Cán cân thanh toán chuyển sang thặng dư: Dấu hiệu khả quan của nền kinh tế

Sau hơn 7 tháng triển khai thực hiện Nghị quyết số 11/ NQ - CP của Chính phủ về kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, “sức khỏe” của nền kinh tế đã có dấu hiệu khởi sắc và thể hiện rõ nét nhất khi cán cân thanh toán tổng thể đã chuyển sang thặng dư trên 5 tỷ USD nhờ cán cân vãng lai, cán cân vốn và tài chính được cải thiện qua từng quý. Đây cũng là điểm nổi bật của hoạt động kinh tế đối ngoại Việt Nam, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và tỷ giá USD/VND.

Cải thiện cán cân thanh toán vãng lai

Có thể nói trong 9 tháng qua, hoạt động xuất, nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ và thu hút kiều hối đều đạt mức tăng ấn tượng. Kết thúc quý III, kim ngạch xuất, nhập khẩu ước đạt 146,9 tỷ USD, tăng 30,9% so với cùng kỳ năm trước; trong đó kim ngạch xuất khẩu ước đạt 70 tỷ USD, tăng 35,4% và nhập khẩu đạt 76,9 tỷ USD, tăng 26,9%.

Hoạt động giao dịch tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Hàng Hải (Maritime Bank). Ảnh: Trần Việt - TTXVN


Cán cân dịch vụ cũng được hỗ trợ nhờ hoạt động xuất khẩu du lịch. Trong 9 tháng qua, số lượng khách quốc tế đến Việt Nam ước đạt 4,3 triệu lượt người, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm trước, tạo nguồn thu từ xuất khẩu du lịch đạt trên 4 tỷ USD.

Bên cạnh đó, chuyển tiền một chiều của khu vực tư nhân trong 7 tháng năm 2011 cũng có sự cải thiện đáng kể so với cùng kỳ năm 2010. Việt Nam đã thu hút được 5,6 tỷ USD chuyển tiền một chiều của khu vực tư nhân (bao gồm cả chuyển tiền của người lao động Việt Nam ở nước ngoài và kiều hối), tăng 42,7% so với cùng kỳ năm 2010.

Với những yếu tố tích cực này, có thể khẳng định cán cân vãng lai đã được cải thiện đáng kể. Tính chung 6 tháng đầu năm, cán cân vãng lai chỉ thâm hụt ở mức 748 triệu USD, chưa đến 1/3 mức thâm hụt của cùng kỳ năm 2010 (2,5 tỷ USD). Đặc biệt, trong quý II/2011, cán cân vãng lai đã chuyển sang thặng dư nhẹ 166 triệu USD, mức thặng dư đầu tiên kể từ quý I/2009. Tính chung 7 tháng đầu năm nay, cán cân vãng lai thặng dư 1,3 tỷ USD, trong khi cùng kỳ năm 2010 thâm hụt 3,2 tỷ USD.

Thặng dư cán cân vốn và tài chính tăng hơn 2 lần

Theo đánh giá của NHNN, thặng dư cán cân vốn và tài chính cũng tăng khá so với cùng kỳ năm 2010. Cụ thể, vốn FDI trong 9 tháng ước đạt 6,1 tỷ USD, tương đương mức cùng kỳ năm 2010.

Bên cạnh đó, số vốn đầu tư gián tiếp vào Việt Nam trong 9 tháng năm 2011 ước đạt 1 tỷ USD, tăng nhẹ so với cùng kỳ năm 2010.

Ngoài ra, việc hệ thống ngân hàng tích cực rút tiền gửi ngoại tệ ở nước ngoài và huy động vốn trên thị trường quốc tế để đáp ứng nhu cầu mở rộng tín dụng ngoại tệ trong nước cũng góp phần cải thiện cán cân vốn và tài chính. Nhờ vậy, trong 7 tháng đầu năm, cán cân vốn và tài chính thặng dư 9,8 tỷ USD, tăng gấp hơn 2 lần mức thặng dư 4,57 tỷ USD của cùng kỳ năm 2010.

