Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà: Lĩnh ấn tiên phong, thúc đẩy ngành Công Thương phát triển

Ghi nhận, đánh giá cao và biểu dương sự nỗ lực và những kết quả quan trọng ngành Công Thương đạt được trong năm 2023, Phó Thủ tướng nêu rõ, ngành Công Thương cần "lĩnh ấn tiên phong" trong tiến trình thực hiện Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, đặt mục tiêu đến năm 2025, nước ta trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại; đến năm 2030, kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại.

Cụ thể, ngành Công Thương tập trung xây dựng Luật điện lực (sửa đổi), thúc đẩy thị trường điện cạnh tranh minh bạch, công bằng, hiệu quả theo cơ chế thị trường; nghiên cứu xây dựng Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, trình ban hành các chính sách thúc đẩy năng lượng tái tạo, khai thác tiềm năng trên 600GW điện gió ngoài khơi, điện mặt trời...; nghiên cứu đề xuất cơ chế đặc thù để triển khai kịp tiến độ các dự án nguồn và lưới điện cấp bách.

Gợi mở việc sửa đổi Luật phát triển các ngành công nghiệp, Luật Hóa chất, Nghị định số 45/2012/NĐ-CP về khuyến công, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương chủ động đàm phán về lộ trình áp dụng các tiêu chuẩn mới phát thải carbon, bảo vệ môi trường đối với sản phẩm hàng hóa trong chuỗi cung ứng toàn cầu; thống nhất, thừa nhận lẫn nhau về tiêu chuẩn hàng hóa thương mại để rút ngắn thủ tục.

Bộ Công Thương chủ trì phối hợp với các Bộ: Tài nguyên và Môi trường; Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, xây dựng nghiên cứu ban hành các tiêu chuẩn, quy chuẩn để doanh nghiệp thực hiện theo lộ trình; bắt nhịp, chủ động trước các hàng rào kỹ thuật, tiêu chuẩn mới của sản phẩm trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

Bộ Công Thương sớm rà soát, ban hành Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp, trong đó, nâng cao năng lực độc lập, tự chủ, của nền sản xuất Việt Nam theo hướng chú trọng nâng cao tự chủ về nguyên liệu, công nghệ, sản xuất, tăng cường năng lực sáng tạo và thiết kế. Đồng thời, phát triển các ngành công nghiệp sử dụng nhiều công nghệ, có giá trị gia tăng cao và các ngành công nghiệp phát thải carbon thấp; khuyến khích đủ mạnh để phát triển những lĩnh vực ưu tiên của các ngành công nghiệp nền tảng; phát triển hệ sinh thái công nghiệp năng lượng, hydrogen, amoniac xanh, hệ sinh thái công nghiệp hàng hải và đường sắt tốc độ cao..

Nhấn mạnh các giải pháp đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, Phó Thủ tướng yêu cầu tập trung hoàn thành và trình ban hành Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện lực quốc gia trong năm 2023 theo yêu cầu Thường vụ Quốc hội, đồng thời tổ chức thực hiện có hiệu quả Kế hoạch sau khi Thủ tướng phê duyệt; sớm ban hành Kế hoạch vận hành hệ thống điện quốc gia; khẩn trương hoàn thiện và trình Chính phủ xem xét ban hành cơ chế chính sách khuyến khích phát triển điện mặt trời áp mái nhà dân, công sở và khu công nghiệp; cơ chế mua bán điện trực tiếp giữa đơn vị phát điện từ năng lượng tái tạo với khách hàng sử dụng điện lớn.

Bộ Công Thương chỉ đạo triển khai bảo đảm tiến độ đối với các dự án trọng điểm, cấp bách của ngành điện, đặc biệt các dự án đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch đến Phố Nối, đưa vào vận hành trong tháng 6/2024; Chuỗi dự án điện khí Lô B - Ô Môn, Nhiệt điện Quảng Trạch...

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương chỉ đạo triển khai đồng bộ, hiệu quả phát triển các ngành điện, dầu khí, than bền vững, giữ vững an ninh năng lượng quốc gia; thực hiện chuyển dịch cơ cấu năng lượng, giảm thiểu phát thải carbon gắn với phát triển năng lượng sạch, tái tạo, chủ động tận dụng, phát huy có hiệu quả hỗ trợ về khoa học, tài chính xanh thông qua các cơ chế hợp tác chuyển đổi năng lượng công bằng JETP và sáng kiến Cộng đồng phát thải ròng bằng 0 châu Á để thực hiện cam kết quốc tế của Việt Nam về trung hòa carbon vào năm 2050; thí điểm triển khai các các dự án trang trại điện gió ngoài khơi...

