Sau 9 năm khởi công xây dựng (năm 2003), công trình tượng đài chiến thắng Tu Vũ, xã Tu Vũ, huyện Thanh Thủy (Phú Thọ) vẫn còn đang trong tình trạng dang dở. Công trình hiện chỉ có đài mà chưa có tượng.
Trước tình hình này, ngày 6/4, UBND tỉnh Phú Thọ đã có công văn số 969/UBND-VX5 cho phép điều chỉnh, bổ sung dự án đầu tư xây dựng công trình Tượng đài chiến thắng Tu Vũ với nội dung: "Để dự án đảm bảo đạt hiệu quả cao về kỹ thuật, mỹ thuật và tiến độ kịp kỷ niệm 60 năm chiến thắng Tu Vũ.
Tỉnh Phú Thọ đồng ý cho phép Chủ đầu tư lập điều chỉnh, bổ sung dự án đầu tư xây dựng công trình tượng đài chiến thắng Tu Vũ, đồng thời đề xuất việc thành lập lại hội đồng nghệ thuật để tham gia thẩm định, nghiệm thu các bước thi công theo quy định".
Lý giải về sự chậm trễ của dự án, ông Trịnh Văn Xuân, Phó ban Quản lý dự án (Sở Văn hoá Thể thao & Du lịch tỉnh Phú Thọ) cho biết, năm 2002 UBND tỉnh Phú Thọ phê duyệt dự án xây dựng tượng đài chiến thắng Tu Vũ với tổng kinh phí đầu tư hơn 7 tỉ đồng, bao gồm các hạng mục: tượng đài, nhóm tượng điêu khắc bằng đồng, phần tưởng niệm và các công trình phụ trợ khác.
Đến tháng 3/2003, dự án được khởi công và đã hoàn thành một số hạng mục như: san ủi mặt bằng, cổng, tường rào, tượng đài (phần thô), nhà tưởng niệm... Một số hạng mục như: nhóm tượng bằng chất liệu đồng, bia khắc liệt sỹ, lư hương... chưa triển khai được do không đủ vốn nên công trình không thể hoàn thành theo đúng kế hoạch.
Để kịp thời đưa công trình tượng đài chiến thắng Tu Vũ vào sử dụng trước ngày kỷ niệm 60 năm chiến thắng Tu Vũ, Sở Văn hoá Thể thao & Du lịch tỉnh đang tập trung phối hợp với các ngành liên quan đẩy nhanh tiến độ đầu tư dự án, phấn đấu hoàn thành công trình kịp thời phục vụ cho lễ kỷ niệm 60 năm chiến thắng Tu Vũ (10/12/2011).
Tuy nhiên, ông Xuân cho rằng, việc hoàn thành tượng đài chiến thắng Tu Vũ theo đúng thiết kế được phê duyệt năm 2002 là rất khó khăn, không thể thực hiện được. Bởi hiện tại, tỉnh mới chỉ cho phép điều chỉnh, bổ sung dự án đầu tư xây dựng công trình còn về phần kỹ thuật và mỹ thuật còn phải chờ hội đồng nghệ thuật thực hiện những bước tiếp theo của dự án.
Ông Xuân khẳng định: "Cho dù đủ kinh phí và vẫn làm nhóm tượng đồng theo dự án đã được phê duyệt thì công trình vẫn không thể hoàn thành vì theo quy trình đúc nhóm tượng đồng ít nhất phải có 6 tháng ủ đồng mới đảm bảo chất lượng... Trước mắt, chúng tôi làm nhóm tượng này bằng composit phun giả đồng để kịp thời cho kỷ niệm 60 năm chiến thắng Tu Vũ". Với cách làm này, ông Xuân cho hay, một mặt là để kịp thời cho kỷ niệm 60 năm chiến thắng Tu Vũ, mặt khác để lấy ý kiến tham khảo từ nhân dân và các chuyên gia về ý tưởng thiết kế, mỹ thuật cũng như đảm bảo chất lượng công trình.
Bà Phan Thị Hoan, Chủ tịch UBND xã Tu Vũ cho biết, chính quyền xã và nhân dân rất bức xúc trước việc “có đài mà không có tượng” ở cụm tượng đài chiến thắng Tu Vũ, đồng thời mong muốn dịp kỷ niệm 60 năm chiến thắng Tu Vũ tới đây công trình phải được hoàn thành như thiết kế.
Tượng đài chiến thắng Tu Vũ gắn với tên tuổi của Trung đoàn 88 anh hùng đã được vinh dự mang tên Trung đoàn Tu Vũ. Cách đây gần 55 năm, tại địa danh này lần đầu tiên quân đội ta tiêu diệt một tiểu đoàn Âu - Phi tinh nhuệ của địch trong công sự vững chắc, tạo điều kiện để đập tan phòng tuyến sông Đà, khép chặt vòng vây, đánh thẳng vào thị xã Hòa Bình, làm thất bại âm mưu của địch đánh chiếm hậu phương của ta để lập xứ Mường tự trị.
Tạ Văn Toàn