Việc chăm sóc của bà mẹ đối với trẻ là rất cần thiết. Tuy nhiên, do chưa được trang bị kiến thức đầy đủ nên nhiều bà mẹ thường lúng túng khi chăm sóc trẻ nhỏ, đặc biệt là khi trẻ ốm.
Chăm con theo kiểu “gia truyền”
Theo Ths Phạm Thu Hà, Trưởng phòng Điều dưỡng Bệnh viện Nhi TW: Kết quả nghiên cứu về kiến thức và kỹ năng chăm sóc trẻ của bà mẹ tại Khoa Sơ sinh, Bệnh viện Nhi TW từ tháng 12/2012 đến tháng 2/2013 cho thấy, phần lớn các kỹ năng chăm sóc trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh mà các bà mẹ có được là do người thân truyền lại. Chính vì thế, các bà mẹ thường lúng túng khi chăm sóc trẻ ốm, đặc biệt là khi các bé phải nhập viện.
Để chăm sóc tốt trẻ bị ốm, các bà mẹ cần phải có kiến thức. ảnh: Dương Ngọc - TTXVN |
Cuộc khảo sát được tiến hành trên 161 bà mẹ chăm sóc con tại khoa, với 51,8% số bà mẹ dưới 25 tuổi, nhóm trên 25 tuổi chiếm 48,5%. Không có bà mẹ nào trong diện nghiên cứu mù chữ; số bà mẹ có trình độ dưới THPT chiếm tỷ lệ thấp, khoảng 29,2%; nhóm bà mẹ ở nông thôn chiếm tỷ lệ lớn, với 62,5%; thành thị là 37,5%. Kết quả khảo sát cho thấy, nhóm các bà mẹ có trình độ học vấn từ THPT trở lên có tỷ lệ thực hiện đúng các kỹ năng chăm sóc trẻ cao hơn các bà mẹ có trình độ học vấn dưới THPT. Hầu hết các bà mẹ chưa có kiến thức đúng về việc thay đổi tư thế cho bệnh nhi, đặc biệt là tư thế nằm sấp. Nhiều bà mẹ lo lắng, việc nằm sấp sẽ dễ khiến trẻ bị ngạt thở, nhưng theo các bác sĩ, tư thế này rất tốt cho trẻ.
Trẻ sốt là… do thay đổi thời tiết
Kết quả khảo sát của các điều dưỡng Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Nhi TW cũng cho thấy, phần lớn các bà mẹ trẻ ở cả nông thôn và thành thị đều chưa hiểu đúng và biết cách xử trí khi trẻ bị sốt. Theo đó, có đến hơn 23% các bà mẹ mặc thêm quần áo cho con khi trẻ bị sốt, thậm chí có người còn chườm đá, đắp khăn lạnh cho con. Nhiều người chỉ sờ thấy con ấm đã vội cho uống thuốc hạ sốt mà không cặp nhiệt độ xem nhiệt độ cơ thể của con là bao nhiêu.
Theo các chuyên gia y tế, sốt là triệu chứng thường gặp khi trẻ mắc bệnh truyền nhiễm. Việc theo dõi và chăm sóc trẻ bị sốt rất quan trọng. Nếu bị sốt cao, kéo dài, trẻ dễ lên cơn co giật. Tuy nhiên trên thực tế, việc chăm sóc và xử trí của các bà mẹ khi con bị sốt còn hạn chế. Nghiên cứu trên cho thấy, chỉ có gần 37% các bà mẹ có kiến thức đúng, gần 21% có hành vi đúng trong việc xử lý tình huống trẻ bị sốt. Cụ thể, đa số các bà mẹ được phỏng vấn đều hiểu sai về sốt. Cử nhân Hồ Thị Bích, điều dưỡng khoa Truyền nhiễm cho biết: Nhiều người không cặp nhiệt độ cho con mà chỉ khẳng định sốt qua cảm giác, cho rằng "sờ thấy ấm là sốt". Có người lại cho rằng, nhiệt độ ở mức 37 đã là sốt. Hơn 9% số bà mẹ cho rằng, nhiệt độ 38,5 độ C mới là sốt. Trong khi đó, sốt là tình trạng tăng nhiệt độ của cơ thể trên mức giới hạn bình thường. Trẻ bị coi là sốt khi thân nhiệt ở miệng là từ 37,5 độ C trở lên và ở nách là 37,2 độ C.
Cũng theo nghiên cứu trên thì có đến hơn nửa số các bà mẹ cho rằng, sốt là do thay đổi thời tiết, chỉ 6% nghĩ tới nguyên nhân sốt là do bệnh truyền nhiễm. Phần lớn các bà mẹ được hỏi đều có nguồn thông tin về chăm sóc và xử trí sốt. Tuy nhiên, chỉ có gần 14% số các bà mẹ nhận thông tin trực tiếp từ cán bộ y tế.
Theo các bác sĩ, trẻ sốt cần được chườm nước ấm, uống thêm nước, uống thuốc hạ sốt khi nhiệt độ trên 38,5 độ C, thời gian dùng thuốc hạ sốt cách 4 - 6 giờ. Thế nhưng qua khảo sát các bà mẹ có con nằm viện do sốt cho thấy, rất nhiều bà mẹ có hành vi xử trí không đúng. Theo đó, chỉ có khoảng 1/3 số bà mẹ cho trẻ uống hạ sốt khi nhiệt độ cơ thể của trẻ ở mức trên 38,5 độ C. Đáng chú ý, có tới 44% số bà mẹ tự mua thuốc về cho con uống mà không cần đơn. Theo các bác sỹ, điều này là rất nguy hiểm cho trẻ. Chẳng hạn, paracetamol là loại thuốc hạ sốt phổ biến. Tuy nhiên, trên thị trường có rất nhiều loại thuốc có hoạt chất này với nhiều nhãn hiệu khác nhau. Có những người vừa cho con uống thuốc hạ sốt Efferalgan, sau đó lại cho con uống thêm Decolgen để chữa sổ mũi, trong khi loại thuốc này cũng chứa paracetamol. Theo các bác sĩ, trẻ dễ bị ngộ độc nếu uống paracetamol quá liều, thậm chí trường hợp nặng có thể tử vong.
Châu Anh