Các đồng chí: Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng; Tòng Thị Phóng, Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Chủ tịch Quốc hội; Trần Đại Quang, Ủy viên Bộ Chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an; đại diện các cơ quan tham mưu, quản lý, nghiên cứu khoa học và nhiều nhà nghiên cứu lý luận, các thành viên Hội đồng Lý luận Trung ương nhiệm kỳ 2006 - 2010 và nhiệm kỳ 2011-2015, đã dự.
Phát biểu tại buổi lễ, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương Đinh Thế Huynh nêu rõ: Quyết định thành lập Hội đồng Lý luận Trung ương, Bộ Chính trị tiếp tục khẳng định Hội đồng là cơ quan tư vấn cho Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư về các vấn đề lý luận chính trị, làm cơ sở cho việc hoạch định, hoàn thiện, phát triển đường lối, chính sách của Đảng, về những chương trình, đề tài khoa học cấp nhà nước về lý luận chính trị, phục vụ trực tiếp công tác lãnh đạo của Đảng. Hướng nghiên cứu giai đoạn 2011-2015 của Hội đồng là tập trung vào tổng kết những vấn đề lý luận - thực tiễn qua 30 năm đổi mới; góp phần cụ thể hóa và triển khai thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năm 2011), Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 2011-2020, Báo cáo chính trị tại Đại hội XI của Đảng; cung cấp cơ sở lý luận - thực tiễn phục vụ soạn thảo các văn kiện trình các hội nghị Trung ương khóa XI, trình Đại hội XII của Đảng; tiếp tục góp phần làm sáng tỏ những vấn đề về đảng cầm quyền; về kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; về phát triển văn hóa, xã hội, con người; về chiến lược bảo vệ Tổ quốc...
Để hoàn thành tốt những nhiệm vụ trên, Hội đồng sẽ tập trung xây dựng chương trình hành động và đề án tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng hoạt động của Hội đồng, hoàn thiện Chương trình nghiên cứu lý luận chính trị. Theo đó, Hội đồng sẽ phát huy những thành tựu và kinh nghiệm từ các khóa trước, khắc phục những hạn chế, thiếu sót, tập trung thực hiện tốt bốn nội dung: Tiếp tục đổi mới phương thức hoạt động của Hội đồng nhằm nâng cao chất lượng tư vấn cho Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư; phát huy sự chủ động, nỗ lực của các thành viên Hội đồng, các tiểu ban, phát huy thế mạnh trí tuệ và sáng tạo tập thể, nâng cao hơn nữa chất lượng và hiệu quả hoạt động; thật sự dân chủ, tăng cường tranh luận, khuyến khích tìm tòi, sáng tạo trong nghiên cứu lý luận; tăng cường và mở rộng hơn nữa quan hệ với các cơ quan nghiên cứu lý luận của các đảng cộng sản, đảng cầm quyền và các đảng khác trên thế giới.
Cùng ngày, Hội đồng Lý luận Trung ương đã tiến hành kỳ họp thứ nhất.
Phát biểu tại kỳ họp, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã khẳng định tầm quan trọng, vai trò của lý luận, công tác lý luận và của Hội đồng Lý luận Trung ương. Tổng Bí thư nêu rõ: Tổng kết lý luận - thực tiễn 20 năm đổi mới tại Đại hội X và tổng kết 25 năm đổi mới, trong đó có 20 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội tại Đại hội XI, thực sự là những tổng kết lớn, quan trọng, đánh dấu những bước trưởng thành về năng lực tư duy lý luận của Đảng ta. Giới lý luận và đội ngũ trí thức khoa học đã có những đóng góp thực sự quý báu vào công tác tư tưởng - lý luận của Đảng, vào quá trình hình thành và phát triển lý luận đổi mới, lý luận về chủ nghĩa xã hội và xây dựng chủ nghĩa xã hội trong những điều kiện và hoàn cảnh lịch sử đặc thù của Việt Nam. Hội đồng Lý luận Trung ương, kể từ khi thành lập, đã đóng vai trò nòng cốt, là cơ quan tư vấn cho Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư, là nơi thu hút, tập hợp, tổ chức các chuyên gia, các nhà khoa học nghiên cứu các vấn đề lý luận chính trị liên quan trực tiếp đến việc hoạch định đường lối và các quyết sách của Đảng và Nhà nước ở tầm cương lĩnh, chiến lược.
Tổng Bí thư đã phân tích bối cảnh tình hình, xu thế phát triển trên toàn thế giới và những yêu cầu nhiệm vụ đặt ra cho công tác lý luận; đồng thời nhấn mạnh, cần phải bám sát và phân tích sâu sắc thực tiễn để tìm lời giải sáng rõ về lý luận cho những vấn đề của thực tiễn. Để thành công trong hội nhập, giữ vững được độc lập chủ quyền dân tộc, giữ gìn và phát huy được bản sắc văn hóa và truyền thống dân tộc, đảm bảo phát triển bền vững theo định hướng xã hội chủ nghĩa, đòi hỏi rất nhiều năng lực sáng tạo, bản lĩnh; phải ra sức nghiên cứu lý luận từ thực tiễn sinh động chứ không thể giáo điều, chủ quan, tư biện; không thể tự bằng lòng với những kiến thức và kinh nghiệm đã có. Nếu không có những đột phá về lý luận sẽ không thể tạo ra được tiền đề khoa học cho sự phát triển thực tiễn, cho chất lượng và hiệu quả hoạt động của Đảng và Nhà nước ta.
Tổng Bí thư đặc biệt lưu ý, Hội đồng Lý luận Trung ương cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ hơn về phương thức hoạt động, nâng cao chất lượng tư vấn bằng cách tổ chức hoạt động nghiên cứu các đề tài ở các cơ quan khoa học, tổ chức tốt các kỳ họp của Hội đồng, đảm bảo chất lượng các khuyến nghị tư vấn, phát huy cao độ nhiệt tình, trách nhiệm, tinh thần dân chủ, thực sự cầu thị trong thảo luận, tranh luận khoa học để cùng nhau tìm tòi chân lý trên cơ sở giữ vững nguyên tắc Đảng, thực hiện nghiêm túc các yêu cầu đặt ra trong nghiên cứu và tư vấn lý luận chính trị. Trên tinh thần dân chủ, phát huy mọi khả năng sáng tạo, tôn trọng và tin cậy lẫn nhau, khiêm tốn học hỏi lẫn nhau giữa các thế hệ khoa học, Hội đồng và cơ quan Hội đồng phải phấn đấu trở thành một cộng đồng khoa học kiểu mẫu cả về tư tưởng, học thuật, đạo đức, văn hóa và phong cách, có tác dụng khích lệ, cổ vũ các năng lực sáng tạo trong giới lý luận, trong đội ngũ trí thức khoa học, nhất là đối với các nhà khoa học trẻ. (Mời bấm vào đây xem toàn văn bài phát biểu của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng ).
Nguyễn Thị Sự - Hương Thủy