Ngày 5/11, Quốc hội (QH) làm việc tại hội trường, nghe Chính phủ Báo cáo công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm năm 2010; Báo cáo công tác của Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân tối cao (VKSNDTC) về công tác của ngành kiểm sát nhân dân; Báo cáo công tác của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao (TANDTC) về công tác ngành tòa án nhân dân; Báo cáo của Chính phủ về công tác thi hành án (THA) và công tác đặc xá năm 2010; nghe Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp của QH và thảo luận tại hội trường về các báo cáo.

Nhiều chuyển biến trong hoạt động tư pháp

Bộ trưởng Bộ Công an Lê Hồng Anh thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Báo cáo công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm. Theo đó, thời gian qua Chính phủ đã chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tiếp tục vận động quần chúng nhân dân đẩy mạnh thực hiện Chương trình quốc gia phòng, chống tội phạm. Đẩy mạnh các phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Tăng lực lượng cho các tuyến cơ sở, nhất là các tuyến, địa bàn trọng điểm về an ninh trật tự, nhằm giải quyết tình hình phức tạp ngay tại cơ sở. Triển khai nhiều kế hoạch đấu tranh tội phạm hình sự theo tuyến, lĩnh vực, địa bàn trọng điểm, tập trung giải quyết các vấn đề phức tạp; liên tục mở các đợt vận động quần chúng tập trung tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự Tết Canh Dần 2010 và các sự kiện chính trị quan trọng. Chính phủ đã tập trung chỉ đạo triển khai các kế hoạch phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật về kinh tế; kiểm tra chấn chỉnh và xử lý vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường. Chỉ đạo các bộ, ngành, địa phương tổng kết thực hiện Chương trình mục tiêu phòng, chống ma túy đến năm 2010; mở nhiều đợt cao điểm tấn công trấn áp tội phạm và tệ nạn ma túy trên toàn quốc.

Chất lượng công tác điều tra, xử lý tội phạm được nâng cao và có những chuyển biến tiến bộ hơn. Số vụ phạm tội theo thống kê giảm.

Tuy nhiên, tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm vẫn diễn biến phức tạp. Hoạt động của tội phạm có tổ chức có chiều hướng phức tạp trở lại. Bạo lực học đường có chiều hướng gia tăng. Tội phạm xuyên quốc gia, tội phạm có yếu tố nước ngoài diễn biến phức tạp. Tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật giảm, nhưng xảy ra nhiều vụ đặc biệt nghiêm trọng gây lo lắng trong nhân dân...

Viện trưởng Viện KSNDTC Trần Quốc Vượng đã trình bày Báo cáo công tác của ngành KSND. Về công tác thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt động tư pháp trong lĩnh vực hình sự, Viện kiểm sát đã chủ động kiểm sát việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; tăng cường kiểm sát ngay từ khi khởi tố vụ án, khởi tố bị can, góp phần hạn chế việc bỏ lọt tội phạm, tăng tỷ lệ phát hiện tội phạm, đồng thời hạn chế làm oan người vô tội...

Về công tác kiểm sát thi hành án (THA), toàn ngành đã tập trung kiểm sát các trường hợp bị kết án tù nhưng chưa thi hành, ủy thác thi hành án. Công tác kiểm sát việc xét giảm thời hạn chấp hành hình phạt tù đối với phạm nhân, thẩm định hồ sơ xét đặc xá đạt kết quả tích cực, bảo đảm đúng đối tượng, đúng luật. Viện kiểm sát các cấp đã tăng cường kiểm sát việc tổ chức Thi hành án dân sự (THADS), nhất là việc phân loại các vụ việc có điều kiện và không có điều kiện THA.

Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình trình bày Báo cáo công tác của ngành TAND. Thời gian qua, TAND và Tòa án quân sự các cấp đã quán triệt và triển khai thực hiện nghiêm túc các Nghị quyết của Đảng và Quốc hội, các ý kiến chỉ đạo của Chủ tịch nước, của Ban Bí thư về tổ chức, hoạt động tòa án, với các nhiệm vụ trọng tâm là đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng công tác xét xử, không để quá hạn định; phấn đấu không để xảy ra kết án oan người không có tội và bỏ lọt tội phạm; hạn chế đến mức thấp nhất các bản án, quyết định hủy, sửa do lỗi chủ quan của thẩm phán.

Nhìn chung, việc xét xử các vụ án bảo đảm đúng quy định của pháp luật. Bằng việc áp dụng nhiều biện pháp để đẩy nhanh tiến độ giải quyết, nên hầu hết các vụ án hình sự và đa số các vụ án dân sự, hành chính đều được giải quyết trong thời gian luật định. Nhiều vụ án tham nhũng nghiêm trọng được đưa ra xét xử nghiêm minh, được sự ủng hộ của dư luận xã hội.

