Cuộc sống khốn khó trong giá lạnh của người dân ở thị trấn tiền tuyến Ukraine

Theo hãng tin Reuters (Anh), hơn một năm sau khi lực lượng Ukraine kiểm soát Lyman, giờ đây người dân ở thị trấn này đang chuẩn bị đối phó với một cuộc chiến mới – cuộc chiến chống chọi với mùa đông khắc nghiệt.

“Không hy vọng có điện. Không có gas, có điện rồi lại mất. Điện không phụ thuộc vào con người mà phụ thuộc vào thời tiết”, ông Hennadiy Batsak, 63 tuổi, ngồi trước lò sưởi trong căn hộ đơn sơ ở Lyman, chia sẻ.

Bếp lò cũ kỹ trong căn hộ cuối thời Xô viết của ông Batsak này là nơi duy nhất để hầu hết người dân thị trấn sưởi ấm giữa mùa đông dài lạnh giá, khi nhiệt độ xuống dưới 0 độ C.

Thị trưởng Oleksandr Zhuravlyov nói rằng giới chức không thể tái thiết Lyman khi giao tranh vẫn tiếp diễn ở gần đó và người dân vẫn phải co ro trong áo khoác dày bên bếp sưởi.

Lyman chỉ cách tiền tuyến khoảng 15 km. Thị trấn này nằm ở phía Bắc trung tâm than thép của Ukraine, nơi giao tranh đã diễn ra gần một thập kỷ, kể từ sau cuộc đảo chính năm 2014.

Thị trưởng Oleksandr Zhuravlyov cho biết trước khi Nga triển khai chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào tháng 2 năm ngoái, gần 20.000 người đã sống ở thị trấn này.

Lực lượng Nga đã kiểm soát Lyman từ tháng 5/2022, nhưng Ukraine đã giành lại thị trấn này vào tháng 10 năm ngoái, trong một cuộc phản công chớp nhoáng phá vỡ tuyến phòng thủ của Nga ở phía bắc Lyman.

Thị trưởng Zhuravlyov cho biết Lyman chỉ còn lại gần 5.400 cư dân, nhưng gần 90% cơ sở hạ tầng của thị trấn đã bị hư hại hoặc phá hủy.

Những người chọn ở lại và những người trở về Lyman sau giao tranh hầu hết đều là người cao tuổi. Họ không muốn rời xa mảnh đất mà họ đã sống cả đời. Một số người cũng cho rằng giá thuê nhà ở các vùng khác của Ukraine đắt đỏ là lý do khiến họ quay trở lại thị trấn này.

“Tôi đã sinh ra ở đây. Đây là quê hương của tôi, chính là nơi này”, ông Volodymyr Tkachenko, 78 tuổi, nói và chỉ tay xuống đất. “Ở đằng kia cũng có người khác sống”, ông nói và chỉ về phía xa. “Đó là quê hương của họ. Nhưng tôi đã ở đây từ năm 1945 và vẫn sẽ ở đây”.

Ông Tkachenko đã trở về quê hương sau khi trải qua mùa đông tương đối an toàn vào năm ngoái ở Dnipro, thành phố ở phía Đông Nam Ukraine nằm xa chiến tuyến hơn nhiều.

Nguồn nhiệt duy nhất trong căn hộ của người đàn ông 78 tuổi này là chiếc bếp đơn sơ. Ông từ từ đẩy những khúc gỗ, được các tình nguyện viên nhân đạo thu gom và chất thành từng đống, dọc theo những con đường chính của Lyman.

Xe quân sự thường xuyên gầm rú trên những con đường phủ đầy tuyết, phá vỡ sự tĩnh lặng của thị trấn vốn rất yên bình này.

Người dân nơi đây có thể nghe thấy tiếng pháo kích từ xa. Mặc dù Lyman yên tĩnh hơn các khu vực xung quanh nhưng nguy hiểm vẫn cận kề. Ukraine cáo buộc hồi tháng 7, loạt tên lửa đã tấn công vào trung tâm thị trấn khiến 9 người thiệt mạng.

“Việc quay lại Lyman hay không là trách nhiệm của mỗi công dân. Thị trấn của chúng tôi nằm trong vùng chiến sự và hiện tại chúng tôi không thể sửa chữa nhà cửa hoặc đảm bảo an toàn hoàn toàn”, Thị trưởng Zhuravlyov nói.

Theo trang The Guardian (Anh), ngày 2/10/2022, Tổng thống Volodymyr Zelensky tuyên bố Ukraine đã kiểm soát hoàn toàn Lyman, một ngày sau khi Bộ Quốc phòng Nga xác nhận đã phải rút lực lượng khỏi thị trấn chiến lược ở Donbass do mối đe dọa bị bao vây. Lyman nằm trong khu vực mà Moskva đã tuyên bố sáp nhập vào Nga.

Thị trấn Lyman - tên mới do Ukraine đổi từ tên cũ là Krasny Liman vào năm 2016 - đã bị lực lượng Nga giành quyền kiểm soát vào cuối tháng 5/2022. Thành phố này nằm ở rìa phía Bắc của Cộng hoà nhân dân Donetsk tự xưng, không xa vùng Kharkiv của Ukraine.

Nga từng sử dụng Lyman làm trung tâm hậu cần và vận tải cho các hoạt động của mình ở phía Bắc khu vực Donetsk.

Người phát ngôn quân đội Ukraine cho biết việc chiếm được Lyman sẽ cho phép Kiev tiến sâu vào khu vực Luhansk, nơi mà Moskva đã công bố kiểm soát hoàn toàn vào đầu tháng 7 năm ngoái.

Hai vùng Donetsk và Luhansk cùng tạo nên khu vực Donbass rộng lớn hơn, vốn là mục tiêu chính của Nga kể từ khi nước này bắt đầu chiến dịch quân sự tại Ukraine.