Đây là tiết lộ của một ủy ban độc lập điều tra về phản ứng của nhà chức trách Nhật Bản sau thảm họa động đất kèm theo sóng thần, gây ra sự cố tại nhà máy hạt nhân Fukushima ngày 11/3/2011.

Giới chức Nhật từng lo ngại, một chuỗi các vụ nổ hạt nhân từ Fukushima có thể hủy diệt Tôkyô. Ảnh: Internet.

Những tiết lộ từ bản báo cáo dài 400 trang của ủy ban điều tra nói trên cho thấy, chính phủ Nhật đã lên kế hoạch một cuộc sơ tán khổng lồ dân chúng khỏi thủ đô khi ít nhất một bộ trưởng cấp cao đã bày tỏ lo ngại, một thảm họa tan chảy các thanh nhiên liệu hạt nhân tại Fukushima có thể gây ra phản ứng dây chuyền tới các lò phản ứng dọc bờ biển và hủy diệt thủ đô 13 triệu dân.

Chánh văn phòng nội các kiêm phát ngôn viên của chính phủ Nhật vào thời điểm xảy ra tai nạn, ông Yukio Edano nói với các nhà điều tra rằng, ông đã nghĩ đến một "phản ứng dây chuyền khủng khiếp", khi các lò phản ứng hạt nhân tại nhà máy điện Fukushima Daiichi phát nổ, kéo theo là cơ sở Fukushima Daini gần đó cũng như nhà máy điện hạt nhân Tokai. “Nếu điều đó xảy ra, Tôkyô sẽ bị hủy diệt”, ông Edano nói và thừa nhận ông đã lo sợ một kịch bản tồi tệ nhất có thể xảy ra vào khoảng ngày 14-15/3. Tuy vậy, quan chức này bảo vệ sự im lặng của mình khi đó với tư cách một phát ngôn viên chính phủ: “Tôi đã chia sẻ mọi thông tin. Thời điểm đó, tôi không thể nói một cách vô trách nhiệm về những ấn tượng và cảm giác của cá nhân mình”.

Cũng theo báo cáo của ủy ban điều tra gồm 6 thành viên, chính phủ Nhật lúc đó cũng đã dự trù những kế hoạch đại quy mô để di tản thủ đô Tôkyô vào giữa tháng 3/2011, vào lúc mà họ không biết chắc là có thể khống chế được tai nạn hạt nhân ở Fukushima hay không. Với 13 triệu dân, cộng thêm số dân của ba tỉnh lân cận họp thành vùng "Đại Tôkyô", thủ đô Nhật Bản có đến 35 triệu dân và là vùng đô thị đông dân nhất thế giới.

Cũng sau sự cố, Giám đốc nhà máy hạt nhân Fukushima Daiichi đã tính đến việc di tản toàn bộ nhân viên ở đây. Tuy nhiên Thủ tướng vào thời đó là Naoto Kan đã ra lệnh cho tập đoàn TEPCO phải tiếp tục làm việc và giữ nguyên nhân viên tại chỗ. Theo các chuyên gia, nếu Thủ tướng Kan không gây sức ép như vậy, tai nạn hạt nhân Fukushima có lẽ đã trở nên trầm trọng, với những hậu quả thảm khốc.

Đến nay, gần một năm kể từ khi bắt đầu cuộc khủng hoảng, tai nạn hạt nhân Fukushima đã được kiểm soát và các lò phản ứng hiện được giữ trong trạng thái "tắt nguội", tức là nhiệt độ bên trong các lò này đã xuống dưới mức 100 độ C.

TH - TTG