Quân đội Nam Xuđăng ngày 22/4 đã hoàn thành việc rút quân ra khỏi khu vực mỏ dầu Heli ở Xuđăng mà lực lượng này đã chiếm đóng hơn một tuần qua, tạm chấm dứt cuộc tranh cãi đổ máu giữa hai nước khiến hàng nghìn dân thường phải đi sơ tán.
Đại sứ Nam Xuđăng tại Liên hợp quốc Agnes Oswaha cho biết việc rút quân khỏi Hêli là nhằm tránh nguy cơ tái diễn một cuộc chiến tranh tổng lực. Tuy nhiên, Tổng thống Nam Xuđăng Salva Kiir tố cáo lực lượng Không quân của Xuđăng vẫn tiếp tục không kích vào các binh sĩ đang rút lui.
|
Các tay súng Phong trào Công lý bình đẳng (JEM) tại thành phố Heli ngày 15/4. Ảnh: AFP/TTXVN. |
Hêli là mỏ dầu lớn nhất ở Xuđăng, đã bị các binh sĩ Nam Xuđăng chiếm đóng từ ngày 10/4 vì cho rằng Khắctum sử dụng nơi này làm căn cứ tấn công Công ty sản xuất dầu Unity State của mình. Đến ngày 20/4, Tổng thống Salva Kiir đã thông báo kế hoạch rút quân. Tuy nhiên, phía Xuđăng lại cho biết các binh sĩ nước này đã "giải phóng" mỏ dầu trên bằng vũ lực.
Việc rút quân được thực hiện sau khi cộng đồng quốc tế kêu gọi hai bên kiềm chế để bạo lực không bị leo thang thành một cuộc chiến lớn. Cũng trong ngày 22/4, Liên minh châu Phi (AU) đã một lần nữa kêu gọi hai bên "chấm dứt hoàn toàn bạo lực" và trở lại bàn đàm phán. Tuyên bố của AU nêu rõ: "Hai bên cần tính đến trách nhiệm đối với khu vực và các nước châu Phi khác cũng như cộng đồng quốc tế". Dự kiến ngày 23/4, Tổng thống Kia thăm chính thức Trung Quốc.
Sau 10 ngày giao tranh tại Hêli, một trợ lý cấp cao của Tổng thống Xuđăng Omar al-Bashir tuyên bố nước này đã "tiêu diệt" khoảng 400 binh sĩ và "lính đánh thuê" của Nam Xuđăng, song ông không cho biết số thương vong của Xuđăng. Một nguồn tin chưa được xác nhận cho biết gần 100 người bị thương đang được điều trị tại một bệnh viện quân sự ở Khắctum. Trong khi đó, quân đội Nam Xuđăng cho biết 19 binh sĩ của họ và 240 binh sĩ Xuđăng đã thiệt mạng.
Hêli được quốc tế công nhận là một phần lãnh thổ Xuđăng, tuy nhiên Nam Xuđăng vẫn khẳng định chủ quyền đối với khu vực này. Tình trạng bạo lực tại Hêli là sự việc tồi tệ nhất kể từ khi Nam Xuđăng tách ra độc lập từ tháng 7/2011 sau cuộc nội chiến kéo dài hơn 20 năm (1983-2005), làm khoảng hai triệu người thiệt mạng. Việc Nam Xuđăng chiếm đóng mỏ này đã bị cộng đồng quốc tế lên án. Tổng thư ký LHQ Ban Ki-moon cho rằng đây là hành động bất hợp pháp, trong khi các cường quốc kêu gọi các bên liên quan chấm dứt không kích tại biên giới. Theo LHQ, trong những ngày qua, khoảng 5.000 người dân đã sơ tán khỏi Hêli vì bạo lực.
Cũng trong ngày 22/4, các tay súng thuộc Phong trào Giải phóng Nhân đân Xuđăng - Bắc (SPLM-N) ở Xuđăng đã tuyên bố kiểm soát thị trấn chiến lược Talodi, cách Hêli 130km về phía Bắc. Họ cũng bác bỏ cáo buộc của Khắctum rằng SPLM-N được Nam Xuđăng ủng hộ.
TTXVN/Tin tức