09:11 14/09/2011

Những thách thức kinh tế đối với nhà nước Palextin độc lập

Nếu Ixraen áp đặt các biện pháp trừng phạt để trả đũa việc chính quyền Palextin đơn phương thông báo vị thế nhà nước độc lập, thì nền kinh tế Palextin sẽ bị tác động rất lớn.

Các biện pháp cải cách kinh tế của chính quyền Palextin trong những năm qua đã thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, cho dù rõ ràng sự tăng trưởng này không bắt nguồn từ ngành sản xuất mà dựa vào trợ giúp và viện trợ của nước ngoài. Do đó, nếu Ixraen áp đặt các biện pháp trừng phạt để trả đũa việc chính quyền Palextin đơn phương thông báo vị thế nhà nước độc lập, thì nền kinh tế Palextin sẽ bị tác động rất lớn.

Việc Ixraen thắt chặt vòng vây đối với nền kinh tế Palextin, cùng với áp lực thấy trước của Mỹ đối với chính quyền Palextin nếu nỗ lực thành lập nhà nước Palextin độc lập được trình lên Liên hợp quốc. Vị thế nhà nước cũng ảnh hưởng tới các khoản viện trợ và nghĩa vụ tài chính. Chính quyền Palextin có thể bị tước mất vai trò chính trị và chịu các biện pháp trừng phạt cùng với những kịch bản khác.

Trong những năm gần đây, kinh tế Palextin đã có những bước tăng đáng kể và tỷ lệ thất nghiệp giảm. Quốc gia này đạt cán cân ngân sách dương, nhờ tăng thu thuế, giảm vay nợ và tăng chi tiêu phát triển. Tất cả các khu vực và biện pháp quản lý kinh tế đã đạt được những cải thiện lớn. Cải cách thuế và tài chính là những thành tựu nổi bật nhất trong lĩnh vực kinh tế của Palextin và kết quả là chính quyền đã nhanh chóng giảm thâm hụt ngân sách xuống một nửa trong giai đoạn 2008-2011. Tình hình an ninh ổn định hơn đã giúp ngành du lịch phát triển trong vài năm qua. Tuy nhiên, ngành này vẫn còn gặp nhiều khó khăn do các nhà đầu tư ưa rót tiền vào bất động sản và xây dựng trong khu vực công hơn.

Adil Samarah, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu văn hóa và phát triển Mashreq, nhận xét rằng việc thiếu chủ quyền khiến cho tuyên bố của Thủ tướng Palextin Salaam Fayad về mức tăng trưởng kinh tế 8% trở nên không đáng tin cậy, trong bối cảnh nền kinh tế này còn trì trệ cả về nông nghiệp và công nghiệp. Kinh tế Palextin vẫn còn dựa vào viện trợ nước ngoài, trong khi sản xuất gắn với đất đai còn nền kinh tế gắn với chủ quyền là hai thứ mà người Palextin còn thiếu, chừng nào sự chiếm đóng còn tiếp diễn.

Mặc dù Ngân hàng Thế giới (WB) cho rằng người Palextin sẵn sàng củng cố các tổ chức để thực hiện vai trò nhà nước tương lai, thi người dân ở Jerusalem vẫn hết sức hoài nghi. Trong khi tìm kiếm hai trụ cột cơ bản là kinh tế và an ninh, người Palextin nhận thấy rằng họ hoàn toàn gắn với Ixraen và không có một đồng tiền khác thay thế đồng shekel của Ixraen. Các chuyên gia kinh tế cho rằng Palextin sẽ phải đưa ra được một chính sách tiền tệ rõ ràng và tiến tới một đồng tiền Palextin mạnh không ràng buộc với đồng shekel của Ixraen để giúp khôi phục nền kinh tế Palextin.

Quang Hoàn (P/v TTXVN tại Trung Đông)