Tại kỳ họp thứ hai, Quốc hội khóa XIII, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã trình bày kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 và 5 năm 2011-2015. Theo đó, năm 2012, GDP tăng khoảng 6-6,5%; giai đoạn 5 năm 2011-2015, GDP tăng trưởng bình quân khoảng 6,5 – 7%. Lạm phát năm 2012 phấn đấu kiềm chế dưới 10%, các năm sau thấp hơn, đến năm 2015, lạm phát khoảng 5-7%. Nợ công giảm dần để đến năm 2015 còn 4,5%... Để đạt được những chỉ tiêu trên, Chính phủ đã đề ra 7 nhiệm vụ và giải pháp chủ yếu, bao gồm:

Thứ nhất, tập trung ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo các cân đối lớn của nền kinh tế. Theo đó, trong năm 2012 việc ổn định kinh tế vĩ mô được xác định là nền tảng quan trọng cho việc thực hiện nhiệm vụ trong cả giai đoạn 2011 - 2015 với các trọng tâm là kiểm soát lạm phát, bình ổn thị trường giá cả, cải thiện cán cân thanh toán và phấn đấu giảm bội chi ngân sách.
Chính phủ chủ trương điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, thận trọng và linh hoạt theo tín hiệu thị trường; kết hợp hài hòa giữa chính sách tiền tệ và chính sách tài khóa để kiểm soát lạm phát, bảo đảm tăng tổng phương tiện thanh toán và tăng dư nợ tín dụng hàng năm không vượt quá mức đề ra trong Nghị quyết 11. Giữ mặt bằng lãi suất hợp lý. Điều hành tỷ giá chủ động, phù hợp, không để biến động lớn. Giám sát chặt chẽ hoạt động tín dụng của các ngân hàng thương mại (NHTM); bảo đảm vốn cho sản xuất; kiểm soát chặt cho vay bất động sản và kinh doanh chứng khoán; kiểm soát nợ xấu, bảo đảm thanh khoản và an toàn hệ thống ngân hàng.

Thực hiện chính sách tài khóa chặt chẽ, phấn đấu giảm bội chi ngân sách. Tiếp tục thực hiện chủ trương tiết kiệm chi thường xuyên. Rà soát, sắp xếp lại danh mục đầu tư công, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn và chuyển một phần đầu tư nhà nước sang đầu tư từ các nguồn vốn khác. Kiểm soát chặt chẽ hiệu quả đầu tư, kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước. Bảo đảm nợ công trong giới hạn an toàn.

Tăng cường quản lý nhà nước về giá. Ngăn chặn và kiên quyết xử lý các hành vi tăng giá bất hợp lý, nhất là đối với các nguyên vật liệu quan trọng và các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu. Tiếp tục lộ trình điều chỉnh giá các mặt hàng theo cơ chế thị trường, thực hiện công khai minh bạch giá các hàng hóa này, đồng thời có cơ chế hỗ trợ cho người nghèo và các đối tượng chính sách.

Thực hiện đồng bộ các giải pháp để giảm nhập siêu và cải thiện cán cân thanh toán. Đẩy mạnh xuất khẩu, tăng hàm lượng nội địa và giá trị gia tăng của sản phẩm; phát triển sản xuất thay thế có hiệu quả hàng nhập khẩu; kiểm soát chặt chẽ nhập khẩu các mặt hàng không khuyến khích. Thu hút và đẩy nhanh tiến độ giải ngân các nguồn vốn ODA và FDI đi đôi với việc kiểm soát, ngăn chặn việc chuyển giá, trốn thuế. Tăng cường quản lý các dòng vốn đầu tư gián tiếp nước ngoài. Tạo điều kiện thuận lợi để tăng khách du lịch quốc tế và nguồn kiều hối.

Thứ hai, ưu tiên nguồn lực thực hiện ba đột phá chiến lược và tái cơ cấu nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng theo hướng nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh. Để đạt được điều này, Chính phủ thực hiện nhất quán chủ trương đổi mới mô hình tăng trưởng từ phát triển theo chiều rộng sang phát triển theo chiều sâu, từ dựa chủ yếu vào tăng vốn đầu tư, khai thác tài nguyên và lao động chất lượng thấp sang dựa vào hiệu quả, năng suất, chất lượng và sức cạnh tranh của nền kinh tế trên cơ sở áp dụng những thành tựu mới về khoa học, công nghệ, nguồn nhân lực chất lượng cao và kỹ năng quản lý hiện đại.

Hoàn thiện cơ chế huy động các nguồn lực để thực hiện các đột phá theo một lộ trình hợp lý. Ưu tiên cho các lĩnh vực, dự án có tác động lan tỏa cao, tạo tiền đề tái cơ cấu nền kinh tế. Ngay từ năm 2012 cần tập trung vào 3 lĩnh vực trọng tâm là tái cơ cấu đầu tư, trước hết là đầu tư công, góp phần thúc đẩy tái cơ cấu các ngành kinh tế và phân bố lại lực lượng sản xuất trên từng vùng lãnh thổ; tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là các tập đoàn và tổng công ty; tái cơ cấu hệ thống tài chính tiền tệ, trọng tâm là hệ thống NHTM và các định chế tài chính.

