Với lực lượng đông đảo đoàn viên, thanh niên, học sinh, sinh viên, Thành Đoàn Thành phố luôn là một trong những lực lượng nòng cốt chung tay cùng chính quyền Thành phố tham gia thực hiện nhiều hoạt động an sinh xã hội ý nghĩa. Sức trẻ của thanh, thiếu niên Thành phố được hiện thực hóa qua nhiều công trình, phần việc thiết thực, qua đó góp phần xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh văn minh, hiện đại, nghĩa tình.
Đa dạng các hoạt động an sinh
Theo Phó Bí thư Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh Ngô Minh Hải, công tác an sinh xã hội luôn là một trong những nội dung trọng tâm của hoạt động đoàn được tuổi trẻ Thành phố nghiêm túc thực hiện trong nhiều năm qua. Đặc biệt, từ khi Trung tâm Công tác xã hội Thanh niên Thành phố được thành lập (năm 1989), các phong trào có sự đổi mới trong phương thức tổ chức, phát triển về quy mô, hiệu quả từng bước được nâng lên, gắn với thực tiễn và nhu cầu thiết thực của đơn vị, người dân. Hàng chục nghìn đoàn viên, thanh niên với hàng triệu ngày công đã để lại dấu ấn sâu sắc ở hầu hết các mặt trận tình nguyện, không chỉ triển khai trên địa bàn Thành phố mà còn tại các địa phương lân cận với nhiều mô hình, hoạt động thể hiện tinh thần nhân văn sâu sắc.
Một trong những hoạt động nổi bật nhất trong công tác thanh niên tình nguyện của Thành phố Hồ Chí Minh là chiến dịch “Thanh niên tình nguyện hè”, được thực hiện thường niên từ năm 1994 đến nay. Bắt đầu với tên gọi Chiến dịch “Ánh sáng văn hóa hè” trong những năm đầu phát động, chiến dịch nhanh chóng phát triển thêm nhiều chương trình, hoạt động tình nguyện đa dạng như “Mùa hè xanh”, “Tiếp sức mùa thi”, “Hoa phượng đỏ”, “Kỳ nghỉ hồng”, “Hành quân xanh” với yêu cầu, nhiệm vụ cụ thể đặt ra ở mỗi giai đoạn, thời điểm.
Qua 27 năm thực hiện, từ lực lượng tham gia ban đầu chỉ có 710 sinh viên, học sinh của 10 trường đại học, cao đẳng, trung cấp trên địa bàn, đến nay, Thành phố đã có hơn 2,1 triệu lượt đoàn viên, thanh niên tham gia các chiến dịch tình nguyện hè, thực hiện khối lượng đồ sộ các công trình, phần việc như: Xóa mù chữ cho gần 30.000 người, vận động hơn 1 triệu thiếu nhi đến trường; nạo vét gần 100 tuyến kênh, rạch với tổng chiều dài hơn 50km; thu gom gần 100.000 tấn rác, xà bần; trồng 3 triệu cây xanh; giới thiệu việc làm cho hơn 18.000 thanh niên, tư vấn vay vốn cho gần 6.700 thanh niên với tổng số vốn gần 12,4 tỷ đồng; khám chữa bệnh, phát thuốc miễn phí cho hơn 2 triệu lượt người dân với tổng kinh phí ước tính trên 20 tỷ đồng; vận động hiến máu tình nguyện gần 300.000 đơn vị máu; đắp mới, bê tông hóa, nâng cấp, phát quang hơn 620km đường; xây dựng, sửa chữa 450 cầu…
Đặc biệt, qua 27 mùa chiến dịch, gần 200.000 thanh niên đã trở thành hội viên Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam; hơn 61.000 thanh niên được kết nạp Đoàn và hơn 3.500 đoàn viên ưu tú được vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng. Bên cạnh lực lượng chiến sỹ là đoàn viên, thanh niên, học sinh của Thành phố Hồ Chí Minh, chiến dịch “Thanh niên tình nguyện hè” Thành phố còn tiếp nhận sự tham gia của các chiến sỹ là sinh viên, thanh niên tình nguyện đến từ các quốc gia khác như Hoa Kỳ, Pháp, Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Malaysia… và sự ủng hộ nhiệt tình từ các văn nghệ sỹ trẻ.
