nhiều học bổng cho học sinh Việt Nam, và các em đều học rất giỏi, tiếp tục phát triển và thành công. Ông Lý Quang Diệu tin rằng một đất nước có bản lĩnh dân tộc cao và tiềm năng con người như vậy sớm hay muộn cũng trở thành một quốc gia mạnh.

Với một người có tầm nhìn xa như cố Thủ tướng Lý Quang Diệu, điều tất yếu phải đến là mối quan hệ giữa hai bên được cải thiện và ngày càng phát triển. Một trong những biểu tượng hợp tác thành công nhất giữa Việt Nam và Singapore chính là Khu công nghiệp Việt Nam-Singapore (VSIP) được khởi công xây dựng tại tỉnh Bình Dương năm 1995, và đến nay đã trở thành khu công nghiệp mẫu trên cả nước, với cơ sở hạ tầng hiện đại, thân thiện với môi trường và góp phần thu hút đầu tư nước ngoài rất lớn vào Việt Nam. Dự án VSIP Bình Dương đã nhận được rất nhiều sự quan tâm của cố Thủ tướng Lý Quang Diệu. Bản thân ông cũng đã nhiều lần về thăm tỉnh Bình Dương, và ghi nhận sự phát triển vượt bậc tại đây.

Năm 2013, Việt Nam và Singapore đã quyết định nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược, nhân chuyến thăm Việt Nam của Thủ tướng Lý Hiển Long. Đại sứ Việt Nam tại Singapore, ông Nguyễn Tiến Minh cho biết, kể từ đó đến nay, quan hệ giữa hai nước tiếp tục phát triển mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực chủ chốt, với nhiều điểm nhấn quan trọng. Về chính trị, hai bên đã tăng cường đối thoại và cùng chia sẻ mối quan tâm chung đến vấn đề duy trì hòa bình, an ninh, ổn định và phát triển trong khu vực, đặc biệt liên quan đến bảo vệ hòa bình và an ninh khu vực và trên Biển Đông. Về kinh tế, trao đổi thương mại giữa hai bên đã tăng 20% trong năm 2014. Hiện Singapore là đối tác thương mại lớn thứ 6 và là đối tác đầu tư lớn thứ ba của Việt Nam, với tổng giá trị đầu tư là 32,7 tỷ USD. Về văn hóa và xã hội, hiện giao lưu giữa nhân dân hai nước cũng rất mạnh mẽ, đặc biệt gần đây Singapore đang thúc đẩy các vấn đề giáo dục và chăm sóc y tế cộng đồng. Rất nhiều học sinh, sinh viên Việt Nam đã và đang chọn Singapore là điểm đến để học tập. 

Những thực tế trên cho thấy mối quan hệ giữa Việt Nam và Singapore đã thực sự phát triển và ngày càng đi vào chiều sâu thực chất, dưới sự vun đắp và quan tâm rất lớn của cố Thủ tướng Lý Quang Diệu, như PGS Alan Chong đã khẳng định “tương lai giữa hai nước rất tươi sáng… và Singapore luôn coi Việt Nam là đối tác có thể tin cậy trong ASEAN”.

TTXVN/Tin tức