Từng bước điều chỉnh cơ cấu đầu tư công theo hướng giảm dần tỷ trọng và nâng cao hiệu quả; kiên quyết khắc phục tình trạng đầu tư dàn trải và tăng cường huy động các nguồn vốn khác cho phát triển. Năm 2012, phải thực hiện nghiêm kết luận của Hội nghị Trung ương lần thứ III và Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước, trái phiếu chính phủ và kiểm soát chặt chẽ đầu tư của doanh nghiệp nhà nước. Phải đổi mới cơ chế phân bổ vốn đầu tư; kiên quyết tập trung vốn cho các công trình dự án cấp thiết, sớm hoàn thành, nhanh đưa vào sử dụng để phát huy hiệu quả. Ưu tiên bố trí vốn cho các công trình đã hoàn thành và đã đưa vào sử dụng, các công trình cần thiết phải hoàn thành trong năm 2012 và vốn đối ứng cho các dự án ODA. Các dự án, công trình khởi công mới phải được kiểm soát chặt chẽ, xác định rõ nguồn vốn, bảo đảm hiệu quả và đủ thủ tục đầu tư. Đối với các dự án đang được đầu tư bằng vốn ngân sách nhà nước, vốn trái phiếu chính phủ nhưng không có nguồn để bố trí tiếp thì chuyển sang các hình thức đầu tư khác hoặc phải tạm đình chỉ.

Đẩy nhanh quá trình cổ phần hóa và sắp xếp lại các doanh nghiệp nhà nước. Phải rà soát đánh giá toàn diện hiệu quả hoạt động của các tập đoàn kinh tế và tổng công ty. Các tập đoàn, tổng công ty nhà nước chỉ tập trung vào những ngành nghề kinh doanh chính; kiên quyết thực hiện thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp mà Nhà nước không cần chi phối và thoái vốn đã đầu tư vào các hoạt động ngoài ngành kinh doanh chính.

Tái cơ cấu các NHTM và các định chế tài chính, tín dụng theo hướng tăng hợp lý về quy mô, giảm nhanh số lượng các ngân hàng và tổ chức tín dụng yếu kém; nâng cao chất lượng tín dụng và phát triển các dịch vụ ngân hàng. Quản lý có hiệu quả thị trường bất động sản, thị trường chứng khoán, thị trường vàng và thị trường ngoại hối. Từng bước giảm tỷ lệ cung cấp vốn cho đầu tư phát triển từ hệ thống NHTM, tăng tỷ trọng huy động vốn từ thị trường chứng khoán và trái phiếu doanh nghiệp.

Thứ ba, tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh và mở rộng thị trường. Hoàn thiện cơ chế chính sách để huy động các nguồn lực cho phát triển và nâng cao hiệu quả đầu tư; đa dạng các hình thức đầu tư theo các cơ chế BOT, BT, BTO...; đẩy mạnh hình thức hợp tác công - tư (PPP) để phát triển hạ tầng có quy mô lớn nhằm tạo bước đột phá trong lĩnh vực quan trọng này.

Cải thiện khả năng tiếp cận vốn của doanh nghiệp. Ưu tiên tín dụng cho các sản phẩm trọng điểm. Sử dụng công cụ thuế một cách linh hoạt, hiệu quả, phù hợp với cam kết quốc tế để giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn, phát triển sản xuất, tăng xuất khẩu và giảm nhập siêu. Tiếp tục rà soát sửa đổi các quy định, thủ tục hành chính, tạo thuận lợi hơn nữa cho người dân và doanh nghiệp. Phát triển các dịch vụ hỗ trợ khởi nghiệp. Đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại để mở rộng thị trường, tăng nhanh xuất khẩu. Coi trọng thị trường nội địa, nhất là thị trường nông thôn, miền núi; đẩy mạnh cuộc vận động người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam.

Có giải pháp thiết thực, hiệu quả nhằm phát huy tiềm năng và thế mạnh của nền nông nghiệp. Tập trung tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ, khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp gắn với phát triển công nghiệp chế biến. Nhân rộng các mô hình sản xuất nông nghiệp hàng hóa lớn, có kỹ thuật cao và công nghệ quản lý hiện đại; gắn kết chặt chẽ giữa các khâu sản xuất, chế biến, phân phối, hình thành chuỗi giá trị, bảo đảm phân phối hợp lý lợi ích giữa các công đoạn trong chuỗi giá trị đó, coi đây là định hướng cơ bản để hiện đại hóa nền nông nghiệp nước ta và bảo đảm lợi ích của nông dân. Kiên quyết duy trì đất trồng lúa theo quy hoạch, bảo đảm an ninh lương thực. Có chính sách hợp lý để hỗ trợ các vùng đồng bằng chuyên tâm sản xuất, chế biến lúa gạo và các hàng nông sản, thực phẩm khác, đáp ứng nhu cầu trong nước và xuất khẩu. Tiếp tục đẩy mạnh thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, hoàn thiện các tiêu chí để phù hợp với từng vùng.

