Được xem là tội phạm của tội phạm, ma túy từ lâu là một trong những hiểm họa lớn đối với xã hội, hủy hoại sức khỏe của con người, nhất là các loại ma túy tổng hợp ngày càng phổ biến trên “thị trường” như ma túy đá, cỏ Mỹ… Trong thực tế, ma túy đá đã và đang gây ra rất nhiều hệ lụy, gây ảnh hưởng đến sức khỏe của con người cũng như nguyên nhân của nhiều vấn đề về an ninh trật tự xã hội.
Sử dụng ma túy đá quá liều, “ngáo đá”, việc nhiều người sau khi sử dụng có hành vi kỳ quái, bất thường đã không còn mới đối với xã hội. Nguy hiểm hơn, nhiều người đã không làm chủ được bản thân và gây ra hậu quả vô cùng đáng tiếc, thương tâm. Mới đây vào ngày 11/3, đối tượng Nguyễn Hoàng Nam (26 tuổi, ngụ huyện Hóc Môn, Thành phố Hồ Chí Minh) sau khi sử dụng ma túy đá đã gây vụ trọng án khiến 4 người tử vong ở Thành phố Hồ Chí Minh và Long An. Bức xúc chuyện tình cảm, lại sử dụng ma túy đá, Nam đã biến thành một “con quỷ”, cầm hung khí lần lượt sát hại 4 nạn nhân gồm bà ngoại của người yêu, bố mẹ ruột và bà nội của mình. Sư việc khiến cả xã hội bàng hoàng, phẫn nộ.
Nhiều vụ việc mà người sử dụng ma túy đá lại là những lái xe ô tô tải, xe khách đã gây những hậu quả nghiêm trọng cho xã hội. Vào ngày 14/3/2019, một nam thanh niên điều khiển xe ô tô trong tình trạng “ngáo đá” ở Đà Lạt (tỉnh Lâm Đồng), đã gây tai nạn liên hoàn, tông nhiều xe máy, ô tô trước khi dừng hẳn. Sau đó, thanh niên này tiếp tục ngồi trên xe cố thủ trong tình trạng người luôn lắc lư, nhún nhảy do tác động của ma túy đá.
Tại Thành phố Hồ Chí Minh, qua kiểm tra các quán bar, karaoke, nhà hàng…, các lực lượng chức năng liên ngành đã phát hiện rất nhiều đối tượng dương tính với ma túy cùng với tang vật là nhiều gói ma túy tổng hợp, ma túy đá.
Liên quan đến tình trạng người nghiện ma túy điều khiển xe ô tô, trong thời gian qua, các lực lượng chức năng đã tiến hành kiểm tra và phát hiện hàng chục tài xế lái xe tải, xe khách trong quá trình điều khiển dương tính với ma túy. Có thể nói, những vụ việc trên đã thể hiện sự tác động ghê gớm, gây ám ảnh đối với xã hội của các loại ma túy hiện nay.
Nói về tác hại của ma túy đá, Bác sỹ Huỳnh Thanh Hiển, Bệnh viện Tâm thần Thành phố Hồ Chí Minh cho hay, dù ít gây nghiện hơn heroin nhưng ma túy đá lại tác động lên não bộ gây ra tình trạng loạn thần, hay còn gọi là “ngáo đá” tạo nên ảo giác, hoang tưởng, kích động hành vi. Khi “ngáo đá”, người nghiện thường có các hành vi hung hãn, gây hấn, đánh người, thậm chí là giết người. Đây chính là nguyên nhân gây nên một số vụ án mạng rúng động dư luận trong xã hội thời gian qua. Đáng lưu ý, ma túy đá gây tác động hành vi và nhân cách con người. Sử dụng lâu ngày có thể gây biến đổi nhân cách.
Theo Bác sỹ Huỳnh Thanh Hiền, nguy hiểm hơn, trong cộng đồng còn truyền miệng những quan niệm sai lầm về ma túy đá như ma túy đá không gây nghiện, hay dùng ma túy đá để cai nghiện heroin. Hậu quả là có những người vừa nghiện heroin vừa nghiện ma túy đá càng làm cho tình hình an ninh trật tự rối loạn thêm.
