Bỏ ra hàng tỷ đồng để mua nhà, nhận bàn giao và đã về ở vài năm, nhưng nhiều người dân vẫn phải chờ đợi giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà (hay còn gọi là sổ đỏ), chỉ vì thiếu “phí bôi trơn”.

Nhiều khoản thu “dịch vụ” không chứng từ

Tại phiên chất vấn tại Thường vụ Quốc hội cuối tháng 9, Đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương, đoàn Ninh Bình, cho biết, ông nhận được rất nhiều đơn thư phản ánh hiện tượng tiêu cực, tham nhũng, bôi trơn trong việc cấp sổ đỏ. Cụ thể, người dân tại khu đô thị Mễ Trì Thượng (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, họ được gợi ý phải nộp phí bôi trơn 8 triệu đồng, ai nộp thì được cấp sổ ngay, còn ai không nộp thì tiếp tục phải chờ đợi không biết đến bao giờ mới có được sổ đỏ. Trước thông tin đó, UBND thành phố Hà Nội cùng các đơn vị liên quan tiến hành điều tra làm rõ sự việc tại chung cư trên và một số khu đô thị khác tại Hà Nội. Đến nay, vẫn chưa có kết luận thanh tra cuối cùng, nhưng đối với dư luận, đây thực sự là một tin đáng mừng. Bởi qua tìm hiểu thực tế của phóng viên, vấn nạn “phí bôi trơn” không chỉ xảy ra tại khu chung cư đã được đại biểu Quốc hội đề cập tới, mà còn xuất hiện ở nhiều khu đô thị khác.



Chị Vũ Thúy Nga mua một căn chung cư tại CT6 Đại Thanh, Kiến Hưng (Hà Đông, Hà Nội), dù đã về ở được vài năm, gia đình chị vẫn chưa được cầm sổ đỏ. Chị Nga cho biết, Ban quản lý tòa nhà đã thông báo các thủ tục và nhận giấy tờ của các hộ để làm sổ đỏ, thế nhưng kèm theo đó là yêu cầu nộp thêm rất nhiều loại phí phát sinh. “Họ bắt chúng tôi nộp 5 triệu đồng, gồm: 2,5 triệu đồng chi phí đi lại, 2,5 triệu đồng đo đạc diện tích. Bên cạnh đó, các hộ còn phải nộp lại số tiền mà chủ đầu tư đền bù diện tích thiếu hụt ban đầu. Tổng chi phí phải nộp thêm cũng phải tới 100 triệu đồng”, chị Nga bức xúc.

Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị: Bản thân tôi cũng nghe không ít thông tin, người thì nói tiêu cực là do phía các cơ quan, công chức vòi vĩnh, cố tình gây khó khăn, đòi ăn hối lộ. Có người nói do phía người đi làm sổ đỏ muốn cho nhanh được việc của mình nên thuê cò làm hộ; và nhất là muốn được cán bộ giúp hợp thức hóa những vi phạm, nhập nhằng về nguồn gốc nhà cửa, đất đai mua bán trao tay không hợp lệ, hoặc khai gian diện tích, lấn chiếm đất công nên tự nguyện bôi trơn để hưởng lợi. Để làm rõ việc trên, trước tiên, Thanh tra TP Hà Nội cần trực tiếp gặp đại biểu Quốc hội Nguyễn Sỹ Cương xin cung cấp thông tin, cam kết sẽ bảo đảm bí mật về người viết đơn hoặc người cung cấp. Đồng thời, cần phỏng vấn hoặc điều tra bằng phiếu đối với các hộ dân đã được cấp sổ đỏ ở khu đô thị Mễ Trì Thượng xem ai phải bôi trơn, ai đã nhận, số tiền là bao nhiêu? Tương tự, với các hồ sơ được gửi cùng một ngày, làm rõ vì sao người này được cấp sổ, người khác chưa được?

Theo phản ánh của các hộ dân tại khu chung cư này, nhiều nhà đã nộp giấy tờ và làm thủ tục, nhưng cũng vẫn chưa được trả sổ, khi các hộ đồng loạt lên tiếng thì chủ đầu tư đưa ra thời hạn là 1 tháng sau sẽ trả sổ. “Vì thủ tục như vậy nên nhiều nhà đành chờ bao giờ thuận lợi hơn thì mới làm sổ đỏ. Sau khi nghe thông tin như vậy, tôi cũng quyết định đợi hoàn tất giấy tờ rồi tự đi làm”, chị Nga cho biết.

Tương tự, theo phản ánh của chị Nguyễn Thị T. tại khu đô thị Xa La, Hà Đông, gia đình chị mua nhà đã được vài năm. Mới đây chủ đầu tư có thông báo việc làm sổ đỏ với phí dịch vụ là hơn 5 triệu đồng nếu qua chủ đầu tư, còn nếu không thì họ sẽ cung cấp giấy tờ để người dân tự đi làm.

