Hiệp định sẽ giúp cải thiện quản trị rừng, giải quyết khai thác bất hợp pháp và thúc đẩy thương mại sản phẩm gỗ hợp pháp và thúc đẩy thương mại sản phẩm gỗ hợp pháp được xác nhận từ Việt nam sang EU và các thị trường khác.
Sau gần 6 năm đàm phán, hai trưởng đoàn đàm phán của Việt Nam và EU là Tiến sĩ Hà Công Tuấn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam và bà Astrid Schomaker, Vụ trưởng Vụ Phát triển bền vững toàn cầu, Tổng cục Môi trường của Ủy ban châu Âu, đã ký tắt lời văn của Hiệp định VPA/FLEGT. Việc ký kết này đánh dấu việc kết thúc chính thức tiến trình đàm phán hiệp định.
Việt Nam - EU hoàn tất thoả thuận chống khai thác gỗ bất hợp pháp. Ảnh: Thành Trung/TTXVN |
Hai bên sẽ tiến hành rà soát pháp lý lời văn hiệp định đã được thỏa thuận, sau đó hiệp định sẽ được dịch sang các ngôn ngữ chính thức của EU và tiếng Việt. Trước khi hiệp định có hiệu lực, mỗi bên sẽ phải hoàn thiện thủ tục ký kết và thông qua phù hợp với các quy trình nội bộ.
Để triển khai hiệp định, Việt Nam sẽ xây dựng Hệ thống đảm bảo gỗ hợp pháp (VNTLAS) để đảm bảo rằng gỗ và các sản phẩm gỗ xuất khẩu có nguồn gốc hợp pháp, bao gồm các hệ thống xác minh gỗ nhập khẩu đã được khai thác và mua bán hợp pháp phù hợp với các quy định có liên quan tại nước khai thác. Hiệp định cũng quy định cơ chế khiếu nại và đánh giá độc lập, cũng như các cam kết để các bên có thể tham dự vào tiến trình thực thi và công bố thông tin.
Một Ủy ban thực thi hỗn hợp (JIC) sẽ giám sát việc thực thi hiệp định. Trong khi hiệp định chưa có hiệu lực, hai bên cũng đã thống nhất các yếu tố then chốt cho các sắp xếp/chuẩn bị quản trị tạm thời và các biện pháp khác để chuẩn bị cho việc thực thi hiệp định.
Sau khi được thực thi đầy đủ, các lô gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam xuất khẩu sang EU sẽ phải có giấp phép FLEGT chứng minh tính hợp pháp. Trước khi cấp phép FLEGT, sẽ có một giai đoạn thực thi và đánh giá để xác minh rằng tất cả các cam kết đưa ra trong Hiệp định VPA đã được hoàn thành và hệ thống được đưa vào vận hành đáp ứng các tiêu chí sẵn sàng vận hành như được qui định tại một Phụ lục tương ứng của hiệp định.
Ngoài vô số các lợi ích xã hội, kinh tế và môi trường gắn với việc quản lý rừng tốt hơn tại Việt Nam, việc cấp phép FLEGT cũng sẽ đơn giản hóa giao dịch của thương nhân gỗ do các sản phẩm được cấp phép FLEGT đáp ứng các yêu cầu của Quy chế gỗ của EU – những yêu cầu cấm các sản phẩm gỗ bất hợp pháp tại thị trường EU. Theo đó, các chủ thể của EU có thể đưa ra các sản phẩm gỗ được cấp phép FLEGT vào thị trường EU mà không phải thực hiện trách nhiệm giải trình theo quy định trong quy chế của EU.
Việt Nam là một trong 15 quốc gia đang đàm phán Hiệp định VPA với EU. Vào ngày 15/11/2016, Indonesia trở thành nước đầu tiên cấp phép FLEGT.