Bên cạnh cán cân thanh toán quốc tế được cải thiện, việc chu chuyển vốn ngoại tệ qua hệ thống ngân hàng diễn ra theo chiều hướng tích cực, đảm bảo an toàn thanh khoản ngoại tệ của hệ thống ngân hàng và góp phần ổn định lãi suất, ngoại tệ, tỷ giá USD/VND. Mặc dù nguồn vốn huy động của các tổ chức tín dụng từ thị trường quốc tế trong tháng 9 giảm đáng kể do các khoản vay ngoại tệ trên thị trường quốc tế đến hạn trả nợ (tính đến ngày 29/9/2011 giảm 745 triệu USD, tương đương 7,52% so với cuối tháng 8/2011), nhưng luồng vốn ngoại tệ chuyển vào hệ thống ngân hàng qua kênh huy động vốn ngoại tệ từ nền kinh tế và thu hồi các khoản cho vay ngoại tệ đến hạn đã đảm bảo chi trả đầy đủ các khoản nợ ngoại tệ đến hạn của hệ thống ngân hàng.

Tính đến ngày 29/9, huy động vốn ngoại tệ của hệ thống các tổ chức tín dụng từ nền kinh tế tăng 0,07% (tương đương 17 triệu USD) so với cuối tháng 8. Dư nợ tín dụng bằng ngoại tệ (thu nợ ngoại tệ) giảm 792 triệu USD, tương đương 2,71% so với cuối tháng 8. Như vậy, trong tháng 9, phần thu ngoại tệ vẫn lớn hơn phần chi ngoại tệ trả nợ của hệ thống ngân hàng là 64 triệu USD.

Mặt khác, tiền gửi ngoại tệ của tổ chức tín dụng tại NHNN tăng cao trong tháng 9 cho thấy thanh khoản ngoại tệ của hệ thống ngân hàng tiếp tục được đảm bảo; tiền gửi ngoại tệ của tổ chức tín dụng tại NHNN tăng 45,1% so với cuối tháng 8 - tương đương với mức tăng 586 triệu USD.

Linh hoạt chính sách tài chính, tiền tệ

Nhờ triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp điều hành kinh tế vĩ mô theo Nghị quyết 11/NQ - CP, đặc biệt là các giải pháp về điều hành chính sách tiền tệ, lãi suất, tỷ giá và quản lý hoạt động ngân hàng linh hoạt, luồng chu chuyển ngoại tệ của nền kinh tế và hệ thống ngân hàng có nhiều chuyển biến tích cực.

Cán cân thanh toán quốc tế thặng dư, dự trữ ngoại hối nhà nước được củng cố và thanh khoản ngoại tệ của hệ thống ngân hàng được đảm bảo trong những tháng vừa qua là cơ sở quan trọng để ổn định tỷ giá USD/VND và lãi suất ngoại tệ trên thị trường trong nước những tháng còn lại của năm 2011.
Trong thời gian gần đây, giá vàng thế giới biến động rất mạnh và bất thường cộng với tập quán mua vàng của người dân vào những tháng cuối năm và nhận định giá vàng thế giới tiếp tục lên đã thúc đẩy hoạt động đầu cơ, buôn bán vàng trong nước tăng mạnh. Đây cũng chính là yếu tố gây áp lực lớn lên thị trường ngoại tệ và tỷ giá. NHNN đã kịp thời có nhiều giải pháp để ổn định thị trường. Tuy nhiên, để đối phó với nhu cầu mua vàng gia tăng đột biến trong những ngày gần đây, NHNN sẽ có ngay các biện pháp đủ mạnh để ổn định giá vàng trong nước phù hợp với giá vàng thế giới, chống đầu cơ, buôn lậu vàng qua biên giới ảnh hưởng tới sự ổn định của thị trường ngoại hối, tỷ giá.

NHNN và các NHTM sẽ tiếp tục bán ngoại tệ can thiệp thị trường, giải quyết đầy đủ nhu cầu ngoại tệ cần thiết của nền kinh tế, đảm bảo ổn định tỷ giá từ nay đến cuối năm với mức biến động không quá 1%.

Thu Hằng

Chia sẻ:

doanh nghiệp - Sản phẩm - Dịch vụ Thông cáo báo chí Rao vặt

Các đơn vị thông tin của TTXVN