“Gia đình tôi không có điều kiện tự đi làm được, nên tôi nộp hồ sơ nhờ chủ đầu tư làm hộ”, chị T. cho biết.

Tình trạng trên cũng diễn ra ở nhiều khu chung cư hiện nay. Một người mua nhà tại dự án chung cư LIDECO, km16, Trạm Trôi (Hoài Đức, Hà Nội) cho biết: “Khi chúng tôi muốn chủ đầu tư đứng ra làm sổ đỏ, thì họ yêu cầu nộp phí 15 triệu đồng/sổ, nhưng không có hóa đơn, không lý giải được bao gồm các loại dịch vụ nào, mà chỉ nói chung chung là “tiền dịch vụ” làm sổ đỏ. Số tiền này quá cao so với điều kiện của chúng tôi, vì vậy, tôi quyết định tự đi làm sổ đỏ. Tuy nhiên, khi hỏi chủ đầu tư về giấy tờ, hồ sơ liên quan đến dự án, họ từ chối cung cấp”.


Chủ đầu tư nắm đằng chuôi

Bên cạnh những chủ đầu tư “thẳng thắn” nêu ra phí bôi trơn như trên, thì tại một số dự án, khoản tiền này đã được các chủ đầu tư “biến tướng” thành các khoản thu vô lý khác. Theo phản ánh của chị Hằng, một người mua biệt thự liền kề tại Khu đô thị mới Văn Phú, Hà Đông (chủ đầu tư là Công ty CP Đầu tư xây dựng và kinh doanh bất động sản Phú Tài), gia đình chị đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính, đóng tiền xây thô theo hợp đồng và nhận bàn giao nhà thô, chuyển về ở từ tháng 7/2010.

Đến tháng 7/2014, khi gia đình chị Hằng và các hộ dân yêu cầu chủ đầu tư làm sổ đỏ, thì Công ty Phú Tài gửi thông báo yêu cầu các hộ nộp bản gốc các loại giấy tờ cho công ty để được hoàn thiện hồ sơ xin cấp sổ đỏ. Khi người dân đến nộp hồ sơ, đại diện công ty hướng dẫn ký vào "Biên bản thanh lý hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở và quyền sở hữu nhà ở" rồi thu lại và mỗi người chỉ được nhận một Biên bản bàn giao", có liệt kê các loại giấy tờ công ty đã tiếp nhận.

“Đến tháng 9/2014, phía công ty mời chúng tôi đến và thông báo miệng, là ngoài các phí bắt buộc theo quy định, mỗi hộ sẽ phải đóng thêm 10% thuế VAT tiền vật liệu xây dựng xây thô. Đại diện công ty nói họ sẽ hỗ trợ chúng tôi 5%, còn lại chúng tôi sẽ phải nộp 5%, tức là gần 40 triệu đồng để hoàn tất thủ tục mới làm được sổ đỏ. Đây rõ ràng là khoản phí vô lý, vì từ trước đến nay phía chủ đầu tư không hề nhắc gì đến khoản này, chỉ đến khi làm sổ đỏ mới yêu cầu nộp và cũng chỉ yêu cầu miệng, không có giấy tờ gì”, chị Hằng cho biết.

Đây cũng là bức xúc chung của 35 hộ dân khác. Theo phản ánh của những người dân này, sau khi họ phản đối thì chủ đầu tư lại gợi ý sẽ giảm mức 5% thuế VAT vật liệu xây dựng xuống còn 3,5%. “Chúng tôi yêu cầu bên chủ đầu tư cung cấp văn bản quy định về việc đóng% tiền xây thô này nhưng chủ đầu tư từ chối. Làm gì có khoản thuế nào của Nhà nước mà “mặc cả” và “giảm giá” được như vậy, rõ ràng đây là khoản thu vô lý của công ty Phú Tài”, anh Ngọc Tuấn, một người mua nhà, cho biết.

Đến nay, giữa các hộ dân và phía công ty Phú Tài đã có nhiều lần họp mặt nhưng vẫn chưa đi đến được thỏa thuận về khoản phí này. Khi một số khách hàng đến công ty yêu cầu rút hồ sơ để tự đi làm thủ tục xin cấp sổ đỏ thì nhận được trả lời của phía Công ty Phú Tài, nếu không đóng tiền thuế VAT vật liệu xây dựng thô, thì không thể hoàn thiện thủ tục và không được rút hồ sơ.

Chúng tôi đã liên hệ với phía chủ đầu tư (đại diện công ty Phú Tài) để làm rõ ý thông tin các hộ dân tại khu đô thị Văn Phú phản ánh. Tuy nhiên, câu trả lời mà phóng viên nhận được từ ông Đinh Văn Dân, Phó Giám đốc công ty Phú Tài là “Đó không thuộc thẩm quyền của tôi, tôi không quản lý vấn đề này nên không thể trả lời” và cũng không giới thiệu cho phóng viên người có thể phát ngôn về vấn đề này.



T. Trang - T. Nguyên - X.Cường