Ngày 24/7, người dân Na Uy và thế giới vẫn chưa hết bàng hoàng sau khi đất nước được cho là một trong những nơi an toàn nhất, thanh bình nhất thế giới phải trải qua thảm họa kép kinh hoàng nhất kể từ Thế Chiến II.

Chân dung kẻ thủ ác Anders Behring Breivik.

Một vụ đánh bom nhằm vào tòa nhà Văn phòng Thủ tướng ở trung tâm thủ đô Ôxlô và một vụ xả súng tại trại hè trên đảo Utoeya do cùng một thủ phạm thực hiện chỉ cách nhau 2 giờ trong ngày 22/7 đã làm ít nhất 93 người chết và 97 người bị thương. Nghi phạm Anders Behring Breivik ngày 24/7 thừa nhận đã gây ra hai vụ trên và cho biết hắn hành động một mình.

Breivik bị cảnh sát bắt sau khi xả súng bắn chết ít nhất 86 người tại một trại hè thanh niên thường niên do đảng Lao động của Thủ tướng Na Uy Jens Stoltenberg tổ chức trên hòn đảo Utoeya ở tây bắc Ôxlô. Trước đó, Breivik đã thực hiện vụ đánh bom xe bên ngoài tòa nhà Văn phòng Thủ tướng và Bộ Tài chính ở trung tâm Ôxlô, cướp đi sinh mạng của ít nhất 7 người.

Breivik lên đảo trong trang phục của cảnh sát, thông báo với mọi người rằng hắn đang điều tra vụ đánh bom ở Ôxlô rồi đột nhiên xả súng. Một nhân chứng cho biết, Breivik thực hiện vụ xả súng một cách bài bản. Hắn rất bình tĩnh, không chạy mà di chuyển chậm và bắn vào bất kỳ ai lọt vào tầm mắt. Những người tham dự trại hè chạy trốn trong hoảng loạn, nhảy cả xuống nước để bơi vào đất liền nhưng cũng không thoát được nòng súng của Breivik. 90 phút sau khi Breivik bắt đầu xả súng, cảnh sát mới đến được đảo Utoeya do gặp khó khăn về phương tiện đi lại.

Phát biểu với kênh TV2, luật sư của Breivik, ông Geir Lippestad cho biết, Breivik cho rằng hành động của hắn là "tàn bạo nhưng cần thiết". Hắn thừa nhận là thủ phạm gây ra vụ xả súng trên đảo Utoeya và vụ đánh bom ở Ôxlô. Tuy nhiên, luật sư Lippestad không tiết lộ về động cơ của nghi phạm mà chỉ nói rằng Breivik "muốn thay đổi xã hội, muốn tấn công xã hội và cấu trúc xã hội".

Trong khi đó, cảnh sát cho biết Breivik có thái độ hợp tác. Cảnh sát đang điều tra xem Breivik hành động một mình hay còn có tòng phạm.

Theo một tài liệu dài 1.500 trang có tên "Tuyên bố độc lập châu Âu" do Breivik viết và đăng trên mạng Internet trước khi hành động, hắn đã chuẩn bị cho vụ đánh bom và xả súng từ mùa thu năm 2009. Trong đó, Breivik – một kẻ có tư tưởng phân biệt chủng tộc – đã viết về quá trình lập kế hoạch, chế tạo bom và triết lý bạo lực chống chủ nghĩa đa văn hoá. Hắn còn lập một nông trại mang tên Breivik Geofarm để có lý do mua nhiều hoá chất chế tạo chất nổ mà không bị ai nghi ngờ. Một cửa hàng bán các sản phẩm trong ngành nông nghiệp cho biết, hồi tháng 5 vừa qua, Breivik đã mua của họ 6 tấn phân bón - loại có thể dùng để chế tạo bom. Cảnh sát đã tìm thấy ít nhất 1 tấn phân bón tại nông trại Breivik Geofarm.

Cơ quan chức năng chưa xác định được động cơ của Breivik, cảnh sát cũng không có nhiều thông tin về hắn. Tuy nhiên, một điều đáng lưu ý là cả vụ đánh bom và xả súng đều xảy ra ở những địa điểm liên quan đến đảng Lao động của Thủ tướng Jens Stoltenberg.

Sau thảm kịch trên, Na Uy vẫn lên tiếng bảo vệ những giá trị về một xã hội mở, đa văn hoá, đồng thời tuyên bố không dung thứ chủ nghĩa khủng bố.
Ngoại trưởng Na Uy Jonas Gahr Stoere cho biết sẽ chú trọng đến an ninh cho người dân. Ông tuyên bố: "Rủi ro luôn luôn tồn tại nhưng tôi tin rằng Na Uy vẫn là một đất nước an toàn và chính phủ Na Uy có trách nhiệm duy trì điều đó".

Thùy Dương