* Mỹ thuyết phục Trung Quốc ủng hộ trừng phạt tài chính Iran
Ngày 10/1, Tổng thống Vênêxuêla Hugo Chavez đã có cuộc hội đàm với người đồng cấp Iran Mahmoud Ahmadinejad đang ở thăm Caracát trong khuôn khổ chuyến công du Mỹ Latinh kéo dài 5 ngày. Cuộc gặp diễn ra trong bối cảnh mối quan hệ giữa Iran với Mỹ và các nước phương Tây gia tăng căng thẳng xung quanh vấn đề hạt nhân của Têhêran.
|
Tổng thống Vênêxuêla Hugo Chavez (phải) và Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad tại thủ đô Caracát ngày 10/1/2012. |
Phát biểu tại lễ đón chính thức Tổng thống Ahmadinejad, nhà lãnh đạo Vênêxuêla tuyên bố nước này sẽ tiếp tục hợp tác với Iran để “ngăn chặn sự điên rồ của đế quốc” mà giờ đây đang gia tăng hơn bao giờ hết với một sức mạnh khủng khiếp. Tổng thống Chavez khẳng định, ngày nay nhân dân hai nước đã đi trên cùng một con đường đấu tranh chống lại sự tham lam và ngạo mạn của chủ nghĩa đế quốc.
Vênêxuêla là chặng dừng chân đầu tiên trong khuôn khổ chuyến công du 4 nước Mỹ Latinh của Tổng thống Ahmadinejad. Mục đích của chuyến thăm này là nhằm tăng cường mối quan hệ giữa Iran và các nước cánh tả ở Mỹ Latinh trong bối cảnh các cường quốc phương Tây đang gia tăng sức ép cũng như biện pháp trừng phạt đối với chương trình hạt nhân của Têhêran.
Trong lúc nhà lãnh đạo Iran hội đàm với Tổng thống Vênêxuêla tại Caracát, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử quốc tế (IAEA) khẳng định Têhêran đã bắt đầu làm giàu urani tại cơ sở ngầm Fordo nằm sâu trong lòng núi dưới sự giám sát của IAEA. Mỹ và phương Tây đã lập tức lên án hành động này của Iran, coi đây là một bước leo thang hơn nữa sau khi một tòa án ở Iran tuyên án tử hình một cựu lính thủy đánh bộ Mỹ mang quốc tịch Iran vì tội làm gián điệp cho Cục Tình báo trung ương Mỹ (CIA). Chính quyền Oasinhtơn đã lên án phán quyết tử hình trên của Têhêran.
Trước đó, Mỹ đã yêu cầu các nước Mỹ Latinh nơi nhà lãnh đạo Iran đặt chân đến trong chuyến công du tuần này “làm tất cả những gì có thể trong khả năng của mình” để nhắc nhở Têhêran rằng, con đường mà họ đang theo đuổi trong quá trình đối thoại với cộng đồng quốc tế về vấn đề hạt nhân là “sai lầm”.
Đáp lại yêu cầu của Mỹ, Tổng thống Vênêxuêla Chavez khẳng định những khuyến cáo của Oasinhtơn về các mối quan hệ giữa Caracát và Têhêran là “điều nực cười”, trong khi giới chức Êcuađo tuyên bố họ không có trách nhiệm phải thông báo với Mỹ những gì họ làm.
Quan hệ giữa Vênêxuêla và Mỹ vốn không mấy êm ả đang trở nên căng thẳng sau khi Mỹ ngày 8/1 quyết định trục xuất Tổng lãnh sự Vênêxuêla tại Miami với cáo buộc dính líu tới âm mưu tấn công mạng vào các cơ sở nhạy cảm của Mỹ. Caracát tuyên bố họ sẽ có câu trả lời “rõ ràng và đanh thép” đối với hành động này của Mỹ.
Trong một diễn biến khác, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Timothy Geithner ngày 10/1 đã đến Trung Quốc nhằm vận động Bắc Kinh ủng hộ việc gia tăng các biện pháp trừng phạt Iran. Theo kế hoạch, Bộ trưởng Tài chính Mỹ sẽ hội đàm với Thủ tướng Trung Quốc Ôn Gia Bảo trong ngày hôm nay, 11/1. Thông báo của Bộ Tài chính Mỹ cho biết trọng tâm của cuộc hội đàm là kêu gọi Trung Quốc ủng hộ các động thái trừng phạt Iran, trong đó có những biện pháp tài chính nhằm vào ngân hàng trung ương Iran. Giới phân tích dự đoán ông Geithner sẽ đối mặt với khó khăn do Trung Quốc từ trước đến nay luôn phản đối việc gia tăng sức ép đối với Têhêran.
Trong một buổi trả lời phỏng vấn trực tuyến, quan chức phụ trách các vấn đề Trung Đông của Bộ Ngoại giao Trung Quốc Trần Hiểu Đông đã nói rõ: “Trung Quốc kêu gọi tất cả các quốc gia liên quan bình tĩnh, kiềm chế các hành động có thể làm gia tăng căng thẳng và thực hiện những nỗ lực chung nhằm ngăn ngừa chiến tranh”. Ông Trần Hiểu Đông cho rằng 40% lượng dầu mỏ cung cấp cho thế giới hàng ngày lưu thông của Eo biển Hormuz, vì vậy chiến tranh bùng nổ tại khu vực này không chỉ ảnh hưởng tới các quốc gia liên quan mà còn gây ra thảm họa lớn đối với nền kinh tế thế giới.
Hoài Nam (P/v TTXVN tại Cuba) - T.H