Trong công tác “Đền ơn đáp nghĩa – Uống nước nhớ nguồn”, Thành Đoàn Thành phố tập trung thực hiện hàng năm nhiều chuỗi hoạt động, phần việc ý nghĩa như vệ sinh môi trường các nghĩa trang liệt sĩ; thăm và tặng quà các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn; tặng quà, sổ tiết kiệm cho hộ gia đình nghèo; tặng học bổng cho học sinh vượt khó học tốt… Trong giai đoạn 2000 - 2020, Thành Đoàn Thành phố đã trao tặng gần 100.000 phần quà, sổ tiết kiệm trị giá hơn 200 tỷ đồng cho thương, bệnh binh và gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn; tổ chức thăm hỏi, khám bệnh, cấp thuốc miễn phí và tặng quà trong các dịp lễ, Tết cho cha mẹ liệt sỹ, người có công tại các Trung tâm Bảo trợ xã hội; tặng gần 10.000 phần quà, học bổng và hơn 40.000 quyển vở cho học sinh là con em gia đình chính sách…
Bên cạnh các hoạt động quy mô cấp thành phố, những hoạt động quy mô địa phương cũng gặt hái được nhiều kết quả thiết thực. Điển hình như công trình “Tuyên truyền pháp luật phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật trong học sinh, sinh viên và thanh niên công nhân” do Đoàn Thanh niên Công an Thành phố Hồ Chí Minh thực hiện từ năm 2010 đến nay. Theo Đại úy Nguyễn Công Danh, Bí thư Đoàn Công an Thành phố Hồ Chí Minh, qua 10 năm triển khai, Đoàn đã tập huấn kỹ năng tự vệ, đối phó với các tình huống nguy hiểm cho gần 25.000 học sinh, nữ thanh niên công nhân; tuyên truyền về bạo lực học đường và cách ứng phó cho học sinh của 1.007 trường từ cấp Tiểu học đến Trung học Phổ thông; tuyên truyền về pháp luật cho công nhân đang làm việc tại 41 khu, cụm công nghiệp lớn của Thành phố…
Đặc biệt, trong thời điểm đại dịch COVID-19, Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh đã huy động toàn lực các đoàn viên thanh niên trên địa bàn tham gia công tác tuyên truyền phòng, chống dịch. Trong năm 2020, Thành Đoàn Thành phố đã chăm lo cho khoảng 6.000 người dân với tổng trị giá vật phẩm, nhu yếu phẩm, khẩu trang, xà phòng… hơn 1 tỷ đồng. Trung tâm Phát triển khoa học và Công nghệ trẻ Thành phố Hồ Chí Minh điều chế hơn 100 nghìn lít dung dịch sát khuẩn và cung cấp miễn phí đến các cơ quan, đơn vị, người dân. Các Huyện Đoàn, Quận Đoàn thành lập 240 đội hình tình nguyện thực hiện nhiệm vụ phòng, chống dịch bệnh trên địa bàn. Đó là: Đội hình tuyên truyền phòng, chống dịch tại các khu nhà trọ, khu chợ; đội hình hỗ trợ công tác nhập liệu phiếu khai y tế; đội hình phản ứng nhanh vận động người dân không tụ tập đông người; đội hình giáo viên trẻ tình nguyện dạy, ôn tập kiến thức cho thiếu nhi là con em thanh niên công nhân…
Chú trọng chất lượng hoạt động hơn nữa
Theo anh Dương Ngọc Tuấn, Giám đốc Trung tâm Công tác xã hội Thanh niên Thành phố Hồ Chí Minh, bên cạnh những kết quả đạt được, quá trình triển khai các công trình an sinh xã hội của thanh niên Thành phố đang phải đối mặt với nhiều trở ngại. Đơn cử như công tác tuyên truyền các nội dung về kiến thức pháp luật, bảo vệ môi trường… vẫn chưa tiếp cận được hết các tầng lớp nhân dân. Việc tập hợp đoàn viên, thanh niên chưa thật sự hiệu quả, dẫn đến tình trạng thiếu nhân lực khi tổ chức hoạt động. Nhiều đoàn viên, thanh niên chưa nhiệt tình đề xuất ý tưởng, sáng kiến trong hoạt động tình nguyện… Những vướng mắc này vô hình trung đã làm giảm đáng kể hiệu quả của các công trình, phần việc, cần được các cấp đoàn, hội Thành phố tập trung tháo gỡ.
Nhằm khắc phục hạn chế, nâng cao chất lượng hoạt động thanh niên tình nguyện, Bí thư Thành Đoàn Thành phố Hồ Chí Minh Phan Thị Thanh Phương cho biết, trong thời gian tới, mỗi cán bộ đoàn sẽ dồn tâm huyết, trí lực, tăng cường hàm lượng chất xám trong tổ chức các chương trình. Ðồng thời, Thành Đoàn đẩy mạnh kết nối, phối hợp các đơn vị, cơ sở đoàn lân cận để triển khai những công trình, phần việc có chiều sâu, mang lại hiệu quả cao phục vụ cộng đồng. Tổ chức Đoàn chủ động đưa ra những ý tưởng, sáng kiến thiết thực, có tính khả thi cao để hiến kế xây dựng các hoạt động ngày càng hiệu quả.
Bên cạnh đó, các hoạt động thanh niên tình nguyện sẽ chú trọng tính thực tế sao cho phù hợp với nhu cầu của người dân và địa phương. Các cấp bộ Đoàn đẩy mạnh việc động viên, tuyên dương những gương bạn trẻ tham gia tình nguyện nhiều năm và xem như đó là lực lượng nòng cốt để xông pha những nơi khó khăn. Cùng với đó, cán bộ Đoàn cần chú trọng công tác chia sẻ, tương tác về những kinh nghiệm, kiến thức của các thế hệ đi trước để các công trình, phần việc ở những năm sau ngày một hiệu quả, thiết thực hơn.
Các chương trình hoạt động tiếp tục gắn với 7 chương trình đột phá của Thành phố, với Nghị quyết Đại hội Đoàn các cấp; tham gia cùng các ngành các cấp giải quyết các vấn đề trực tiếp của Thành phố như ứng phó biến đổi khí hậu, giữ gìn an ninh xã hội… Đồng thời, qua các chiến dịch, tổ chức Đoàn kịp thời bồi dưỡng các điển hình thanh niên ưu tú giới thiệu các cấp ủy xem xét kết nạp Đảng, tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đóng góp cho sự phát triển của Thành phố.
Đặc biệt, trước diễn biến phức tạp của đại dịch COVID-19, thanh niên Thành phố Hồ Chí Minh quyết tâm phát huy tinh thần xông pha, xung kích mọi lúc, mọi nơi; phát huy thế mạnh của đội ngũ trí thức trẻ để thực hiện những giải pháp khoa học công nghệ cùng Thành phố chống dịch. Giai đoạn sau dịch, Thành Đoàn sẽ có những mô hình, giải pháp hay để hỗ trợ kịp thời người dân và thanh, thiếu niên bị ảnh hưởng bởi dịch, góp sức giúp Thành phố vượt qua giai đoạn khó khăn.