Tác động lớn đến xã hội
Với sự xuất hiện của nhiều loại ma túy hiện nay, việc tìm kiếm, mua bán ma túy diễn ra dưới nhiều hình thức khác nhau từ mua bán trực tiếp, qua các chân rết…đến mua bán quá các ứng dụng mạng xã hội. Điều này có thể thấy qua việc các vụ việc liên quan đến ma túy được các lực lượng chức năng khám phá ngày càng gia tăng.
Trong năm 2018, các cơ quan chức năng của thành phố đã điều tra, khám phá 1.389 vụ, với 2.938 đối tượng có hành vi tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy; đã khởi tố 1.348 vụ, với 2.082 bị can. Trong đó, số vụ liên quan đến mua bán, tàng trữ, vận chuyển trái phép chất ma túy là 1.361 vụ, với 2.486 đối tượng; so với cùng kỳ, tăng 178 vụ ( tăng 15%), tăng 405 đối tượng ( tăng 19,46%); số vụ liên quan đến hành vi sử dụng trái phép chất ma túy là 28 vụ, 452 đối tượng, giảm 106 vụ ( giảm 79,1%), 320 đối tượng ( giảm 41,45%); tang vật thu giữ gồm hơn 103 kg heroin (tăng hơn 96 kg); hơn 11 kg cần sa; hơn 512 kg ma túy tổng hợp (tăng gần 75%); hơn 30 kg cocain; 23 khẩu súng và 446 viên đạn các loại cùng nhiều công cụ, phương tiện hoạt động phạm tội khác. Công an thành phố đã đấu tranh chuyển hóa các địa bàn, điểm, tụ điểm phức tạp về ma túy, bắt và khởi tố 146 vụ, 176 bị can; xử lý hành chính 23 vụ, 96 đối tượng.
Theo ông Lê Đông Phong, Giám đốc Công an Thành phố Hồ Chí Minh, có cầu ắt có cung và người nghiện nhiều tác động đến đầu cung. Mặt khác, vài năm trở lại đây xuất hiện nhiều loại ma túy mới, điển hình như ma túy đá. Ma túy đá gây hậu quả lớn về thần kinh (loạn thần) dẫn mất kiểm soát những hành vi khác. Ma túy đá cũng phát sinh những loại tội phạm khác như giết người, trộm cắp...
Theo ghi nhận của Sở Lao động - Thương binh và Xã hội Thành phố Hồ Chí Minh, số người nghiện có xu hướng trẻ hóa và cùng lúc nghiện nhiều loại ma túy, trong đó đặc biệt là ma túy tổng hợp. Số đối tượng nghiện ma túy có tiền án tiền sự tăng, nhiều đối tượng sau khi sử dụng ma túy đã gây ra các loại án xâm phạm nhân thân, xâm phạm sở hữu với tính chất liều lĩnh, táo bạo và nguy hiểm.
Đánh giá về loại hình tội phạm ma túy hiện nay, Đại tướng Tô Lâm, Bộ trưởng Bộ Công an, nhận định: Ma túy là tội phạm của tội phạm, nếu không giảm ma túy thì không giảm các tội phạm khác được. Từ ma túy dẫn đến cướp của, giết người, ngáo đá, không làm chủ được mình… Giá trị ma túy thu giữ là hơn 100 triệu USD nhưng nếu để lọt ra xã hội, số tiền giải quyết hậu quả sẽ rất lớn. Một bánh ma túy lọt ra ngoài xã hội gây ra không biết bao nhiêu hậu quả nữa. Tội phạm ma túy là gốc vấn đề.
Với việc ngày càng có nhiều người nghiện ma túy trên địa bàn cùng với tỷ lệ tái nghiện cao, nghiện nhiều loại ma túy cùng lúc đã đặt ra những thách thức không nhỏ trong vấn đề quản lý an ninh trật tự của thành phố, đặc biệt là làm sao “chặt đứt nguồn cầu” ma túy.
Bài 2: Triệt phá nguồn cung