Để sửa đổi, bổ sung Luật Thanh niên năm 2005 cho phù hợp với Hiến pháp và hệ thống pháp luật, sáng 18/3, Bộ Nội vụ phối hợp với Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam và Đoàn Khối các cơ quan Trung ương tổ chức Hội nghị tham vấn thanh niên về sửa đổi, bổ sung Luật này.
Thực tiễn hơn 7 năm thi hành Luật Thanh niên cho thấy Luật đã tạo cơ sở pháp lý quan trọng cho việc ban hành các chính sách, pháp luật cho thanh niên; đồng thời phát huy vai trò, trách nhiệm của thanh niên đối với đất nước và xã hội, từng bước hình thành nguồn nhân lực trẻ có chất lượng cao đáp ứng yêu cầu thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.
Tuy nhiên, đến nay, Luật đã bộc lộ những bất cập cần phải nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn phát triển của thanh niên Việt Nam và sự phát triển của đất nước. Các đại biểu cho rằng độ tuổi của thanh niên quy định trong Luật thanh niên chưa có sự thống nhất với độ tuổi trẻ em quy định trong Luật bảo vệ chăm sóc, giáo dục trẻ em.
Các điều khoản quy định về quyền và nghĩa vụ của thanh niên còn chung chung, thiếu cụ thể, chưa phân định rõ quyền của thanh niên và nghĩa vụ của thanh niên dẫn đến khó khăn trong việc áp dụng và hướng dẫn triển khai thực hiện. Bên cạnh đó, các quy định của Luật cũng chưa xuất phát từ nhu cầu, đòi hỏi, nguyện vọng chính đáng của thanh niên.
Các quy định chủ yếu dựa trên năng lực và khả năng đáp ứng của các cơ quan nhà nước đối với thanh niên. Luật chưa quy định cơ chế tạo điều kiện, khuyến khích và bảo đảm sự tham gia của thanh niên trong quá trình xây dựng và tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật có liên quan đến thanh niên. Thanh niên chưa phát huy và thực hiện đầy đủ các quyền, nghĩa vụ của mình trong việc tham gia xây dựng chính sách, pháp luật cho chính thanh niên.
Tại Hội nghị, nhiều ý kiến kiến nghị đã được đề xuất, nhấn mạnh đến việc bổ sung thêm nghĩa vụ của thanh niên tham gia góp ý, phản biện, giám sát trong quá trình xây dựng và thực thi các chính sách, pháp luật có liên quan tới thanh niên; bổ sung trách nhiệm của nhà n ước trong việc bảo đảm, tạo điều kiện để thanh niên tham gia trong việc xây dựng và thực thi chính sách, pháp luật có liên quan đến thanh niên. Các ý kiến đề nghị sửa đổi, bổ sung làm rõ quyền và nghĩa vụ của thanh niên theo các quyền, nghĩa vụ của công dân đã được quy định tại Hiến pháp năm 2013; đồng thời bổ sung quy định Nhà nước bảo đảm kinh phí để triển khai thực hiện các chương trình, mục tiêu quốc gia nhằm phát triển thanh niên.
Trưởng đại diện Quỹ dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam, ông Arthur Erken cho rằng thế hệ trẻ là thành phần cốt lõi của xã hội, đầu tư cho thế hệ trẻ là đầu tư cho tương lai, do vậy gia đình và xã hội cần có sự đầu tư để thanh niên có kiến thức, kinh nghiệm và năng lực, có cuộc sống khỏe mạnh và có việc làm phù hợp, phát huy được khả năng của mình. Người trẻ cần được đặt vào trung tâm của quá trình phát triển đất nước.
Quá trình phát triển và công bằng xã hội chỉ có thể đạt được khi chúng ta lắng nghe tiếng nói của những người trẻ trong chương trình thực hiện chính sách và thanh niên được tham gia tích cực, đầy đủ vào việc giám sát quá trình thực hiện chính sách liên quan đến họ. Thể chế hóa các quy định thông qua một đạo luật về thanh niên và có nguồn ngân sách để thực hiện các chính sách liên quan đến thanh niên, đó là điều quan trọng để phát huy những tiềm năng vốn có của thanh niên.
Chu Thanh Vân