Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu để quản lý, phòng, chống lạm dụng, trục lợi các quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế trong điều kiện các quy định của pháp luật hiện hành chưa cho phép định kỳ xác định tình trạng (còn sống hay đã từ trần) của chủ tài khoản tại ngân hàng (ATM).

Trong quá trình rà soát dữ liệu người hưởng, Bảo hiểm xã hội các tỉnh, thành phố đã phát hiện trường hợp người hưởng lương hưu đã mất nhưng thân nhân không làm các thủ tục khai báo. Điển hình như trường hợp tại tỉnh Phú Yên, cụ thể: Bà Hồng đang nhận lương hưu qua tài khoản cá nhân tại thành phố Tuy Hòa do Bưu điện tỉnh thực hiện chi trả (việc chi trả qua hệ thống bưu điện thực hiện theo Hợp đồng ủy quyền chi trả lương hưu và trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp thất nghiệp và quản lý người hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội hằng tháng giữa cơ quan Bảo hiểm xã hội và cơ quan Bưu điện).

Qua thực hiện rà soát, Bảo hiểm xã hội tỉnh Phú Yên phát hiện người hưởng chưa có căn cước công dân và đã liên hệ đến cơ quan Công an Phường 1 – thành phố Tuy Hòa để rà soát đối chiếu. Kết quả trên dữ liệu dân cư của Bộ Công an cho thấy, người hưởng này đã chết từ tháng 01/2016. Thông tin này cũng được UBND Phường 1 - nơi cư trú của bà Hồng xác nhận khi Bảo hiểm xã hội tỉnh phối hợp với Bưu điện tỉnh xác minh. Tuy nhiên, khi bà Hồng chết (ngày 29/01/2016), thân nhân của bà đã không làm các thủ tục cắt giảm chế độ hưu trí để hưởng chế độ mai táng phí và chế độ tử tuất theo quy định.

Nhằm kịp thời thu hồi tiền chi sai bảo hiểm xã hội cho người hưởng qua Bưu điện, Bảo hiểm xã hội tỉnh Phú Yên đã ban hành Quyết định thu hồi tiền lương hưu đối với bà Hồng từ tháng 02/2016 đến tháng 6/2023 với tổng số tiền trên 395,3 triệu đồng. Đến nay, Bưu điện tỉnh và thân nhân của bà Hồng đã nộp đầy đủ số tiền lương hưu chi sai cho cơ quan Bảo hiểm xã hội tỉnh để hoàn trả quỹ bảo hiểm xã hội. Đồng thời, Bảo hiểm xã hội tỉnh cũng yêu cầu cơ quan Bưu điện nộp vào quỹ bảo hiểm xã hội số tiền lãi và thù lao chi trả do chi sai gần 123,4 triệu đồng theo quy định tại Hợp đồng ủy quyền chi trả và quản lý người hưởng.

Bảo hiểm xã hội Việt Nam luôn xác định, quản lý chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội là một nhiệm vụ đặc biệt quan trọng trong công tác quản lý bảo hiểm xã hội. Làm tốt công tác chi trả và quản lý người hưởng các chế độ bảo hiểm xã hội sẽ góp phần củng cố niềm tin của người thụ hưởng đối với đường lối chính sách an sinh xã hội của Đảng, Nhà nước và cơ quan Bảo hiểm xã hội.

Theo đó, thời gian qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam luôn quan tâm, chỉ đạo toàn ngành đẩy mạnh việc chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội không dùng tiền mặt qua hệ thống ngân hàng, đồng thời tăng cường thực hiện tối đa các giải pháp, tận dụng mọi nguồn lực, dữ liệu sẵn có như: ứng dụng công nghệ thông tin; phối hợp đồng bộ với cấp ủy, chính quyền các cấp, các ngành; quản lý chặt chẽ quỹ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp… để triển khai hiệu quả, nâng cao chất lượng công tác chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và quản lý người hưởng thường xuyên, chặt chẽ, đảm bảo chi đúng, chi đủ theo quy định.

Song song đó, các quy trình, thủ tục chi trả cho người hưởng cũng được ngành chú trọng đơn giản hóa theo hướng tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân, tạo sự hài lòng, tin tưởng đối với mọi người dân, người lao động và doanh nghiệp.