Tiếp tục chương trình kỳ họp thứ hai, sáng 31/10, Quốc hội họp toàn thể nghe báo cáo về việc thực hiện dự án “Trồng mới 5 triệu ha rừng”, thảo luận dự kiến chương trình hoạt động giám sát của Quốc hội năm 2012. Buổi chiều, Quốc hội làm việc ở tổ, thảo luận về chương trình Mục tiêu quốc gia 5 năm 2011 - 2015; chương trình sử dụng trái phiếu Chính phủ 5 năm 2011 - 2015.

Đề nghị giám sát về an toàn giao thông

Đánh giá tình hình thực hiện chương trình hoạt động giám sát của Quốc hội năm 2011, các đại biểu đồng tình, mặc dù năm 2011 là năm chuyển giao giữa hai nhiệm kỳ nhưng hoạt động giám sát của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội và đại biểu Quốc hội vẫn được chú trọng, tiếp tục có những cải tiến về quy trình, thủ tục, cách thức giám sát; đạt được những kết quả tích cực; hoàn thành chương trình, kế hoạch đề ra.

Đại biểu Quốc hội tỉnh Nam Định Nguyễn Anh Sơn phát biểu ý kiến. Ảnh: Nguyễn Dân-TTXVN

Hoạt động giám sát của Quốc hội đã có tác động tích cực, làm chuyển biến mạnh mẽ nhiều mặt của đời sống kinh tế - xã hội, được cử tri đánh giá cao. Kết quả hoạt động giám sát tối cao đã góp phần nâng cao hiệu quả công tác lập pháp và quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước.

Các đại biểu cơ bản nhất trí với dự kiến chương trình hoạt động giám sát năm 2012, đồng thời đề xuất, kiến nghị một số nội dung, chuyên đề, xuất phát từ thực tiễn cuộc sống và nguyện vọng của đông đảo cử tri.

Đại biểu Lê Thị Nga (Thái Nguyên) cho rằng, việc theo dõi, đánh giá thực hiện các kiến nghị sau giám sát còn chưa làm được nhiều và đề nghị cần mở rộng sự tham gia của cử tri và báo chí vào hoạt động giám sát của Quốc hội. Về dự kiến chương trình giám sát năm 2012, đại biểu Lê Thị Nga cũng thống nhất lựa chọn chuyên đề giám sát việc thực hiện chính sách pháp luật về đầu tư công cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn và đề xuất thêm một chuyên đề về việc chấp hành pháp luật về đảm bảo an toàn giao thông bởi đây đang là vấn đề bức xúc của toàn xã hội, đe dọa đến sự an toàn của mỗi người dân. Tán thành phân tích của đại biểu Lê Thị Nga, đại biểu Nguyễn Anh Sơn (Nam Định) đề nghị cần lựa chọn thêm chuyên đề việc thực hiện chính sách pháp luật về đảm bảo an toàn giao thông, giải quyết ách tắc giao thông để giám sát trong năm 2012. Đây là vấn đề thực sự nóng bỏng, cần sự vào cuộc của Quốc hội để đáp ứng nguyện vọng của cử tri, nhân dân.

Tăng độ che phủ của rừng

Theo Báo cáo của Chính phủ, những năm qua công tác bảo vệ rừng đã đạt được những kết quả quan trọng, thể hiện trên cả 3 mặt: Số vụ vi phạm giảm (năm 1998 là 62.357 vụ, năm 2010 là 33.857 vụ, giảm 46%); diện tích rừng mất đi do các hành vi vi phạm lâm luật tuy vẫn còn lớn nhưng cũng đã có xu hướng giảm; diện tích rừng bị thiệt hại do cháy rừng cũng có xu hướng giảm (giai đoạn 2006 - 2010 bình quân 2.032 ha/năm so với 7.784 ha/năm giai đoạn 1998 - 2000). Tổng diện tích rừng cả nước đã liên tục tăng lên, độ che phủ rừng tăng từ 32% năm 1998 lên 39,5% năm 2010 trong khi nhiều nước trên thế giới tỷ lệ này thấp.

Tuy nhiên, diện tích đất trống, đồi núi trọc còn nhiều (hơn 2,8 triệu ha); tình trạng vi phạm các quy định về bảo vệ và phát triển rừng vẫn diễn ra phức tạp. Chất lượng và tính đa dạng sinh học rừng của một số trạng thái rừng tự nhiên giảm hoặc tăng chậm... Chính phủ cho rằng, việc xây dựng và triển khai Kế hoạch bảo vệ phát triển rừng giai đoạn 2011 - 2020 là rất cần thiết. Mục tiêu đặt ra là tăng độ che phủ rừng lên 42 - 43% vào năm 2015 và 44 - 45% vào năm 2020; đến năm 2020, GDP của ngành lâm nghiệp đạt khoảng 3%...

