Dư luận vẫn chưa hết bàng hoàng, sửng sốt khi một vụ bắt giữ con tin lại xảy ra ngay tại trung tâm thành phố Sydney của Australia, một nước vốn được coi là yên bình nhất nhì thế giới. Nỗi khiếp sợ qua đi, nỗi lo vẫn còn đó cùng với những mất mát, nhưng điều cơ bản là qua vụ việc này, Australia đã khiến cho phần nào thế giới hiểu được những giá trị cơ bản của mình, đồng thời rút ra những bài học quý giá mà bất kỳ nước nào cũng cần quan tâm.Australia đã kiểm soát tốt tình hình và không để tạo ra một hình tượng “khủng bố” qua vụ bắt giữ con tin. Ảnh: Quang Minh (P/v TTXVN tại Australia). |
Đa phần những người đến đặt hoa, thắp nến tại khu vực Martin Place để tưởng nhớ hai nạn nhân thiệt mạng đều không cầm được nước mắt. Thay vì bày tỏ lòng căm phẫn đối với hung thủ, họ nói nhiều đến sự xót thương, và cả niềm tự hào về hai con tin thiệt mạng.
Nhiều ý kiến cho rằng đã đến lúc Australia xem lại chính sách đa văn hóa, đa sắc tộc khi chấp nhận quá nhiều người nhập cư hay người tị nạn. Đây là vấn đề nhạy cảm, nhưng Chính quyền Thủ tướng Tony Abbott đang mạnh tay giải quyết. Nhà chức trách Australia ước tính có hơn 200 công dân đã rời đất nước đến Syria hoặc Iraq để trở thành các phiến quân, khiến Australia trở thành nguồn cung cấp lớn thứ 6 thế giới về các tay súng cho phiến quân Hồi giáo.
Trên thực tế, hiện tượng quá khích đã trở thành vấn đề lo ngại tại Australia trong 10 năm gần đây. Tuy nhiên, phạm vi chủ yếu vẫn là trong một vài gia đình, nhóm bạn bè Hồi giáo, ở Melbourne hoặc Sydney nên chưa nghiêm trọng. Sau khi mạng lưới khủng bố, điển hình là Nhà nước Hồi giáo ở Trung Đông trỗi dậy, mọi chuyện diễn biến theo chiều hướng xấu.
Nhiều người Hồi giáo tại Australia đã lên tiếng sau vụ bắt giữ con tin. Họ lên án hành vi tấn công, họ xin lỗi, và thật tuyệt vời là họ còn cảm ơn những người bạn Australia, cảm ơn “gia đình lớn” của họ. Họ cảm ơn bởi cộng đồng mạng tại Australia đã rủ nhau chia sẻ những suy nghĩ với những người Hồi giáo chân chính. Họ thiết lập mạng lưới bảo vệ các bạn Hồi giáo, sẵn sàng đi hộ tống các bạn đội mũ chỏm hay đeo khăn trùm đầu nhằm đề phòng phản ứng của những người bài đạo Hồi sau vụ bắt giữ con tin...
Sức mạnh đồng bộ Thời gian gần đây, nhà chức trách Australia đã biết và nghe nhiều lời đe dọa tấn công, đặc biệt từ khi Australia công khai ủng hộ Mỹ và phương Tây trong cuộc chiến ở Trung Đông. Tới thời điểm này, đa phần ý kiến vẫn tự hào với phản ứng của nhà chức trách Australia: bình tĩnh ứng phó, phối hợp chặt chẽ, hành xử chuyên nghiệp, phản ứng thận trọng trước yêu cầu của hung thủ và quan trọng nhất là để đời sống xã hội không bị xáo trộn. Australia đã kiểm soát tốt tình hình và không để tạo ra một hình tượng “khủng bố”- điều mà rất có thể hung thủ đang muốn được dựng lên và lan truyền.
Nhiều nhà phân tích đã lên tiếng về hoạt động truyền thông tại Australia trong vụ việc này. Một đồng nghiệp Kênh Nine News nói với tôi rằng chưa bao giờ anh thấy một cuộc tấn công kiểu này xảy ra tại Australia và “tốn” nhiều lực lượng an ninh đến vậy. Vì sự vụ này, tôi được chứng kiến các đồng nghiệp tác nghiệp suốt ngày đêm, nói từ sáng đến tối, đứng hàng tiếng đồng hồ ở một chỗ để truyền hình trực tiếp, làm đầu cầu...Xe truyền hình di động túc trực 24/24, máy móc hoạt động liên tục hết công suất.
Có không ít những tranh cãi rằng sự rầm rộ của truyền thông đã giúp một đối tượng nguy hiểm trở nên nổi tiếng. Nếu đây là hành động của một kẻ trong một tổ chức có động cơ khủng bố thì chúng đã thành công và là người được lợi nhiều nhất, bởi hành động của chúng sẽ được nhiều phần tử quá khích khác “noi gương”. Chính vì vậy, trong vụ con tin bị bắt giữ vừa qua, mọi thông tin về an ninh đều được giữ kín. Chính phủ Australia có các thông cáo báo chí trong ngày để thông tin được chính thống và có kiểm soát. Đó cũng là cách để cùng truyền thông tạo nên sức mạnh đồng bộ.
Còn nhiều vấn đề xung quanh vụ bắt cóc con tin mà Chính phủ Australia sẽ phải tiếp tục làm rõ và công khai cho dư luận. Vụ việc không thể làm thay đổi những giá trị của Australia, đúng như lời Thủ tướng Abbott nói, nhưng có lẽ nó sẽ giúp thay đổi được nhận thức của một số đối tượng, để họ hiểu rằng hòa bình cho mọi người cũng là hòa bình cho chính mình.
Đỗ Vân (
P/v TTXVN tại Australia)