Tại cuộc họp báo thường kỳ diễn ra chiều 3/7 tại Hà Nội, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Hải Bình khẳng định: “Trong vấn đề giàn khoan Hải Dương 981, lập trường chính nghĩa cũng như sự kiên trì giải quyết bằng biện pháp hòa bình, đàm phán của Việt Nam đã được cộng đồng quốc tế ủng hộ”. Nhiều câu hỏi của các nhà báo trong và ngoài nước xung quanh vấn đề Biển Đông đã được ông Lê Hải Bình giải đáp tại cuộc họp báo này.
´Trong chuyến thăm Việt Nam của Ngoại trưởng Philippines, Việt Nam và Philippines có trao đổi gì về khả năng kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế về việc vi phạm chủ quyền lãnh thổ hay không, thưa ông? Chuyến thăm này có tác động như thế nào đến hoạt động đấu tranh của Việt Nam trong việc phản đối hành vi Trung Quốc hạ đặt giàn khoan 981 trái phép tại vùng biển Việt Nam?
Chuyến thăm, làm việc tại Việt Nam của Bộ trưởng Ngoại giao Philippines nhằm tiếp tục thúc đẩy các bước phát triển sau khi Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng có chuyến thăm Philippines vào tháng 5 vừa qua.
Về tình hình khu vực và quốc tế, hai bên đã trao đổi, tập trung vào việc hợp tác trong ASEAN cũng như về vấn đề Biển Đông. Theo đó, hai bên khẳng định tiếp tục cùng với các nước ASEAN xây dựng thành công cộng đồng ASEAN, đề cao đoàn kết cũng như vai trò trung tâm của ASEAN trong hợp tác khu vực và cấu trúc khu vực, thể hiện tiếng nói thống nhất và trách nhiệm trước các vấn đề quan trọng của khu vực, trong đó có vấn đề Biển Đông vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực. Hai bên đã cùng nhau yêu cầu Trung Quốc chấm dứt các hành động vi phạm luật pháp quốc tế, vi phạm tuyên bố về ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC); thực hiện kiềm chế nhằm giảm căng thẳng và không gây phức tạp thêm tình hình; bảo đảm thực hiện đầy đủ, nghiêm túc DOC, song song với đẩy mạnh quá trình thảo luận thực chất, sớm đạt được bộ quy tắc về ứng xử trên Biển Đông (COC).
Trong thời gian qua, Việt Nam vẫn tiến hành các hoạt động đối ngoại, tham gia diễn đàn quốc tế như bình thường. Tất cả các hoạt động này cho thấy thế, lực của Việt Nam trên trường quốc tế đang ngày càng gia tăng. Riêng về vấn đề giàn khoan Hải Dương 981, lập trường chính nghĩa cũng như sự kiên trì giải quyết bằng biện pháp hòa bình, đàm phán của Việt Nam để giải quyết vấn đề đã được cộng đồng quốc tế ủng hộ.
´Mới đây, Trung Quốc mở rộng vùng cảnh báo bão trên khu vực Biển Đông. Phản ứng của Việt Nam trước hành động này như thế nào, thưa ông?
Việt Nam cho rằng, việc Trung Quốc mở rộng vùng cảnh báo bão bao gồm toàn bộ Biển Đông cũng không thể thay đổi được thực tế là: Việt Nam có đầy đủ bằng chứng pháp lý và lịch sử để khẳng định chủ quyền của mình đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa ở Biển Đông.
´Trung Quốc vừa đưa ra luật mới, theo đó từ 1/8, quân đội nước này có quyền ngăn chặn ngư dân nước ngoài vào vùng biển cấm mà Trung Quốc đơn phương đặt ra. Vậy hành động này của Trung Quốc có ảnh hưởng gì đến hoạt động của ngư dân Việt Nam và cơ quan chức năng của Việt Nam có biện pháp gì để bảo vệ ngư dân hay không?
Chúng tôi rất quan tâm đến thông tin này. Chúng tôi cho rằng, mọi động thái của các bên liên quan ở Biển Đông cần phải tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982; tôn trọng chủ quyền, quyền tài phán của các quốc gia liên quan ở Biển Đông, không làm phức tạp thêm tình hình và không làm ảnh hưởng đến hòa bình cũng như các hoạt động dân sự bình thường trong khu vực. Chính phủ Việt Nam từ trước đến nay luôn quan tâm và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho ngư dân hoạt động tại các ngư trường truyền thống của mình ở Biển Đông.
´Các nhà lãnh đạo của Việt Nam đã nhiều lần khẳng định, Việt Nam sẽ lựa chọn thời điểm phù hợp để có thể kiện Trung Quốc ra tòa án quốc tế. Vậy, trong hoàn cảnh như thế nào thì được coi là điều kiện phù hợp để Việt Nam có thể kiện Trung Quốc?
Đó sẽ là thời điểm mang lại cho Việt Nam lợi ích cao nhất trong công cuộc đấu tranh bảo vệ chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ của mình.
Thu Phương - Huyền Tím (ghi)