Biết tin mình đỗ thủ khoa của Trường Đại học Ngoại thương Hà Nội, Nguyễn Duy Hải rụt rè tâm sự: "Ước mơ thi đỗ ĐH của em đã thành hiện thực, nhưng để theo học lại là chặng đường dài và đầy khó khăn, vì bố em đau ốm triền miên, mẹ thì vất vả quá!".

Chàng thủ khoa không đi học thêm

Chúng tôi tìm về thôn Khả Phong, xã Nam Sơn, huyện Đô Lương (Nghệ An) gặp em Nguyễn Duy Hải (SN 1993), học sinh lớp 12A7 Trường THPT Đô Lương I, vừa đỗ thủ khoa Trường ĐH Ngoại Thương. Tại nhà Hải, bà con xóm giềng kéo đến chúc mừng rất đông vui. Bởi đây là lần đầu tiên ở làng quê nghèo này có học sinh đỗ thủ khoa đại học.

Bên góc học tập này, Nguyễn Duy Hải đã thực hiện được ước mơ bước vào trường đại học.

Sinh ra và lớn lên trong một gia đình nông dân nghèo, bố mẹ suốt đời tần tảo, lăn lộn với ba sào ruộng khoán, Hải luôn ý thức phải gắng học giỏi để thoát khỏi cái nghèo. Hải là con thứ 2 trong gia đình. Chị gái Hải hiện đang là sinh viên năm thứ 3 Trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội. Bố Hải là thợ nề thường bị ốm đau luôn nên Hải và mẹ là lao động chính canh tác trên 4 sào ruộng khoán để kiếm gạo ăn, rồi phụ giúp tiền chi tiêu cho gia đình.
Hải tâm sự: "Ước mơ thi đỗ ĐH của em đã thành hiện thực, nhưng để theo học lại là chặng đường dài và đầy khó khăn, vì bố em đau ốm triền miên, mẹ lại phải một mình làm việc đồng áng và nuôi 2 chị em. Bây giờ em chỉ biết cố gắng phấn đấu học thật giỏi để có học bổng suốt những năm học đại học”.
Bà Lê Thị Hà, mẹ của Hải tâm sự: "Khi Hải bước sang năm học lớp 12, tôi khuyên em nó đi học thêm như các bạn để có đủ kiến thức thi ĐH, nhưng Hải quyết không đi, còn động viên mẹ: Số tiền con đi học thêm mẹ để dành lo thuốc thang cho bố, lo gạo ăn hàng ngày và dành chút ít để con đi thi ĐH. Con quyết tâm tự ôn luyện ở nhà và sẽ thi đỗ ĐH".

Hải động viên mẹ và làm thật. Suốt những ngày các bạn đổ xô đi học thêm, ôn luyện thi ĐH chỗ nọ, chỗ kia thì Hải chỉ ở nhà chong đèn tự ôn luyện bên góc học tập nhỏ xíu của mình. Nhiều hôm học khuya, mệt quá, Hải gục ngay trên bàn học bên bát mì tôm mẹ làm còn để nguyên. Niềm vui đỗ thủ khoa mới đến thì nỗi lo chồng chất lại đến với Hải khi bước vào cổng trường ĐH. Bà Hà ngồi lặng lẽ động viên con trai: "Con đừng lo, bằng mọi giá mẹ cũng sẽ vay mượn cho con đi học. Miễn sao con cố gắng học nên người, kiếm được công việc ổn định".

Ước mơ trở thành nhà lãnh đạo kinh tế

Hỏi về "bí quyết" học giỏi, Hải bộc bạch: "Em học để hiểu chứ không học thuộc. Tất cả các môn học đều có phần nội dung trọng tâm, khi học, em chú ý đến phần đó làm kiến thức cơ bản. Còn khi học trên lớp, em chú ý nghe bài giảng của thầy cô, rồi tự học là chính. Điều quan trọng nữa, phải biết kết hợp hài hòa giữa việc học và thời gian nghỉ ngơi, làm việc cho hợp lý.

"Bí quyết" đó đã giúp Hải 12 năm liền là học sinh giỏi toàn diện và giành nhiều giải cao trong các kỳ thi học sinh giỏi. Năm học lớp 5 Hải đoạt giải học sinh giỏi tỉnh môn Toán. Năm lớp 9 đoạt giải Nhì tỉnh môn hóa. Năm lớp 12, Hải dành vương miện thủ khoa môn toán của tỉnh với tổng điểm tuyệt đối 20/20.

Thầy Trần Huy Hưng, giáo viên chủ nhiệm lớp 12A7 trường THPT Đô Lương I cho biết: "Suốt những năm học THPT, ngoài việc tiếp thu kiến thức do thầy cô truyền đạt trên lớp, Hải chủ yếu tự học ở nhà một cách miệt mài, say sưa và rất khoa học. Những bài toán, lý, hóa khó, chưa hiểu, khi đến trường, Hải mạnh dạn trao đổi với thầy cô và các bạn để tự nâng cao kiến thức cho mình. Chính sự chăm chỉ, cẩn thận đến từng phép tính, cách trình bày bài thi một cách tư duy, sáng tạo đã đem lại thành quả xứng đáng cho Hải hôm nay.

Khi hỏi về ước mơ, Hải nói: “Em sẽ cố gắng học tập thật giỏi, trở thành một nhà lãnh đạo kinh tế để có điều kiện giúp đỡ gia đình và quê hương mình đang còn nghèo khó".

Bài và ảnh: Hoàng Long