Năm năm sau khi rời Việt Nam, lần trở về này đối với Lê Anh Dũng (học sinh trường chuyên Gymnazium Tachov, CH Séc) thật khó quên. Em được nhắc tới như một trong những niềm tự hào của người Việt ở nước ngoài bởi những thành tích học tập xuất sắc: Huy chương bạc kỳ thi Olympic Toán quốc tế lần thứ 52 tại Hà Lan (12/7 – 24/7/2011); giải nhất kỳ thi Olympic Toán lần thứ 60 tại CH Séc (27/3 – 30/3/2011).

Chìa khóa của thành công

"Lần trở về này em rất bất ngờ vì được mọi người biết đến. Mọi người đã động viên và khích lệ em" - Lê Anh Dũng chia sẻ với báo chí trong buổi trao tặng giấy khen được Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao tổ chức vào ngày 18/8/2011.

Lê Anh Dũng vốn là học sinh trường THCS chuyên Hà Nội Amsterdam. Năm 2006, Dũng rời Việt Nam khi vừa kết thúc học kỳ I năm lớp 7 tại ngôi trường này để sang sống với bố mẹ tại Cộng hòa Séc. Đặt mục tiêu được tham dự Olympic Toán quốc tế từ trước đó 2 – 3 năm nên Dũng đã tự vạch ra cho mình một kế hoạch tự học.

Tháng 9 tới, Dũng sẽ học năm cuối cùng của trường phổ thông chuyên Gymnazium ở Tachov. Trong suốt những năm học tại Séc, Dũng liên tục là học sinh giỏi. Dũng yêu thích Toán học nhất và đặt mục tiêu tiếp tục theo ngành học này ở bậc đại học.

Song song với việc học tiếng Séc, Dũng cho biết, cần phải chia thời gian hợp lý để học Toán – môn học yêu thích. Khi vốn tiếng Séc đủ để giao tiếp và phục vụ học tập, Dũng tập trung vào học Toán. Thời gian học chiếm khoảng 70% thời gian trong ngày, chủ yếu là tự tìm sách để đọc và học. Trường học tại Séc rất khuyến khích việc học sinh xây dựng kế hoạch tự học cho riêng mình. Khi gặp những bài toán khó, Dũng thường phải bỏ nhiều thời gian để suy nghĩ, thậm chí việc theo đuổi một bài toán khó có khi khiến tâm trạng Dũng bứt rứt khôn nguôi, bất cứ lúc nào bài toán cũng ẩn hiện trong đầu em: lúc ăn cơm, đi siêu thị, trên đường đi học…

“Việc chinh phục” mỗi bài toán khó đòi hỏi sự kiên nhẫn và tập trung cao độ. Em đang cố gắng rèn luyện tính kiên trì hơn nữa, vì càng học lên cao, mức độ khó càng tăng. Em nghĩ rằng sự nỗ lực, chủ động vươn lên trong học tập là nhân tố quyết định thành công” – Dũng kể.

Bố mẹ của Lê Anh Dũng làm kinh doanh tự do. Em được sinh ra tại Nga, sau 18 tháng, em được bố mẹ đưa về Việt Nam sống cùng với bà nội ở Hà Tĩnh. Khi Dũng 5 tuổi, hai bà cháu chuyển lên Hà Nội cùng cô chú. Bà Phạm Thị Thủy (75 tuổi) quê Đức Nhân, Đức Thọ, Hà Tĩnh không giấu nổi niềm tự hào trên khuôn mặt: “Những tháng ngày hai bà cháu sống cùng nhau, tôi chỉ biết chăm lo cho cháu từng bữa ăn, giấc ngủ, việc học hành là do cháu tự giác. Tôi luôn dạy cháu phải sống tốt, biết cách tự lo cho bản thân, chủ động trong việc học. Khi cháu còn ở Việt Nam, ở nhà cháu luôn tự giác học, không cần ai phải nhắc nhở”.

Hướng về quê hương

Dũng chọn toán học lý thuyết để theo đuổi và thần tượng của em là GS Ngô Bảo Châu – người Việt Nam đầu tiên đoạt giải thưởng Fields. Dũng cho biết, tại Cộng hòa Séc có rất nhiều chương trình để những người đam mê Toán học gặp gỡ, giao lưu rất bổ ích, trong đó có Trại Toán học. Những trại Toán học này được tổ chức mỗi năm hai lần, mỗi lần diễn ra trong 10 ngày. Chương trình đã thu hút được rất nhiều học sinh yêu toán tham gia với tinh thần: Vui mà học. Từ khi sang Cộng hòa Séc, Dũng đã tham gia được 10 lần. Theo em, tham gia trại Toán, học sinh sẽ được tiếp cận những bài giảng về Toán do nhiều GS đầu ngành về Toán giảng.

Tính đến nay, Lê Anh Dũng là học sinh gốc Việt thứ hai mang Huy chương Olympic Toán quốc tế về cho Cộng hòa Séc. Trước khi trở về Việt Nam, Tòa thị chính thành phố Tachov đã tổ chức lễ chào mừng thành tích của Lê Anh Dũng. Ông Ladislav Macák, Thị trưởng thành phố Tachov, Cộng hòa Séc cho rằng, đây là thành tích cao nhất mà một học sinh ở Tachov đã từng giành được.

Chia sẻ về kết quả đạt được, Dũng luôn nhắc tới bà nội, người đã chăm sóc em từ tấm bé. “Em rất vui vì đã mang lại niềm tự hào cho gia đình, đặc biệt là bà nội em ở quê, người đã chăm sóc em từ khi còn nhỏ” – Dũng cho hay.

Dũng cho biết: “Ở Việt Nam, các bạn còn tập trung nhiều vào mục tiêu thi đỗ đại học hơn là vào đội tuyển thi Olympic quốc tế. Qua báo chí, em cũng biết thành tích của đội Olympic Toán Việt Nam đi xuống. Là một người yêu Toán em mong muốn môi trường học toán ở Việt Nam, tiến tới là môi trường nghiên cứu về Toán sẽ phát triển tới mức có thể giúp những người theo đuổi lĩnh vực này có thể sống bằng đồng lương, không phải chuyển sang làm kinh tế. Bằng cách này hay cách khác, em vẫn luôn hướng về quê nhà”.

Bài và ảnh: Lê Vân