Năm 2011 chuẩn bị kết thúc, mạng tin phân tích và tư vấn kinh tế (EIU) đã đưa ra một số vấn đề có thể định hình chương trình nghị sự quốc tế trong năm 2012:
1. Kinh tế toàn cầu tăng trưởng chậm lại: Các điều kiện kinh tế trong năm 2012 sẽ khó khăn hơn đối với đa số các nước trên thế giới. Dự báo tốc độ tăng trưởng GDP toàn cầu tính theo sức mua trong năm 2012 là 3,2%, giảm so với mức 3,8% trong năm 2011. Sự suy giảm của các nền kinh tế khu vực đồng euro sẽ cản trở tăng trưởng toàn cầu và làm suy yếu lòng tin của các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người tiêu dùng ở nhiều mức độ khác nhau. Sự suy giảm đó cũng tác động đến đa số các thị trường, đặc biệt là ở khu vực Đông Âu, Bắc Phi và các nước đang nổi ở châu Á.
2. Cuộc khủng hoảng nợ của khu vực đồng euro tiếp tục: Cuộc khủng hoảng của vực đồng euro ít nhất cũng sẽ tiếp diễn trong năm 2012 và trong trường hợp xấu, nó có thể trầm trọng thêm đáng kể. Điều này có thể khiến một hoặc một số nước ra khỏi khu vực đồng tiền chung này. Khả năng khu vực đồng euro tan vỡ hoàn toàn là ít, nhưng cũng không thể bỏ qua. Nếu điều đó xảy ra thì đây sẽ là một thảm họa đối với nền kinh tế toàn cầu và sẽ khiến sản lượng kinh tế toàn cầu giảm mạnh so với dự báo.
|
Khói lửa bao trùm bầu trời Tripôli (Libi) sau các cuộc không kích của NATO. |
3. Tổn thất do các cuộc nổi dậy ở khu vực Trung Đông và Bắc Phi (MENA): Bức tranh chính trị của MENA đang được vẽ lại, nhưng mức độ lộn xộn về mặt kinh tế của khu vực này cần được theo dõi chặt chẽ trong năm 2012. Ở nhiều góc độ, sự thay đổi về mặt chính trị đã gây ra những khó khăn về kinh tế trong năm 2011, đặc biệt là ở Libi, Ai Cập và Tuynidi. Dù dự báo là kinh tế toàn khu vực này sẽ phục hồi trong năm 2012, nhưng nhiều nền kinh tế vẫn trong điều kiện xấu hơn so với dưới thời chế độ cũ.
4. Tiếp tục thắt lưng buộc bụng: Việc thắt lưng buộc bụng về tài chính sẽ hạn chế sự tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm, làm tăng áp lực đối với các dịch vụ công và gia tăng những tranh cãi chính trị nghiêm trọng ở đa số các nước giàu trong năm 2012. Dự báo tăng trưởng kinh tế, ngân sách và thất nghiệp của 17 nền kinh tế khu vực đồng euro, cùng với Anh và Mỹ trong năm 2012, sẽ xấu hơn so với năm 2011. Nhiều nước, do sức ép của thị trường hoặc chính trị nội bộ, sẽ buộc phải cắt giảm chi tiêu vào đúng thời điểm nền kinh tế của họ đang cần được kích thích nhất. Thắt chặt sẽ là chủ đề trong các cuộc tranh luận chính sách trong suốt năm 2012.
5. Biến động về tài chính: Các thị trường tài chính có thể sẽ có thêm một năm hỗn loạn và những tháng qua là giai đoạn biến động nhất kể từ khi ngân hàng đầu tư Lehman Brothers của Mỹ sụp đổ năm 2008. Nếu cuộc khủng hoảng của châu Âu có bước ngoặt xấu đi, tình hình bán tháo trên các thị trường trái phiếu châu Âu, thị trường chứng khoán, nguyên liệu và tiền tệ toàn cầu sẽ trở nên nghiêm trọng. Trong tình huống đó, đồng euro sẽ yếu đi nghiêm trọng.
6. Giá nguyên liệu thấp hơn: Nếu triển vọng kinh tế khó khăn của năm 2012 có một điểm hỗ trợ thì đó chính là việc giá nguyên liệu sẽ giảm sau 2 năm tăng mạnh. Điều này có được chủ yếu là do nhu cầu yếu đi, hoặc ít nhất là tốc độ tăng của nhu cầu chậm lại. Đối với một số mặt hàng, chẳng hạn như dầu mỏ, những cải thiện trong nguồn cung cũng giúp giá hạ.
7. Bầu cử tại Mỹ: Cuộc tổng bầu cử sẽ thống trị đời sống chính trị Mỹ trong năm 2012 và có thể gây thiệt hại cho nền kinh tế. Sự chia rẽ bè phái sâu sắc sẽ tiếp diễn, thậm chí có thể trầm trọng hơn do các chiến thuật tranh cử trong năm 2012 và ngăn cản các cuộc tranh luận chính sách nghiêm túc. Hiện tại vẫn rất khó để dự báo kết quả của cuộc bầu cử này. Tình hình kinh tế khó khăn, cùng với việc không có được sự thỏa hiệp trong quốc hội, là những rào cản chính ngăn ông Obama tái đắc cử. Trong khi đó, đảng Cộng hòa cũng chưa có ứng cử viên nào nổi trội.
|
Di hài lãnh đạo Triều Triên Kim Jong Il |
8. Tình hình chính trị tại CHDCND Triều Tiên và những ảnh hưởng của nó đối với khu vực và thế giới sau khi nhà lãnh đạo Kim Jong Il qua đời.
9. Chương trình hạt nhân của Iran: Chương trình hạt nhân của Iran và phản ứng của cộng đồng quốc tế đối với chương trình này có thể sẽ tiếp tục khiến năm 2012 bất ổn. Các báo cáo gần đây của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA), trong đó lần đầu tiên khẳng định Iran đang cố gắng phát triển vũ khí hạt nhân, đã làm gia tăng các nguy cơ địa chính trị. Nhiều nước đã áp đặt các biện pháp trừng phạt mới và những tiết lộ của IAEA có thể khuyến khích các nhân vật cứng rắn thúc đẩy một phản ứng mạnh mẽ hơn, dù vậy khả năng diễn ra một cuộc tấn công quân sự nhằm vào Iran là không lớn. Diễn biến của cuộc tranh cãi này sẽ phụ thuộc vào diễn biến tình hình nội bộ của Iran.
Đình Thư (P/v TTXVN tại Mỹ)