Thẩm tra nội dung này, Ủy ban Khoa học Công nghệ và Môi trường đánh giá cao những kết quả đạt được của Dự án trên nhiều mặt kinh tế - xã hội đồng thời phân tích một số tồn tại, hạn chế chủ yếu như: Công tác lập quy hoạch và quản lý thực hiện quy hoạch đất lâm nghiệp và quy hoạch 3 loại rừng còn chậm; việc giao đất, giao rừng, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp thực hiện chưa tốt, chậm tiến độ. Việc cấp vốn ngân sách nhà nước cho dự án còn chậm, cơ chế, chính sách cho vay vốn tín dụng còn bất cập. Việc tổ chức thực hiện chuyển đổi lâm trường quốc doanh còn lúng túng...

Chồng chéo và chưa hiệu quả

Đây là đánh giá của nhiều đại biểu đối với các chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG). Theo đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm, trong quá trình thẩm tra báo cáo về chương trình MTQG cho thấy nhiều chương trình, dự án thành phần trùng lắp, trùng với chức năng nhiệm vụ của các bộ, ngành, địa phương. Đại biểu ví dụ, Chương trình MTQG về văn hóa trong đó có mục tiêu tăng cường thiết chế văn hóa, thể thao cho vùng sâu, vùng xa biên giới hải đảo. Vì sao việc này không thể đưa về địa phương, phải chăng nếu không đưa vào Chương trình MTQG thì địa phương sẽ không bố trí đúng chỗ nguồn vốn.

Đại biểu Tâm đề nghị, cần “bóc tách” chi tiết, những mục tiêu nhiệm vụ mà địa phương có thể đảm nhiệm thì phân về để tránh trùng lắp, kinh phí không phải phân bổ cho cả TƯ và địa phương đối với cùng 1 nhiệm vụ. Việc phân cấp mạnh hơn thì trách nhiệm từng địa phương sẽ được nâng lên.

Đồng tình với quan điểm trên, đại biểu Trần Hoàng Ngân cho rằng, cần chi cho đầu tư phát triển nhiều hơn nữa chứ không phải tập trung quá nhiều cho chi thường xuyên (chiếm tới 79%) như hiện nay ở các Chương trình MTQG.

Đại biểu Bùi Thị An đề nghị tất cả các bộ được giao Chương trình MTQG cần đánh giá lại hiệu quả theo thứ tự, để từ đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư có báo cáo đánh giá hiệu quả tổng thể trình Quốc hội.

Đưa vốn trái phiếu Chính phủ vào ngân sách

Để việc sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ được hiệu quả, cũng như đảm bảo cho việc tính toán và công bố các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô theo đúng thông lệ quốc tế, nhiều đại biểu đã đề xuất Quốc hội sớm thông qua việc đưa vốn trái phiếu Chính phủ vào cân đối ngân sách Nhà nước.

Đại biểu Nguyệt Hường khẳng định: Việc sử dụng vốn trái phiếu Chính phủ còn mang tính dàn trải nên chưa đạt hiệu quả mong muốn và do vậy góp phần đẩy lạm phát lên cao. Nhiều công trình sử dụng vốn ngân sách triển khai chậm tiến độ do thiếu vốn đang gây lãng phí cho đầu tư. Trong khi đó 5 năm tới đây, sự sụt giảm nguồn vốn đầu tư được dự báo sẽ rất lớn. Vì vậy, vốn trái phiếu Chính phủ cần ưu tiên cho một số chương trình trọng điểm, cho các dự án cần hoàn thành trong năm 2012 phục vụ ngay cho đời sống dân sinh.

Đồng quan điểm này, đại biểu Đinh Xuân Thảo bổ sung: Mỗi năm, Chính phủ phát hành 45 nghìn tỷ đồng trái phiếu Chính phủ và đưa vào lưu thông. Tuy nhiên, khi tính toán chỉ số lạm phát, khoản vốn trái phiếu này lại không được tính đến. Vì vậy, cùng với việc sớm sửa đổi Luật Ngân sách để đưa vốn trái phiếu Chính phủ vào cân đối ngân sách, Quốc hội cần có thêm Luật Tài chính để kiểm soát tất cả các nguồn thu, các khoản chi, không chỉ là khuôn khổ ngân sách nhà nước mà cả các khoản tiền ngoài ngân sách nhà nước...

­TTN