Hàng trăm ha rừng phi lao dọc ven biển thuộc địa bàn các xã An Chấn, An Mỹ (huyện Tuy An), An Phú và phường 9 (thành phố Tuy Hòa), tỉnh Phú Yên, đang bị tàn phá không thương tiếc.

Rừng phi lao bị khai thác vô tội vạ

Khu rừng phi lao thuộc thành phố Tuy Hòa rộng ít nhất 600 ha đang bị khai thác theo kiểu da beo và khai thác từ trong ra ngoài. Ngoài lấy làm gỗ, những cây phi lao có dáng đẹp, gốc to, được khai thác về làm cây cảnh… Gặp anh Dương Văn Thành, ở khu phố Ninh Tịnh, phường 9, khi vợ chồng anh đang cào lá phi lao rụng ở đây cho biết, mỗi ngày vợ chồng anh cào được 2 cộ bò để bán cho các lò gạch, mỗi cộ 160.000 đồng. Nhưng nhìn kỹ bên dưới đống lá trong chiếc cộ bò của anh Thành là… những khúc cây phi lao.

Vào mùa nắng, cứ khoảng 4 giờ 30, khi đi ngang qua khu rừng phi lao phường 9 để tập thể dục, ai cũng nghe rõ tiếng rựa, tiếng răng rắc bên trong khu rừng. Đó là người dân đang chặt cây bằng rựa hoặc bẻ nhánh cây phi lao bằng những cây sào có móc sắt dài khoảng 4 đến 6 m.

Người dân vẫn ngang nhiên đốn, chặt cây phi lao hàng chục năm tuổi trong khu vực rừng phòng hộ ven biển. Ảnh: Ly Kha-TTXVN

Còn ở khu rừng phi lao thuộc các xã An Phú, An Mỹ, rộng vài trăm hécta còn có tình trạng chặt rồi đốt làm than tại chỗ. Điều đó rất dễ dàng nhận biết khi còn lại dấu vết của những hầm đốt than gần hai bên con đường dẫn vào Khu du lịch Bãi Xép.

Gặp anh Nguyễn Văn Lan ở thôn Giai Sơn, xã An Mỹ, khi anh đang chuẩn bị vào rừng phi lao để cào lá ở khu vực Bãi Xép, anh Lan cho biết: “Từ ngày mở tuyến đường ngang qua rừng phi lao này để vào Khu du lịch Bãi Xép có rất nhiều người cưa cây, thậm chí họ còn chặt phi lao rồi đào hầm tại chỗ để đốt lấy than”.

Đâu là nguyên nhân?

Trước đây, rừng phi lao được giao cho các HTX quản lý và khai thác bằng cách hàng năm trồng mới theo kiểu trồng dặm và cho xã viên thu lượm lá phi lao rụng, chặt tỉa cành để làm chất đốt. Thế nhưng từ khi hàng trăm hécta phi lao được giao cho chủ đầu tư là những doanh nghiệp tư nhân thực hiện các dự án du lịch, nghỉ dưỡng thì cây bị tàn phá vô tội vạ. Trong khi các cơ quan chức năng (như kiểm lâm, chính quyền địa phương) hầu như làm ngơ.

“Điểm danh” lại thì thấy nhiều dự án đầu tư chưa hiệu quả do chậm hoặc không thực hiện như cam kết. Điển hình là dự án “Làng chuyên gia - Khu nghỉ dưỡng cao cấp SEASIDE” do Công ty cổ phần đầu tư và thương mại Biển Xanh đầu tư, được khởi công vào ngày 28/10/2009 và dự kiến hoàn thành sau 3 năm.

Dự án được UBND tỉnh Phú Yên giao 6,6 ha rừng phi lao nằm trong nội ô thành phố Tuy Hòa, tổng vốn đầu tư 150 tỷ đồng.

Tại lễ khởi công, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần đầu tư và thương mại Biển Xanh, ông Nguyễn Thế Binh dõng dạc tuyên bố dự án này còn góp phần phục vụ cho Năm Du lịch Quốc gia duyên hải Nam Trung bộ và lễ kỷ niệm 400 năm hình thành tỉnh Phú Yên được khai mạc vào ngày 1/4/2011. Thế nhưng, lễ kỷ niệm 400 năm hình thành tỉnh Phú Yên và Năm Du lịch Quốc gia chỉ còn độ tháng rưỡi mà nhà đầu tư lặn đâu mất tăm(?). Trong khi đó, những vạt rừng phi lao bị lén cưa, đào gốc hoặc chặt phá.

Tương tự, ngày 4/8/2009, Công ty TNHH Bắc Âu Biệt thự và Resort (Scandia Villa & Resort Ltd - Thụy Điển) cũng đã khởi công Dự án Làng du lịch quốc tế ven biển thành phố Tuy Hòa. Dự án gồm các hạng mục: Bãi tắm và công viên rộng 40.000 m2, 200 nhà nghỉ biệt thự, 120 căn hộ khách sạn, 1 resort 4 sao, 1 khách sạn 5 sao với 200 phòng, sân tennis, siêu thị, trường học, trạm y tế, khu giải trí khác....Thế nhưng đến nay nhà đầu tư chỉ mới xây dựng 6 nhà nghỉ dạng biệt thự và một số diện tích trồng cỏ làm công viên.

Điều đáng nói là không hiểu sao UBND tỉnh Phú Yên lại giao luôn một đoạn của tuyến đường Độc Lập chạy dọc ven biển cho nhà đầu tư. Do vậy, gần một trăm ha phi lao nằm về phía Bắc của dự án Làng du lịch quốc tế ven biển thành phố Tuy Hòa hầu như không ai quản lý, bị chặt phá vô tội vạ, thậm chí người dân dùng cộ bò chặt cây phi lao giữa ban ngày mà không bị xử lý…

Có thể nói, xét cho cùng những dự án nói trên thực chất chỉ là những “dự án treo”; đồng thời với sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền, ngành kiểm lâm là những nguyên nhân chủ quan dẫn đến rừng phòng hộ ven biển tỉnh Phú Yên đã và đang bị tàn phá nghiêm trọng. Và đáng ngại nhất là nguy cơ người dân sẽ phải chấp nhận “sống chung” với sự bất thường của thời tiết vào mùa mưa bão.

Thế Lập