Tại cuộc họp sơ kết xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm và kế hoạch 6 tháng cuối năm tổ chức ngày 5/7 tại TP Hồ Chí Minh, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết, theo dự báo mới nhất, lượng gạo hàng hóa đáp ứng xuất khẩu có thể đạt 7 triệu tấn và tồn kho chuyển sang 2012 ở mức 1 triệu tấn.

Đóng bao gạo xuất khẩu tại Xí nghiệp Chế biến lương thực số 2, Công ty Lương thực Long An. Ảnh: Đình Huệ - TTXVN

6 tháng qua, cả nước đã xuất khẩu được 3,912 triệu tấn gạo các loại (giá bình quân 472 USD/tấn, tăng 27 USD/tấn so với cùng kỳ năm trước), trị giá 1,847 tỉ USD, tăng 17,57% về lượng và tăng 24,71% về giá trị so với cùng kỳ năm 2010. Theo đánh giá của VFA, xuất khẩu gạo 6 tháng đã đạt mức kỷ lục mới, chất lượng gạo ngày càng ổn định. VFA dự kiến trong quý III sẽ xuất 1,9 triệu tấn; quý IV xuất 1,2 triệu tấn, như vậy cộng với lượng gạo 3,9 tấn đã xuất trong 6 tháng đầu năm, dự kiến năm 2011 sẽ khoảng 7 triệu tấn.

Theo VFA, trong tháng 3 Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn dự kiến, sản lượng gạo hàng hóa năm 2011 là 6,2 triệu tấn, cộng với tồn kho năm 2010 chuyển sang 840 ngàn tấn nên tổng cộng lượng hàng hóa của năm 2011 là 7,04 triệu tấn và xuất khẩu phấn đấu đạt trên 6 triệu tấn. Tuy nhiên, đến nay do kết quả xuất khẩu gạo 6 tháng đầu năm vượt mức và tồn kho chuyển sang quý III còn nhiều, lượng lúa hàng hóa vụ đông xuân và hè thu sớm tăng 920 ngàn tấn so với cân đối cung cầu gạo trước đây nên lượng gạo xuất khẩu cả năm có thể đạt mức cao hơn dự kiến. Với việc số hợp đồng ký kết còn nhiều, tương đương mức tồn kho trong doanh nghiệp và dự báo nhu cầu xuất khẩu ổn định trong quý III, dự kiến giá lúa hè thu sẽ tiếp tục ổn định trong thời gian tới. Vì vậy, VFA cho rằng, việc mua tạm trữ 1 triệu tấn qui gạo lúc này là chưa cần thiết và khuyến cáo các doanh nghiệp chuẩn bị sẵn sàng để trong trường hợp xuất khẩu chậm, giá lúa biến động xuống dưới 5.000 đồng/kg lúa khô thì mua vào nhằm ổn định thị trường.

Để việc sản xuất, xuất khẩu gạo ổn định, ông Trương Thanh Phong, Chủ tịch VFA lưu ý các doanh nghiệp, hiện xuất hiện thêm nhiều đối tượng kinh doanh mới về gạo, trong đó có cả các thương nhân trong và ngoài nước dù không làm trong lĩnh vực này nhưng bắt đầu có xu hướng chuyển sang đầu tư kinh doanh gạo. Đồng thời, các doanh nghiệp cần lưu ý, hiện nay lúa được nông dân thu hoạch nhanh, hàng hóa được mua bán nhanh và dứt điểm nên giá cũng thay đổi rất nhanh, các doanh nghiệp cần linh hoạt, chủ động trong hoạt động mua bán. Các doanh nghiệp cũng cần chủ động về nguồn hàng, không để tình trạng khi ký hợp đồng rồi mới đi tìm nguồn cung vì như vậy sẽ rất rủi ro. Ông Phong dự báo, vào cuối năm 2011 và đặc biệt là đầu năm 2012 sẽ là thời điểm cạnh tranh quyết liệt trong xuất khẩu gạo. Quan điểm của VFA là các doanh nghiệp khi có hợp đồng thì cứ xuất, không hạn chế về số lượng. Mặc dù vậy, các doanh nghiệp cần chủ động nguồn hàng, cân đối hàng cho thời điểm đầu năm 2012.

Liên Phương