Đại sứ Mỹ tại Syria Robert Ford mới đây đã xác nhận những gì mà nhiều người từng dự đoán, đó là Mặt trận Hồi giáo Syria (IF) đã từ chối tổ chức một cuộc họp với các đại diện đến từ Mỹ. Sự thừa nhận này của ông Ford được đưa ra trong bối cảnh một loạt các diễn biến lớn xuất hiện liên quan đến các tổ chức nổi dậy có vũ trang tại Syria.Phiến quân Syria. Ảnh: F.P |
Về cơ bản, tương quan sức mạnh giữa các phe đối lập nổi dậy ở Syria đã thay đổi đáng kể trong những tháng vừa qua. Điều này ảnh hưởng sâu sắc đến các nhóm phiến quân cũng như những nước tài trợ cho lực này, khiến các quốc gia hậu thuẫn cho phe đối lập đang phải xem xét lại mối quan hệ và chiến lược chính trị cũng như quân sự dài hạn của họ.
Điều quan trọng nhất trong vấn đề này đó là sức mạnh cũng như ảnh hưởng của các tổ chức đối lập do phương Tây hậu thuẫn là Liên minh Quốc gia Syria (SNC) do ông Ahmad Jarba đứng đầu và Hội đồng quân sự Syria (SMC), do tướng Salim Idriss chỉ huy đã suy giảm đến mức nghiêm trọng. Hầu hết, nếu không muốn nói là tất cả, những tiến triển gần đây về phe đối lập Syria gần đây đều cho thấy những dấu hiệu liên quan đến thực tế này. Và ưu thế áp đảo trên chiến trường hiện nay của quân đội Syria rõ ràng gây bất lợi trên bàn đàm phán đối với lực lượng đối lập tại hội nghị hòa bình sắp tới.
Cuộc xung đột ở Syria hiện đang bước vào một giai đoạn mới và nguy hiểm khi mà ảnh hưởng của phương Tây đối với phe đối lập đang bị đe dọa nghiêm trọng. Trong khi đó, sức mạnh của các nhóm thánh chiến Hồi giáo cực đoan ngày một tăng lên.
Hai nhóm Hồi giáo vũ trang tại Syria được Mỹ liệt vào danh sách các nhóm khủng bố là Mặt trận al-Nursa và Nhà nước Hồi giáo Iraq và vùng Cận Đông (ISIS) (có liên hệ với tổ chức khủng bố al-Qeada) đang phát triển mạnh cả về mặt số lượng và mở rộng vùng kiểm soát về mặt địa lý. Gần đây, một số lượng lớn các tay súng thuộc SNC đã đào ngũ để gia nhập ISIS (ví dụ, 4 tiểu đoàn của Alwia Ahfad al- Rasoul, thuộc SNC đã đào ngũ chạy sang ISIS tại Idlib ngày 4/12). Quân số của ISIS hiện đã lên đến 8.000 tay súng và đang tăng lên theo cấp số nhân, gấp 3 lần kể từ sau vụ tấn công khủng bố ngày 21/8 vừa qua. Hiện nhóm này đang kiểm soát ít nhất 22 tỉnh, thành phố thuộc khu vực phía bắc Syria.
Được thành lập từ 7 nhóm nổi dậy Hồi giáo lớn ở Syria, IF đã tập hợp hơn 50.000 tay súng trong hàng ngũ của mình và hiện diện ở 13 trên tổng số 14 khu vực có vị trí chiến lược tại đất nước Trung Đông này (trừ Tartus).
Điều quan trọng là 3 trong số 7 nhóm Hồi giáo của IF là Jaish al-Islam , Liwa al- Tawhid và Suqor al- Sham – từng là các nhóm vũ trang mạnh nhất của SMC cùng 4 nhóm khác luôn phủ nhận vai trò của SMC. Sự hợp nhất này khiến IF trở thành nhóm phiến quân mạnh nhất tại Syria và được trang bị các loại xe tăng T-72, T-54, T-62; xe chiến đấu bộ binh BMP -1 và BMP- 2; hệ thống vũ khí chống máy bay có radar dẫn đường tự hành ZSU - 23-4 Shilka; một số hệ thống tên lửa chống tăng 9M113 Konkurs … Thậm chí, IF còn tuyên bố đã triển khai hệ thống tên lửa đất-đối- không tầm ngắn 9K33 Osa.
Có thể nói những chiến binh thánh chiến đang củng cố lực lượng. Nhóm Dzhebhat al-Nusra đang tích cực chiến đấu gần Damascus, nhóm ISIS cũng đã đẩy lùi Quân đội Syria Tự do (FSA) khỏi vùng lãnh thổ mà họ đã chiếm được của quân chính phủ, thiết lập vùng kiểm soát, ngăn chặn hàng viện trợ nhân đạo và bắt giữ người dân làm con tin.
Các cuộc giao tranh đã lan sâu tới 20 km về phía đông bắc thủ đô Damascus, gần thị trấn Adra, vốn đang thuộc nhóm Dzhebhat al-Nusra chiếm giữ. Các phương tiện truyền thông đồng thời cũng cho biết hơn 90 tù nhân, trong đó có cả phụ nữ và trẻ em, đã bị hành quyết. Chiến tranh đang lan rộng đến cả thành phố Aleppo ở miền bắc Syria, trong khi miền đông và miền trung chịu sự kiểm soát của phe đối lập.
Không thể che giấu sự thật hiển nhiên thêm nữa khi nỗ lực lật đổ Tổng thống Bashar al-Assad trong thời gian diễn ra nội chiến tại Syria, phương Tây đã nuôi dưỡng một lực lượng cực đoan nguy hiểm mà mạng lưới chân rết của nó đã lan đến chính các nước này. Al-Qaeda đang ở đỉnh cao ảnh hưởng tại Trung Đông.
Tại Somalia, nhóm al-Shabaab tuyên bố sáp nhập toàn bộ lực lượng của mình với al-Qaeda. Tại Libya, thành viên chi nhánh tổ chức cực đoan trên đã bắt giữ Thủ tướng và sau đó thả ông ta. Tại Yemen, al-Qaeda về cơ bản cai quản toàn bộ các tỉnh thành tại đây. Tại Syria, không còn lực lượng chính yếu nào khác đủ mạnh ngoài al-Qaeda chiến đấu chống Chính quyền Assad.
Mới đây nhất, các phiến quân, trong đó có các phần tử thuộc Mặt trận Al-Nusra và Salafist Jaysh al-Islam đã tấn công cơ sở lưu giữ vũ khí hóa học tại tỉnh Damascus làm 4 binh sĩ thiệt mạng và 28 người khác bị thương.
Theo hãng thông tấn nhà nước Syria SANA, các nước đang ủng hộ lực lượng đối lập tại Syria đã tiết lộ thông tin về các địa điểm lưu giữ vũ khí hóa học và khuyến khích "các phần tử khủng bố" tấn công những địa điểm này.
Nhận thấy sức mạnh hơn hẳn của các lực lượng Hồi giáo cực đoan so với phe đối lập thân phương Tây, Mỹ đã quyết định nối lại cung cấp vũ khí phi sát thương cho phe đối lập Syria, vốn bị đình chỉ mới đây. Phát biểu trên kênh ABCNews, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry khẳng định "việc nối lại này rất nhanh chóng". Trước đây, Mỹ và các nước phương Tây đã đưa ra vài sáng kiến nhằm kiềm chế và cô lập để từng bước loại bỏ sự ảnh hưởng của các nhóm Hồi giáo cực đoan tại Syria, nhưng dường như điều đó là quá ít và quá trễ.
CT