Thứ tư, tiếp tục chăm lo bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi xã hội, tập trung giải quyết các vấn đề xã hội bức xúc. Khẩn trương thực hiện Chiến lược an sinh xã hội giai đoạn 2011 - 2020 và Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững. Phấn đấu mỗi năm giảm 2% tỷ lệ hộ nghèo và giảm nhanh hơn tại các huyện nghèo nhất. Đẩy mạnh thực hiện các chương trình dạy nghề, nhất là dạy nghề cho lao động nông thôn gắn với quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp và nông thôn. Phấn đấu mỗi năm tạo việc làm mới cho 1,6 triệu lao động... Nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Phát triển mạnh giáo dục và đào tạo, tạo bước đột phá về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Tập trung triển khai thực hiện Chiến lược phát triển giáo dục và Quy hoạch phát triển nguồn nhân lực giai đoạn 2011 - 2020. Khẩn trương rà soát, hoàn thiện quy hoạch hệ thống các cơ sở giáo dục đào tạo. Đổi mới quản lý giáo dục đồng thời với việc đổi mới nội dung, chương trình, phương pháp dạy và học; tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, nhất là giáo dục đại học và dạy nghề. Hoàn thiện cơ chế tài chính và đẩy mạnh xã hội hóa giáo dục. Chú trọng phát triển giáo dục ở các vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn. Tăng cường đào tạo theo nhu cầu xã hội.

Tại kỳ họp này, Quốc hội sẽ xem xét, thông qua 5 dự án luật: Luật Cơ yếu; Luật Lưu trữ; Luật Khiếu nại; Luật Tố cáo; Luật Đo lường và Nghị quyết về Chương trình xây dựng luật, Pháp lệnh của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIII. 13 dự án luật được Quốc hội cho ý kiến tại kỳ họp này gồm: Luật Tài nguyên nước (sửa đổi); Luật Giáo dục đại học; Luật Phòng, chống rửa tiền; Luật Giám định tư pháp; Luật Xử lý vi phạm hành chính; Luật Giá; Luật Quảng cáo; Bộ luật Lao động (sửa đổi); Luật Công đoàn (sửa đổi); Luật Bảo hiểm tiền gửi; Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật; Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và Luật Biển Việt Nam. Về việc xem xét các vấn đề kinh tế - xã hội, giám sát tối cao và quyết định các vấn đề quan trọng, Quốc hội tập trung xem xét: Báo cáo về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015; kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2011; quyết định kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012; quyết định dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2012. Báo cáo về kế hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2015 và quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011-2020; việc tổng kết Dự án trồng mới 5 triệu ha rừng toàn quốc; Chương trình mục tiêu quốc gia 5 năm 2011-2015; Chương trình sử dụng trái phiếu chính phủ năm 2011-2015. Quốc hội sẽ xem xét, thông qua các nghị quyết về những vấn đề này.

Tập trung thực hiện các giải pháp xử lý ùn tắc, bảo đảm trật tự an toàn giao thông. Kiềm chế và ngăn chặn có hiệu quả các loại tội phạm và tệ nạn xã hội...

Thứ năm, đẩy mạnh phát triển khoa học công nghệ và tăng cường bảo vệ, cải thiện môi trường. Tập trung triển khai các chương trình, đề án khoa học công nghệ cấp quốc gia. Tăng cường các hoạt động nghiên cứu ứng dụng gắn với sản xuất và chuyển giao công nghệ. Phát triển mạnh các dịch vụ khoa học và công nghệ, nhất là dịch vụ thông tin, tư vấn, môi giới, thẩm định, giám định công nghệ, sở hữu trí tuệ, tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật. Phát triển và kiện toàn hệ thống các trung tâm ứng dụng khoa học công nghệ.

Thứ sáu, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và tăng cường công tác phòng chống tham nhũng. Tiếp tục đổi mới tổ chức và phương thức vận hành của bộ máy Nhà nước. Hoàn thiện quy chế quản lý cán bộ công chức, quy định rõ chức danh, tiêu chuẩn của từng vị trí, xác định rõ trách nhiệm, quyền hạn, nghĩa vụ và quyền lợi. Hoàn thiện chế tài xử lý vi phạm đối với cán bộ, công chức. Đổi mới chế độ tiền lương và chính sách động viên, khuyến khích cán bộ công chức.

Thứ bảy, tăng cường quốc phòng, an ninh và nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại. Thực hiện có hiệu quả các giải pháp để phát huy sức mạnh tổng hợp bảo vệ vững chắc chủ quyền lãnh thổ và an ninh quốc gia. Từng bước tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh; củng cố thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân. Chủ động phát hiện, ngăn chặn mọi âm mưu chống phá, gây rối, gây bạo loạn của các thế lực thù địch. Thực hiện có hiệu quả Chương trình quốc gia về phòng, chống tội phạm...

Hồng Minh