Bộ Công Thương chỉ đạo các thương vụ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan ngoại giao thực hiện tốt vai trò cầu nối cho doanh nghiệp 'bám rễ' thị trường; tăng cường công tác xúc tiến thương mại, đa dạng hóa thị trường, chuỗi cung ứng; củng cố và mở rộng thị phần tại các thị trường truyền thống; tạo bước đột phá mở rộng các thị trường xuất khẩu mới có tiềm năng...; tổ chức triển khai có hiệu quả, phát huy tối đa hiệu quả các FTA mang lại, hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng hiệu quả các cam kết...

Phó Thủ tướng yêu cầu đẩy mạnh phát triển thị trường nội địa, triển khai hiệu quả các chương trình, đề án về phát triển thị trường trong nước; theo dõi sát tình hình thị trường, thực hiện các biện pháp bảo đảm cân đối cung cầu hàng hóa, nhất là trong các dịp cao điểm, lễ, tết, làm tiền đề triển khai các giải pháp kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy thương mại trong nước...

Phó Thủ tướng yêu cầu rà soát các nhiệm vụ tồn đọng, nhất là những việc tồn đọng kéo dài, lựa chọn một số công việc trọng điểm cần tháo gỡ và có hiệu quả ngay, để tập trung nguồn lực xử lý. "Hơn lúc nào hết, tập thể lãnh đạo, cán bộ, công nhân viên ngành Công Thương cần đoàn kết, nỗ lực, quyết tâm cao hơn nữa, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm để dẫn dắt, thúc đẩy ngành Công Thương phát triển", Phó Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo báo cáo của Thứ trưởng Bộ Công Thương Phan Thị Thắng, trong năm 2023, ngành Công Thương đã trình Quốc hội ban hành Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng 2023 với nhiều quy định mới đặt ra từ thưc tiễn như bảo vệ người tiêu dùng dễ bị tổn thương, bồi thường thiệt hại cho người tiêu dùng, sản xuất và tiêu dùng bền vững và hoàn thiện môi trường pháp lý cho các giao dịch tên môi trường số.

Bộ Công Thương đã chủ động tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt 4 quy hoạch ngành quốc gia có ý nghĩa quan trọng như: Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia; Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia; Quy hoạch hạ tầng dự trữ, cung ứng xăng dầu, khí đốt quốc gia. Hoạt động sản xuất công nghiệp đã vượt qua giai đoạn khó khăn, có sự phục hồi tích cực, đóng góp vào tăng trưởng chung của nền kinh tế. Một số dự án tồn đọng kéo dài của ngành Công Thương đã được khắc phục, đi vào hoạt động đạt hiệu quả bước đầu.

Cùng với đó, cán cân thương mại tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 8 liên tiếp, góp phần tích cực cho cán cân thanh toán, nâng cao dự trữ ngoại hối, ổn định tỷ giá và các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô khác của nền kinh tế. Thương mại điện tử Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh (quy mô thị trường thương mại điện tử khoảng 25 tỷ USD tăng 25% so với năm 2022), giữ vững vị trí top 5 thế giới về tốc độ tăng trưởng, tạo động lực phát triển kinh tế và dẫn dắt chuyển đổi số trong doanh nghiệp. Việc phát triển các nền tảng số trong thương mại đã thúc đẩy tiếp cận thị trường, rút ngắn khoảng cách và thời gian cho doanh nghiệp.

Ngành Công Thương đã triển khai có hiệu quả nhiều giải pháp xúc tiến thương mại, kích cầu tiêu dùng để thúc đẩy thương mại nội địa. Tổng bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2023 ước tăng 9,6% vượt mục tiêu đề ra (8-9%). Nguồn cung hàng hóa tại thị trường trong nước, nhất là các mặt hàng lương thực, thực phẩm; khắc phục được khó khăn về thiếu nguyên, nhiên liệu thiết yếu phục vụ sản xuất và đời sống của người dân.

Công tác hội nhập kinh tế quốc tế đã đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Công tác quản lý nhà nước về phòng vệ thương mại, chống lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại và gian lận xuất xứ được triển khai đồng bộ. Quản lý, đảm bảo trật tự thị trường, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên thị trường nội địa tiếp tục được củng cố...