Chính phủ Nhật Bản ngày 7/4 đã công bố báo cáo chính sách đối ngoại thường niên, trong đó cam kết tiếp tục theo đuổi chính sách hòa bình đã thực hiện trong 70 năm qua kể từ khi chấm dứt Chiến tranh Thế giới thứ Hai. 

Sách xanh Ngoại giao năm 2015 giới thiệu một phần các nỗ lực ngoại giao của Nhật Bản trong kỷ nguyên hậu chiến, trong đó khẳng định việc Nhật Bản xây dựng xã hội dân chủ, tôn trọng các quyền cơ bản của con người và thượng tôn luật pháp, đã trở thành một hình mẫu cho các nước châu Á.

Theo phóng viên TTXVN tại Tokyo, các chuyên gia cho rằng việc Nhật Bản sử dụng cách diễn đạt "hối lỗi sâu sắc" trong Sách Xanh ngoại giao nhằm thể hiện cho thế giới thấy chính phủ của Thủ tướng Shinzo Abe sẵn sàng đối diện với lịch sử, trong bối cảnh các nước láng giềng châu Á, đặc biệt là Trung Quốc và Hàn Quốc, gây sức ép đòi Nhật Bản phải thành thực hơn nữa về hành động xâm lược trong thời kỳ chiến tranh.

Khác với năm trước, Sách Xanh năm nay đã xóa đoạn tuyên bố rằng Nhật Bản và Hàn Quốc "chia sẻ những giá trị cơ bản như tự do, dân chủ và tôn trọng quyền cơ bản của con người". Động thái này có thể sẽ gây phản ứng từ phía Hàn Quốc, liên quan đến những căng thẳng gia tăng giữa Tokyo và Seoul xung quanh vụ phóng viên tờ Sankei đang bị xét xử với cáo buộc phỉ báng Tổng thống Hàn Quốc Park Geun Hye.

Mối quan hệ giữa Tokyo và Seoul hiện vẫn gặp sóng gió xung quanh tranh chấp lãnh thổ và sự khác biệt về quan điểm lịch sử đối với thời kỳ thực dân của Nhật Bản trên Bán đảo Triều Tiên từ năm 1910-1945. Đến nay, Thủ tướng Abe và Tổng thống Park vẫn chưa tổ chức cuộc gặp cấp cao nào kể từ khi hai nhà lãnh đạo nhậm chức.

Tuy nhiên, Ngoại trưởng Nhật Bản Fumio Kishida khẳng định Nhật Bản coi Hàn Quốc là quốc gia láng giềng quan trọng nhất và việc dùng cụm từ "quốc gia láng giềng quan trọng nhất" vẫn không thay đổi, và Tokyo sẽ xây dựng quan hệ song phương hướng tới tương lai.

Trong khi tái khẳng định quan điểm của Nhật Bản rằng quần đảo Takeshima, hiện do Hàn Quốc kiểm soát và gọi là Dokdo, là lãnh thổ Nhật Bản dựa trên thực tế lịch sử và luật pháp quốc tế, báo cáo nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác song phương năm 2015, đánh dấu kỷ niệm lần thứ 50 bình thường hóa quan hệ đối ngoại.

Liên quan đến Triều Tiên, Nhật Bản thúc giục Bình Nhưỡng nhanh chóng điều tra các vụ bắt cóc công dân Nhật Bản hồi thế kỷ trước và thông báo cho Tokyo về kết quả của cuộc điều tra toàn diện mới nhất mà Bình Nhưỡng đang tiến hành về số phận tất cả các công dân Nhật Bản ở nước này, bao gồm cả các công dân bị bắt cóc. Vấn đề bắt cóc hiện vẫn là điểm khúc mắc giữa Nhật Bản và Triều Tiên để tiến tới bình thường hóa quan hệ ngoại giao.

Về quan hệ với Trung Quốc, báo cáo nêu rõ Nhật Bản và Trung Quốc là các nước láng giềng có quan hệ mật thiết vì phụ thuộc lẫn nhau về kinh tế, song cũng khẳng định Nhật Bản quyết tâm bảo vệ lãnh thổ cũng như lãnh hải và không phận nước này.

Đối với Mỹ, văn bản ngoại giao này tái khẳng định liên minh Nhật-Mỹ là "trụ cột của ngoại giao và an ninh của Nhật Bản" và khẳng định hai nước sẽ tiếp tục hợp tác chặt chẽ giải quyết các vấn đề trong khu vực trong bối cảnh Mỹ đang tái cân bằng chiến lược ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương.

Báo cáo trên cũng đề cập cam kết của Nhật Bản đối phó với chủ nghĩa khủng bố sau vụ nhóm phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng bắt cóc và sát hại các con tin Nhật Bản hồi đầu năm nay.

Một quan chức Bộ ngoại giao Nhật Bản cho biết báo cáo trên sẽ được dịch toàn văn sang tiếng Anh sớm nhất vào tháng 7 tới.


TTXVN/Tin tức