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường trình bày Báo cáo công tác THA và công tác đặc xá năm 2010. Theo báo cáo của Chính phủ, công tác THADS trong năm 2010 đã có những chuyển biến tích cực. Kết quả THADS đạt được cao hơn năm 2009 và vượt chỉ tiêu đề ra. Việc xây dựng hoàn thiện thể chế tuy có chậm về tiến độ, nhưng luôn được xác định là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu và tiếp tục được quan tâm chỉ đạo, triển khai thực hiện...

Công tác thi hành án hình sự (THAHS) được thực hiện đúng quy định của pháp luật. Công tác giáo dục, dạy nghề cho phạm nhân tại các trại giam được chú trọng. Chế độ chính sách đối với phạm nhân được bảo đảm. Tiêu chuẩn chế độ sinh hoạt của phạm nhân được thực hiện đầy đủ; công tác thăm khám, chữa bệnh cho phạm nhân được thực hiện tốt. Các trại giam đã thực hiện quy trình đề nghị giảm án cho phạm nhân theo đúng quy định đề ra...
Công tác đặc xá 2010 bảo đảm đúng pháp luật. Đến nay, chưa phát hiện sai sót hoặc tiêu cực xảy ra trong quá trình thực hiện công tác đặc xá...

QH cũng đã nghe Báo cáo thẩm tra các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng ngừa, chống vi phạm pháp luật và tội phạm, về công tác THA, các báo cáo công tác của Chánh án TANDTC, của Viện trưởng Viện KSNDTC năm 2010 do Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của QH Lê Thị Thu Ba trình bày.

Cần có biện pháp chống tham nhũng hiệu quả hơn

Đại biểu Quốc hội tỉnh Thanh Hóa, ông Lê Văn Cuông phát biểu ý kiến. Ảnh: Thái Bình - TTXVN

Đa số đại biểu nhất trí với các báo cáo của Chính phủ về công tác phòng ngừa chống vi phạm pháp luật và tội phạm, về công tác THA, các báo cáo công tác của Chánh án TANDTC, của Viện trưởng Viện KSNDTC năm 2010 đã nêu được các mặt công tác đấu tranh phòng chống tội phạm và vi phạm pháp luật, công tác điều tra, truy tố, xét xử, THA. Các báo cáo cũng đã nêu được những kết quả đạt được, những khó khăn, vướng mắc và những mặt còn hạn chế trong quá trình thực hiện nhiệm vụ trong từng lĩnh vực công tác, phân tích được các nguyên nhân hạn chế và đưa ra các kiến nghị, giải pháp khắc phục.

Các đại biểu Đặng Văn Sướng (Long An), Nguyễn Đình Xuân (Tây Ninh), Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn), Trần Anh Kiệt (Vĩnh Long) và nhiều đại biểu cho rằng trong công tác phát hiện, đấu tranh chống vi phạm pháp luật và tội phạm, với sự cố gắng của các cơ quan chức năng mà nòng cốt là lực lượng công an, nhiều vụ vi phạm pháp luật và tội phạm đã được xử lý, đảm bảo giữ vững an ninh – chính trị và trật tự an toàn xã hội. Tuy nhiên, đại biểu Lê Văn Công (Cần Thơ), Trần Anh Kiệt (Vĩnh Long) và một số đại biểu cũng bày tỏ lo lắng trước thực trạng một số loại tội phạm xâm phạm trật tự xã hội gia tăng, đồng tình với đánh giá của Báo cáo thẩm tra của Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng tình hình vi phạm pháp luật và tội phạm vẫn còn phức tạp; đồng thời đề nghị cần nâng cao năng lực, trình độ, phương tiện... cho lực lượng công an cấp cơ sở, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đang đặt ra. Đại biểu Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn) đề nghị cần cương quyết hơn nữa trong trấn áp tội phạm để bảo vệ cuộc sống bình yên của người dân. Đại biểu Nguyễn Thanh Toàn (Thừa Thiên - Huế) đề nghị tăng ngân sách cho công tác phòng chống tội phạm...

Các đại biểu ghi nhận những nỗ lực của công tác phòng chống tham nhũng trong năm vừa qua, tuy nhiên cũng có ý kiến đề nghị cần đánh giá sát thực tế tình hình tham nhũng trong năm 2010 để có biện pháp hiệu quả hơn trong những năm tiếp theo.

Thanh Hòa - Bích Thủy