Châu Phi, Trung Đông vẫn “nóng”

Hãng thông tấn chính thức JANA và Truyền hình quốc gia Al-Jamahiriya của Libi đưa tin, ngày 19/4, các máy bay NATO đã tiến hành nhiều đợt không kích ồ ạt vào thủ đô Tripôli và thành phố miền đông Sirte - quê hương của nhà lãnh đạo Libi Moamer Kadhafi.

Chỉ huy lực lượng liên quân tại Libi, Trung tướng Charles Bouchard cho biết, mục đích của các cuộc tấn công này là phá hủy hạ tầng truyền thông và các cơ sở chỉ huy của ông Kadhafi và tuyên bố, liên quân sẽ tiếp tục tấn công cho tới khi "hạ bệ" được ông Kadhafi.

Cùng ngày, lực lượng của chính phủ Libi đã tấn công Misrata - thành phố lớn thứ ba ở Libi và cũng là thành phố lớn cuối cùng còn nằm trong tay lực lượng đối lập.

Ngoại trưởng Anh William Hague ngày 19/4 cho biết, nước này sẽ cử một nhóm quan chức quân sự cấp cao tới Libi để giúp phe đối lập tổ chức lại đội hình, cải thiện khả năng liên lạc và hậu cần. Nhóm này sẽ gồm 20 người được lựa chọn trong số những quan chức giàu kinh nghiệm của quân đội Anh.

Trong khi đó, ngày 19/4, Ngoại trưởng Pháp Alain Juppe đã lên tiếng kịch liệt phản đối ý định cử bộ binh của liên quân đến Libi, dù trong bất cứ sứ mệnh nào. Trước đó, Chủ tịch Ủy ban các vấn đề đối ngoại của Quốc hội Pháp, nghị sĩ Axel Poniatowski đã đề xuất cử bộ binh đến Libi để hướng dẫn các cuộc tấn công trên không của liên quân.

Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov ngày 19/4 đã cáo buộc những nỗ lực của phương Tây nhằm lật đổ nhà lãnh đạo Moamer Kadhafi là vi phạm nghị quyết của LHQ. Ông Lavrov lưu ý rằng, một loạt nước phương Tây đang ủng hộ phe đối lập ở Libi và Yêmen, bất chấp các phe đối lập này từ chối đối thoại; lập trường nguy hiểm đó có thể làm cho xung đột bùng nổ thêm dữ dội.

"Biển" người biểu tình ở Homs (Xyri) ngày 19/4. Ảnh: AFP/TTXVN (ảnh chụp qua video)

*Ngày 19/4 (giờ VN), ông Luc-Adolphe Tiao, Đại sứ Buốckina Phaxô tại Pháp, đã chính thức được bổ nhiệm làm Thủ tướng mới của nước này. Ông Tiao, 56 tuổi, từng là Giám đốc nhật báo Sidwaya, người đứng đầu Hội đồng Truyền thông Tối cao và chưa từng nắm giữ một chức vụ nào trong chính phủ.

Trong khi đó, các cuộc biểu tình chống Tổng thống Blaise Compaorevẫn tiếp tục gia tăng. Nhiều binh sỹ cùng cảnh sát bán quân sự đã đổ ra các đường phố ở thị trấn miền bắc Kaya, bắn chỉ thiên, đốt nhà của một tư lệnh quân đội và cướp phá nhà một sỹ quan. Đây là lần đầu tiên cảnh sát tham gia vào cuộc nổi loạn bắt nguồn từ thủ đô Uagađugu ngày 14/4 vừa qua. Trong khi đó, các cuộc biểu tình ở Koudougou (miền tây) đã biến thành các cuộc bạo động khi những thanh niên quá khích đốt phá các cơ sở của đảng cầm quyền và nhà ở của cựu Thủ tướng Tertius Zongo.

* Bộ Nội vụ Xyri ngày 19/4 (giờ VN) đã ra tuyên bố khẳng định, tình trạng bất ổn đang diễn ra ở nước này thực chất là một cuộc nổi loạn có vũ trang của các tổ chức Salafist; các nhóm này đã sát hại binh sĩ, cảnh sát và dân thường, đồng thời thực hiện các vụ tấn công nhằm vào các tài sản công cũng như tài sản cá nhân. Bộ Nội vụ Xyri nhấn mạnh, nhà chức trách "sẽ hành động kiên quyết và sẽ truy tìm những phần tử khủng bố để đưa ra xét xử".

Cùng ngày, hơn 20.000 người biểu tình đã dựng lều trại tại Quảng trường Al-Saa ở trung tâm thành phố miền trung Homs và tuyên bố sẽ bám trụ cho tới khi chế độ của Tổng thống Bashar al-Assad sụp đổ. Người biểu tình cũng yêu cầu chính phủ ngay lập tức xóa bỏ Luật tình trạng khẩn cấp đã được thực thi ở Xyri gần 50 năm qua và trả tự do cho toàn bộ tù nhân chính trị.

* Tại Yêmen, biểu tình tiếp diễn ở các tỉnh, thành trong ngày 19/4 (giờ VN) Hãng tin Pháp AFP cho biết, hàng trăm người biểu tình chống chính phủ ở thủ đô Xana đã bị trúng đạn hoặc bị thương do hơi cay trong nỗ lực của cảnh sát nhằm giải tán đám đông đòi Tổng thống Ali Abdullah Saleh từ chức. Tại thành phố cảng Al-Hodayda, cách Xana 226 km về phía tây, cũng có ít nhất 50 người bị thương trong cuộc xung đột giữa hàng trăm người biểu tình chống chính phủ và ủng hộ chính phủ.

Cùng ngày, một nhóm các thành viên đảng cầm quyền ở Yêmen tuyên bố đã thành lập một đảng mới mang tên Khối Công lý và Phát triển để ủng hộ người biểu tình và kêu gọi Tổng thống Saleh từ chức.

Theo kế hoạch, sáng nay (20/4), HĐBA LHQ sẽ có cuộc họp chính thức đầu tiên về cuộc khủng hoảng ở Yêmen, theo đề xuất của Đức. Cùng ngày, ngoại trưởng các nước thuộc Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) sẽ họp ở Abu Đabi (Các tiểu vương quốc Arập thống nhất - UAE) để hoàn tất mọi vấn đề đã thảo luận ở Riyadh nhằm chấm dứt cuộc khủng hoảng hiện nay ở Yêmen.

Minh Dương