Lầu Năm Góc nhìn từ trên không ở Washington. Ảnh: Reuters
Theo báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng, những ngày gần đây, Washington đang ráo riết truy tìm nguồn phát tán các tài liệu mật của nước này trên mạng xã hội. Những tài liệu này bao gồm thông tin chi tiết về quan điểm của Mỹ và các đồng minh về cuộc xung đột Ukraine - Nga, các vấn đề về Trung Quốc, Trung Đông và châu Phi.
Trong số đó, một tài liệu mà hãng tin Reuters tiếp cận được đã nêu chi tiết các cuộc thảo luận nội bộ giữa giới chức cấp cao Hàn Quốc về việc Mỹ gây áp lực buộc Seoul phải cung cấp vũ khí cho Ukraine, trong khi chính sách của quốc gia Đông Á này là không xuất khẩu vũ khí cho các nước đang trong xung đột.
Hôm 10/4, một quan chức cấp cao tại Văn phòng tổng thống Hàn Quốc, cho biết Seoul sẽ kêu gọi Washington thực hiện “các biện pháp thích hợp”, sau khi hai quốc gia tìm ra nguyên nhân của vụ việc.
“Yêu cầu này sẽ được thực hiện trên cơ sở tin tưởng lẫn nhau với tư cách là đồng minh”, quan chức giấu tên cho biết và nói thêm rằng nội dung của các tài liệu rò rỉ chưa được xác minh và các tài liệu này có thể đã bị “biên tập hoặc bịa đặt”.
“Một số người tìm cách bóp méo sự thật hoặc phá hoại mối quan hệ đồng minh sẽ phải đối mặt với làn sóng lên án của công chúng”, vị quan chức này nói và nhấn mạnh vụ lộ tài liệu mật diễn ra ngay trước chuyến thăm Washington của Tổng thống Yoon.
Ông Kim Joon-hyung, cựu giám đốc Học viện Ngoại giao Quốc gia Hàn Quốc, cho biết một nguồn tin đã nói với ông rằng: “Những quả đạn pháo đã bị gỡ mác Hàn Quốc trước khi chuyển cho phía Mỹ”.
Giáo sư khoa học chính trị Park Won-gon của Đại học Nữ sinh Ewha cho biết vụ rò rỉ thông tin tình báo đã làm giảm bớt nhiều kỳ vọng về hội nghị thượng đỉnh sắp tới.
Theo ông Park, tình huống này có thể khiến Washington càng khó kêu gọi Seoul cung cấp thêm vũ khí cho Ukraine tại hội nghị thượng đỉnh.
Tài liệu dường như không ghi ngày tháng cho biết Hàn Quốc đã đồng ý bán đạn pháo để giúp Mỹ bổ sung kho dự trữ, song nhấn mạnh rằng “bên sử dụng cuối cùng” phải là Quân đội Mỹ.
Nhưng trong các cuộc họp nội bộ, các quan chức hàng đầu của Hàn Quốc lo lắng rằng Mỹ sẽ chuyển chúng tới Ukraine.
“Trớ trêu thay, sự cố rò rỉ này đã xoá bỏ một số gánh nặng đối với Hàn Quốc, quốc gia vốn đang cố gắng hành động cân bằng giữa một bên đồng minh thân cận là Mỹ và Nga, một cường quốc hạt nhân hiện diện gần bán đảo Triều Tiên”, Giáo sư Park nhận định.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol gặp Tổng thống Mỹ Joe Biden trong một sự kiện bên lề hội nghị thượng đỉnh ASEAN vào tháng 11/2022. Ảnh: EPA-EFE/Yonhap
Seoul có quy định không xuất khẩu vũ khí cho các quốc gia đang trong xung đột, chỉ vận chuyển các thiết bị không gây chết người - như mặt nạ phòng độc, mũ chống đạn, lều, chăn, thực phẩm cho binh sĩ, thuốc men và áo chống đạn.
Giới chức Hàn Quốc cho biết Seoul vẫn tuân thủ nguyên tắc này bất chấp vụ rò rỉ.
Tuy nhiên, theo tài liệu mật bị rò rỉ, cố vấn an ninh quốc gia Hàn Quốc khi đó là Kim Sung-han đã “đề xuất khả năng” bán 330.000 viên đạn pháo cỡ nòng 155 mm cho Ba Lan vì “nhanh chóng đưa được đạn tới Ukraine là mục tiêu cuối cùng của Mỹ”.
Báo Bưu điện Hoa Nam buổi sáng không thể liên lạc với ông Kim và hai quan chức cấp cao được nhắc đến trong tài liệu sau khi họ từ chức không rõ lý do hồi tháng trước.
Bản báo cáo một phần dựa trên tài liệu bị rò rỉ cũng cho biết Mỹ đã theo dõi một trong những đồng minh quan trọng nhất trong khu vực.
Ông Park Hong-keun, lãnh đạo nghị viện của đảng Dân chủ Hàn Quốc, hôm 10/4 đã kêu gọi Văn phòng Tổng thống ở Seoul ngay lập tức yêu cầu “thông tin rõ ràng” từ phía Washington.
“Đây là sự cố nghiêm trọng khi chủ quyền quốc gia và niềm tự hào dân tộc của Hàn Quốc đang bị đe dọa,” ông nói. “Nếu báo cáo trên là đúng, Mỹ nên đưa ra lời xin lỗi chân thành tới người dân Hàn Quốc và cam kết không để điều đó tái diễn”, ông nói.
Trong khi đó, nhà phân tích quốc phòng Kim Jong-dae cho biết việc di dời văn phòng tổng thống - từ Nhà Xanh đến quận Yongsan, phía nam Seoul, gần các cơ sở quân sự của Mỹ được trang bị hệ thống giám sát tinh vi - có thể khiến cơ quan này dễ bị nghe lén hơn.
“Thói quen cũ khó thay đổi. Không có gì thay đổi dù trong quá khứ Mỹ đã liên tục cam kết sẽ không làm phiền các đồng minh của mình”, ông nói.
Chuyến thăm cấp nhà nước, dự kiến diễn ra vào ngày 26/4 của Tổng thống Yoon, bao gồm bữa tối tại Nhà Trắng, sẽ kỷ niệm 70 năm ký hiệp ước liên minh chính thức giữa hai nước.
Các nhà phân tích cho biết Tổng thống Yoon đã hy vọng chuyến thăm này sẽ nâng cao vị thế chính trị cá nhân trong nước giữa bối cảnh tỷ lệ ủng hộ thấp do suy thoái kinh tế và những hoài nghi xung quanh chính sách đối ngoại của ông.
Nhà Trắng cho biết Tổng thống Yoon và người đồng cấp Biden sẽ “làm nổi bật tầm quan trọng và sức mạnh lâu dài của liên minh vững chắc”. Một số nhà quan sát đã suy đoán rằng Washington sẽ tận dụng cơ hội này để thúc đẩy Seoul cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Mỹ được cho là đã mua 100.000 viên đạn lựu pháo từ các nhà sản xuất Hàn Quốc để cung cấp cho Ukraine vào năm ngoái.
Ngày 11/4, Bộ Quốc phòng Seoul cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin đã có cuộc điện đàm với người đồng cấp Hàn Quốc để giải thích về vụ rò rỉ và cam kết sẽ liên lạc và hợp tác chặt chẽ với Seoul.