Phái đoàn chính phủ Syria và phe đối lập ngày 11/2 đã có cuộc tiếp xúc trực tiếp tại Geneva, Thụy Sĩ trong khuôn khổ vòng đàm phán thứ hai của hội nghị hòa bình quốc tế về Syria gọi là Geneva 2. Tuy nhiên, vòng đàm phán mới vẫn trong tình trạng “giậm chân tại chỗ”.
Ít tiến triển
Nhận định vòng đàm phán mới này, đặc phái viên chung về Syria của Liên hợp quốc (LHQ) và Liên đoàn Arab (AL), ông Lakhdar Brahimi, cho rằng cuộc gặp đã bắt đầu một cách “khó nhọc” và hầu như không có mấy dấu hiệu tiến triển. Trước đó, vòng đàm phán thứ nhất kết thúc sau 10 ngày mà không có một kết quả cụ thể nào.
Trong cuộc gặp, các bên tiếp tục đổ lỗi cho nhau là thủ phạm làm bạo lực leo thang, đồng thời kiên quyết bảo lưu quan điểm của mình. Thứ trưởng Ngoại giao Syria, ông Faisal Meqdad thuộc phái đoàn chính phủ cho biết, chính quyền Syria sẽ thảo luận về từng điều khoản trong Tuyên bố chung tại hội nghị Geneva 1 (6/2012), nhưng sẽ là theo lộ trình tiệm tiến; trước hết là chấm dứt xung đột, chống khủng bố, chống can dự từ bên ngoài. Ông Meqdad cũng tiết lộ, hội nghị sẽ không thảo luận về vai trò của Tổng thống Bashar al-Assad.
Trong khi đó, phát ngôn viên phe đối lập Syria, Louay Safi, cho rằng, đàm phán cần phải tập trung ngay vào việc thành lập một chính phủ chuyển tiếp, coi đây là cách duy nhất để chấm dứt nội chiến ở Syria. Ông này đồng thời cũng cảnh báo sẽ không có vòng đàm phán thứ ba nếu các cuộc gặp lần này không mang lại kết quả.
Trước khi hai phái đoàn gặp nhau, ông Brahimi đã gặp riêng rẽ hai bên, kêu gọi họ hướng tới thảo luận ngăn chặn xung đột và đạt đồng thuận về thời kỳ chuyển tiếp chính trị ở Syria - những chủ đề được xem là gai góc, nhạy cảm nhất. Tuy nhiên, không có dấu hiệu cho thấy hai bên sẽ đạt được một thỏa thuận có tính đột phá tại vòng đàm phán này.
Phát biểu với báo giới sau khi tiếp xúc với hai bên, ông Brahimi thừa nhận: “Thực lòng, chúng tôi chưa thấy có thay đổi nào trong quan điểm của các bên. Đó vẫn là khoảng cách quá lớn”.
Nga chỉ trích phương Tây
Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 11/2 đã chỉ trích một dự thảo nghị quyết về Syria của Hội đồng bảo an Liên hợp quốc là phản tác dụng và các đề xuất do phương Tây đưa ra là “hoàn toàn một chiều và xa rời thực tế”.
Dự thảo mà ông Lavrov chỉ trích là dự thảo về tiếp cận các thành phố Syria để cung cấp viện trợ nhân đạo. Theo ông Lavrov, dự thảo do Australia, Luxemboug và Jordan đề xuất này đã phớt lờ nỗ lực trong cung cấp viện trợ nhân đạo cho Syria và cáo buộc chính phủ Syria là bên khiến viện trợ bị cản trở. Trong khi đó, chính phe đối lập Syria mới là thủ phạm cản trở quá trình viện trợ.
Ông Lavrov cũng cáo buộc phương Tây đang tìm cách lợi dụng vấn đề nhân đạo ở Syria theo đúng cách đã lợi dụng vấn đề vũ khí hóa học để làm suy yếu tiến trình chính trị, hòng quay lại giải pháp quân sự. Ông còn cho rằng phương Tây đang nhắm mắt làm ngơ trước các hoạt động khủng bố ở Syria.
Nhắc đến vòng đàm phán mới nói trên, ông Lavrov kêu gọi các bên tập trung đối phó với mối đe dọa của chủ nghĩa khủng bố, chấm dứt buôn lậu vũ khí và ngừng phong tỏa các thành phố Syria để tạo điều kiện cung cấp viện trợ.
Trong khi đó, ngoại trưởng các nước Liên minh châu Âu đánh giá rằng tình hình tại Syria cần có sự can thiệp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, thậm chí cả sự vào cuộc của Tòa án Hình sự quốc tế. Tuyên bố của Hội đồng châu Âu ngày 10/2 nêu rõ: Tình hình nhân quyền tại Syria đã đến mức khủng hoảng nhân đạo, đòi hỏi phải có sự quan tâm kịp thời và sâu sát từ Liên hợp quốc.
Hoài Thanh