Nhiều câu hỏi được đặt ra sau vụ nổ tại kho hóa chất ở cảng Thiên Tân, khi mà dư luận không hài lòng với cách thức xử lý khủng hoảng, kể cả ở cấp lãnh đạo cao nhất. Vụ nổ kép tại Thiên Tân không chỉ cướp đi sinh mạng của cả trăm người, mà nó còn là một cú đánh mạnh vào chính sách điều hành của các cấp chính quyền. Tâm lý của dân chúng từ hoảng loạn đã chuyển sang tức giận do chính phủ không xử lý khủng hoảng một cách mau lẹ, rốt ráo. Hàng loạt câu hỏi được đặt ra: Những nhân viên của Công ty Ruihai International Logistics đã không được huấn luyện bài bản? Công ty không bảo đảm các điều kiện về an toàn? Lính cứu hỏa không được thông báo chi tiết về bản chất vụ cháy nổ trước khi tới hiện trường dập lửa? Nước và không khí ở Thiên Tân liệu có an toàn?...
Các chuyên gia quân sự kiểm tra chất sinh hóa tại một căn hộ gần trung tâm vụ nổ. Ảnh: Xinhua |
Theo Steve Tsang, chuyên gia cao cấp tại Viện Chính sách Trung Quốc thuộc Đại học Nottingham, chính quyền đã xử lý thảm họa theo cách chưa hợp lý. Điểm thứ nhất liên quan đến nguyên nhân vụ nổ và chiến thuật chữa cháy của lực lượng cứu hỏa, khiến dư luận không thể biết được vụ nổ xảy ra như thế nào, do đâu. Kế đến là việc các cấp chính quyền chậm chễ công bố thông tin về diễn biến vụ nổ, giữa lúc người dân sở tại lo lắng về tình trạng sức khỏe có thể gặp nguy hiểm do hóa chất, khí độc phát ra.
Nhà bình luận chính trị Laurence Brahm làm việc tại Bắc Kinh nhìn nhận: “Người dân muốn có được lời giải thích. Người dân muốn được cung cấp thông tin nhanh chóng và toàn diện. Họ muốn những câu trả lời”. Nhiều người tại đại lục không hài lòng trước việc cấp lãnh đạo cao nhất chậm trễ có mặt ở hiện trường. Vụ nổ xảy ra hôm 12/8, nhưng đến hôm 16/8 Thủ tướng Lý Khắc Cường mới tới thị sát tình hình ở Thiên Tân. Trong khi đó, người tiền nhiệm Ôn Gia Bảo luôn có mặt tức thời ở những điểm nóng khủng hoảng (ví như động đất tại Tứ Xuyên năm 2008) để trấn an dư luận.
Phó Thị trưởng Thiên Tân Hà Thụ Sơn dường như là vị quan chức cấp cao nhất đứng ra trả lời các câu hỏi mà dư luận đặt ra tại các cuộc họp báo. Ông Tsang bình luận rằng, giới lãnh đạo Trung Quốc đã bỏ lỡ cơ hội thể hiện mối quan tâm của họ đối với thảm họa.