Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter phát biểu tại phiên họp Shangri-La. Ảnh: AFP/TTXVN |
Trong bài phát biểu của mình, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ash Carter đã cảnh báo Trung Quốc về hành vi khiêu khích của nước này ở Biển Đông và cho rằng bất kỳ hành động nào của Trung Quốc nhằm cải tạo bãi cạn Scarborough trên vùng biển tranh chấp sẽ dẫn tới nhiều hậu quả.
Ông Carter nói: “Tôi hy vọng việc này sẽ không xảy ra, bởi nó sẽ dẫn tới việc Mỹ và các nước khác trong khu vực tiến hành các hành động sẽ không chỉ làm gia tăng căng thẳng mà còn gây cô lập Trung Quốc. Mỹ sẽ vẫn là quân đội hùng mạnh nhất và là nhân tố chính yếu đảm bảo an ninh khu vực trong nhiều thập kỷ tới - và điều này là không thể nghi ngờ”.
Biển Đông đã trở thành điểm nóng giữa Mỹ - nước đang xoay trục sang khu vực châu Á-Thái Bình Dương - và Trung Quốc - nước đang phô trương sức mạnh kinh tế, chính trị và quân sự lớn hơn bao giờ hết trong khu vực. Tuy nhiên, ông Carter nói rằng ông sẽ hoan nghênh việc Trung Quốc tham gia “mạng lưới an ninh dựa trên nguyên tắc” của châu Á. Ông phát biểu: “Các nhà lãnh đạo cấp tiến phải… ngồi lại cùng nhau để đảm bảo một tương lai tốt đẹp dựa trên các nguyên tắc”, nói thêm rằng mạng lưới mà ông đang vạch ra cũng có thể giúp bảo vệ khu vực trước “các hành động đáng lo ngại của Nga” và ảnh hưởng ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu.
Ông Cartercũng nhận xét rằng trong nhiều thập kỷ qua, một số người đã dự đoán việc Mỹ sẽ rút khỏi khu vực này, song điều đó sẽ không xảy ra: “Lý do là bởi khu vực này, nơi sinh sống của gần một nửa dân số thế giới và chiếm gần một nửa sản lượng kinh tế toàn cầu, vẫn đóng vai trò quan trọng nhất đối với an ninh và sự thịnh vượng của Mỹ”.
Đáp lại, Thiếu tướng Quan Hữu Phi, Phó Đoàn đại biểu Trung Quốc tham dự sự kiện này, cho rằng Mỹ nên giảm bớt các cuộc tập trận và tuần tra mang tính khiêu khích trong khu vực và rằng bất kỳ âm mưu nào nhằm cô lập Trung Quốc sẽ thất bại.
Lãnh đạo các nước châu Á nói rằng các nước trong khu vực xem tình hình Biển Đông là vô cùng đáng lo ngại. Phát biểu trước diễn đàn, Bộ trưởng Quốc phòng Ấn Độ Manohar Parrikar nói: “Tất cả các nước trong khu vực cần thừa nhận rằng sự thịnh vượng chung của chúng ta và tốc độ tăng trưởng ‘đáng ghen tị’ của khu vực trong những thập kỷ qua sẽ đối mặt với những rủi ro bởi các hành động khiêu khích của bất kỳ nước nào trong số chúng ta”.
Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani nói rằng Tokyo sẽ giúp các quốc gia Đông Nam Á tăng cường khả năng bảo đảm an ninh để đối phó với cái mà ông gọi là các hành động đơn phương, nguy hiểm và cưỡng ép trên Biển Đông. “Tại Biển Đông, chúng ta đang chứng kiến hành động cải tạo đất, xây dựng các tiền đồn và sử dụng chúng cho mục đích quân sự... Không một nước nào có thể đứng ngoài cuộc trong vấn đề này”.
Trong khi đó, Bộ trưởng Quốc phòng Malaysia Hishammuddin Hussein tuyên bố: “Sự mập mờ về hướng đi trong tương lai của Trung Quốc được cho là nguyên nhân chính gây lo ngại sẽ xảy ra đối đầu quân sự”.