Ngày 27/11, người đứng đầu Ủy ban Palextin điều tra về cái chết của Tổng thống Yasser Arafat, Tawfiq Tirawi tuyên bố chính quyền Palextin sẽ kiện lên Tòa án tội phạm quốc tế ở La Hay (ICC) nếu phát hiện được bằng chứng ông Arafat bị đầu độc. Tuyên bố này được đưa ra trong buổi họp báo diễn ra chỉ vài giờ sau khi các chuyên gia quốc tế khai quật và lấy mẫu thi hài ông Arafat ở thành phố Ramallah, khu Bờ Tây, để xét nghiệm, làm rõ nguyên nhân cái chết của nhà lãnh đạo huyền thoại này.

Lăng mộ cố Tổng thống Arafat ở thành phố Ramallah.

Vụ khai quật gây tranh cãi này diễn ra chỉ 2 ngày trước khi Tổng thống Palextin đương nhiệm, Mahmud Abbas đệ trình yêu cầu nâng cấp quy chế tại Liên hợp quốc (LHQ), từ thực thể quan sát viên lên nhà nước quan sát viên. Động thái này sẽ cho phép người Palextin được tham gia nhiều tổ chức LHQ, hoặc hiệp ước quốc tế, như ICC hay Hiệp ước Geneva thứ tư về bảo vệ thường dân. Dự kiến nghị quyết về yêu cầu này sẽ dễ dàng được thông qua tại Đại hội đồng LHQ gồm 193 quốc gia, sau đó, người Palextin sẽ đăng ký tham qua Quy chế Rôma. Và chỉ khi đó, chính quyền Palextin mới có thể được phép nộp đơn kiện lên ICC.

Trong ngày 27/11, thi hài Tổng thống Arafat đã được khai quật tại Ramallah trước sự chứng kiến của ba thẩm phán Pháp phụ trách cuộc điều tra cùng với các chuyên gia Pháp, Thụy Sĩ và Nga. Các chuyên gia quốc tế sẽ xác định liệu cố lãnh đạo phong trào Fatah này có bị đầu độc hay không sau khi người ta tìm thấy dấu vết của chất phóng xạ polonium-210 trên quần áo và đồ dùng của ông. Chủ tịch ủy ban điều tra Palextin, Taoufiq Tiraoui cho biết việc lấy mẫu từ thi hài, nằm trong một lăng tẩm được xây dựng bên trong Mouqaata (trụ sở chính của Tổng thống chính quyền Palextin ở Bờ Tây), chỉ kéo dài trong một vài giờ.

Một lễ nghi quân sự được tổ chức trong cùng ngày khi đóng cửa ngôi mộ để thể hiện sự tôn trọng của người dân Palextin và thế giới đối với nhà lãnh đạo Arafat. Theo ông Tiraoui, mẫu xét nghiệm sẽ được phân tích trong phòng thí nghiệm của ba nước có liên quan và kết quả giám định sẽ được công bố trong vài tháng tới.

Ông Arafat đã qua đời vì các nguyên nhân bí ẩn ở tuổi 75 vào ngày 11/11/2004, tại Quân y viện Percy, gần thủ đô Pari (Pháp), nơi ông được chuyển đến điều trị sau khi đột ngột ngã bệnh. Nhà chức trách Pháp đã quyết định tiến hành điều tra về cái chết của cố Tổng thống Arafat từ cuối tháng 8/2012 theo đề nghị của vợ ông sau khi kênh truyền hình Al Jazeera phát đi một phóng sự cho thấy các nhà khoa học ở Thụy Sĩ đã phát hiện dấu hiệu bất thường của chất phóng xạ polonium-210 trên đồ dùng cá nhân của ông Arafat. Polonium-210 là chất phóng xạ cực độc và hiếm khi tìm thấy bên ngoài giới quân sự và nghiên cứu khoa học. Phía Palextin nghi tình báo Ixraen đã đầu độc ông Arafat.

Hoàng Chiến (P/v TTXVN tại Trung Đông) - T.L