Theo tờ "Thời báo Tài chính" (Anh) ngày 20/10, nếu Thủ tướng Anh David Cameron tiếp tục giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử năm tới, ông sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu ý dân về việc Vương quốc Anh có nên tiếp tục là một thành viên hay sẽ rời khỏi Liên minh châu Âu (EU). Và trước khi tiến hành cuộc bỏ phiếu, Thủ tướng Cameron cam kết sẽ thương lượng một thỏa thuận với các đối tác của EU vừa để cải thiện quan hệ với khối này vừa để ông có thể thúc đẩy những sửa đổi điều khoản theo hướng có lợi cho "xứ sở sương mù".Một số lượng lớn người nhập cư EU có trình độ cao đã mang lại những lợi ích kinh tế to lớn cho nước Anh. |
Giới quan sát đánh giá việc ông Cameron đột ngột nói nhiều đến chính sách hạn chế nhập cư từ các nước EU vào nước Anh không chỉ phi thực tế mà còn có nguy cơ khiến khả năng nước Anh rời khỏi EU dễ xảy ra hơn.
Chính sách của đảng Bảo thủ cầm quyền đối với vấn đề nhập cư từ EU cho đến nay tập trung vào việc hạn chế người nhập cư tiếp cận các chế độ phúc lợi xã hội của Anh quốc và kéo dài hơn thời gian để công dân các nước thành viên mới của EU được tự do di chuyển tới nước Anh. Tuy nhiên, thất bại của đảng Bảo thủ trước đảng Độc lập Anh (UKIP) có xu hướng bài châu Âu và chống nhập cư trong cuộc bầu cử bổ sung tại Clacton mới đây - và nguy cơ thua UKIP thêm lần nữa ở Rochester tháng tới - đã làm thay đổi những tính toán của ông Cameron. Giờ đây ông đang tìm kiếm một "cần hãm khẩn cấp" đối với số lượng người nhập cư EU tới nước Anh. Dù không nói rõ sẽ làm thế nào nhưng tại hội nghị thường niên của đảng Bảo thủ cuối tháng trước, ông Cameron đã cam kết rằng "khi đề cập tới vấn đề di chuyển tự do, tôi sẽ có được điều mà nước Anh cần". Các quan chức nước này đã đề xuất ý tưởng dùng hạn ngạch hoặc hạn chế việc cấp số bảo hiểm quốc gia.
Những ý kiến của nước Anh đã bị Chủ tịch sắp mãn nhiệm của Ủy ban châu Âu (EC), ông José Manuel Barroso, thẳng thừng gạt bỏ tại hội nghị thượng đỉnh EU đang diễn ra trong tuần này. Nhấn mạnh việc áp đặt mức trần về số lượng người nhập cư EU sẽ không bao giờ được chấp nhận, ông Barroso đồng thời cảnh báo nước Anh sẽ để mất sự liên kết với toàn cầu nếu đi theo con đường này.
Sự kiên định của ông Barroso đối với vấn đề di chuyển tự do trong EU - vốn được khối 28 nước thành viên này coi như một nguyên tắc "bất khả xâm phạm" - phản ánh ý chí trước sau như một của hầu hết các chính phủ thành viên. Từ rất lâu trước khi nước Anh gia nhập EU năm 1973, Ủy ban Kinh tế châu Âu (EEC) lúc đó đã dựa trên bốn nguyên tắc: tự do nền tảng về lao động, vốn, hàng hóa và dịch vụ. Nước Anh không thể chọn lựa bất tuân thủ một trong bốn nguyên tắc cốt lõi này và bởi vậy, việc ông Cameron đòi thương lượng lại các nguyên tắc nói trên có thể dẫn ông tới thất bại.
Tờ "Thời báo Tài chính" cũng cho rằng Thủ tướng Cameron đã sai khi xem vấn đề người nhập cư như một mối đe dọa kinh tế. Đúng là có nhiều người Anh cảm thấy không thoải mái với chính sách nhập cư công dân EU không hạn chế vào Anh quốc vì lo ngại việc này gây sức ép đối với vấn đề nhà ở, trường học và phúc lợi xã hội. Có thể nước Anh sẽ tìm kiếm những biện pháp hạn chế hơn nữa đối với những công dân EU nhập cư hòng trục lợi. Tuy nhiên, một số lượng lớn người nhập cư EU có trình độ cao đã mang lại những lợi ích kinh tế to lớn cho nước Anh.
Tổn thất thấy rõ chính là mối quan hệ của nước Anh với châu Âu. Bình luận hồi tuần trước của Ngoại trưởng Anh Philip Hammond rằng chiến lược châu Âu của nước Anh "đang gây ra một đám cháy bên dưới EU" là một ví dụ điển hình. Tờ "Thời báo Tài chính" kết luận rằng Chính phủ Vương quốc Anh hiện tại đang để mất bạn bè và cả ảnh hưởng tại khối kinh tế và chính trị quan trọng nhất mà nước này là thành viên.
Đỗ Sinh