Các nhà khoa học Anh mới đây đã phát hiện bí mật từng giúp người Campuchia rút ngắn thời gian xây dựng khu đền Angkor Wat từ cả trăm năm xuống chỉ còn 35 năm – đó là những con kênh đào.
Angkor Wat được xây dựng từ 5 triệu tấn đá sa thạch, với mỗi khối đá nặng tới 1,6 tấn. |
Angkor là một trong những kho báu khảo cổ lớn nhất thế giới, một thành phố 1.000 năm tuổi, từng trải trên một khu vực rộng ngang với London. Làm thế nào những người xây dựng Angkor có thể kéo được những khối đá nặng 1,6 tấn về công trường xây dựng các ngôi đền và tượng là câu hỏi mà các nhà sử học đã tìm hiểu trong hàng thập kỷ qua.
Nay thì một nghiên cứu mới, sử dụng các hình ảnh vệ tinh cho thấy, những người cai trị vương quốc Khmer đã cho đào một con kênh dài 32 km ngang qua vương quốc của họ để vận chuyển các khối sa thạch.
Các khối đá sa thạch được khai thác từ núi Kulen và sử dụng để xây quần thể đền thờ Hindu ở Angcor được coi là lớn nhất thế giới. Trước đây, người ta nghĩ rằng những khối đá này được kéo trên đất liền từ núi Kulen tới một con sông để xuôi theo dòng nước tới hồ Tonle Sap. Tại đây chúng được đưa tiếp qua các con kênh tới sông Siem Reap rồi được kéo ngược dòng đến địa điểm xây dựng ở Angkor. Tổng hành trình cả trên bộ và thủy này dài tới gần 90 km.
Tuy nhiên, mới đây, các chuyên gia Etsuo Uchida và Ichita Shimoda của Đại học Waseda, Tokyo, đã sử dụng các hình ảnh vệ tinh để xác định rằng, từng tồn tại những con kênh cổ đại là lối đi tắt cho dự án xây dựng Angkor vào thế kỷ 12. Những con kênh này dẫn từ chân núi Kulen tới Angkor chỉ dài 32 km, ngắn hơn nhiều so với quãng đường dài gần 90 km theo suy đoán trước đây. Etsuo Uchida và Ichita Shimoda cũng phát hiện hơn 50 mỏ đá ở chân núi Kulen và dọc theo tuyến đường phù hợp với việc vận chuyển về ngôi đền.
Phát hiện nói trên có thể giúp lý giải tại sao khu đền Angkor Wat khổng lồ, sử dụng tới 5 triệu tấn sa thạch, đã hoàn thành chỉ trong 35 năm mặc dù các tính toán cho rằng, người Khmer xưa lẽ ra phải mất tới cả trăm năm.
Angkor được xây dựng bởi đế chế Khmer (thế kỷ 9 đến thế kỷ 15), từng được cho là là thành phố thời tiền công nghiệp lớn nhất thế giới, trải trên diện tích rộng trên 390 dặm vuông. Nó từng bị bỏ không vào thế kỷ 15, khiến phần lớn thành phố dần biến thành rừng rậm. Nổi tiếng nhất tại Angkor là Angkor Wat, tổ hợp đền thờ Hindu lớn nhất thế giới, được nhà vua Kind Suryavarman II cho xây dựng vào đầu thế kỷ 12.
Thu Hằng