Panathinaikos (viết tắt là PAO), do một nhóm vận động viên thành lập ở Athens năm 1908, đại diện cho tầng lớp quý tộc của thành phố. 17 năm sau, Olympiacos mới ra đời dưới bàn tay của cư dân của thị trấn cảng Piraeus ở tây Athens. Họ đã đặt tên đội bóng theo thế vận hội Olympics.
Piraeus tuy chỉ cách trung tâm Athens hơn 10km, nhưng cư dân nơi đây coi họ không dính dáng gì đến giới tư sản thủ đô. Trái lại, dân Athens coi khu cảng này chỉ là nơi dành cho người nghèo và những kẻ phóng đãng. Sự khác biệt này nhanh chóng được thể hiện trên sân bóng khi những trận đấu giữa hai đội thường biến thành cuộc chiến của giai tầng, của lòng tự hào và cả uy tín.
Bạo lực trên sân trong trận derby tháng 2/2015. |
Cuộc đụng độ bạo lực đầu tiên giữa hai đội diễn ra vào tháng 4/1933. Người hâm mộ ẩu đả dữ dội sau khi trận bán kết Cúp quốc gia bị hủy bỏ giữa hai hiệp vì lí do mưa bão. Cứ như thế, sự căm thù giữa hai bên dần sôi sục cho đến đỉnh điểm trong một trận đấu vào tháng 3/1949, khi người hâm mộ của Olympiacos tức giận vì cầu thủ đội họ bị ngã bất tỉnh, còn trọng tài lại vẫy tay cho trận đấu tiếp tục. Cổ động viên của Olympiacos tràn vào sân và dùng nắm đấm để đòi lại công lý khiến hai cầu thủ đối phương phải nhập viện.
Không khí này tiếp tục nhiều năm sau đó khi thỉnh thoảng lại có bạo lực và đổ máu. Tại trận chung kết Cúp quốc gia năm 1962, hai cầu thủ đã bị đuổi khỏi sân vì đánh nhau khi trận đấu mới diễn ra được 5 phút. Olympiacos sau đó chỉ còn chơi với 9 người sau nửa giờ đồng hồ. Khói đỏ vì pháo sáng bao trùm khắp cả sân bóng. Trận đấu bị gián đoạn hai lần, trọng tài thì phải chạy trốn cơn mưa vật thể lạ, hiệp một trận cầu diễn ra tới 66 phút.
Sau thời gian nghỉ giữa hiệp đến 35 phút để làm dịu những cái đầu nóng của cả cổ động viên lẫn cầu thủ, rồi cả hiệp hai 45 phút, trận đấu phải bước vào hiệp phụ. Trời đã tối mà sân bóng lại không có giàn đèn. Vì thế trọng tài không còn cách nào khác là phải dừng trận cầu, trong khi cả hai bên đổ lỗi cho nhau đã gây ra bạo lực. Liên đoàn bóng đá Hy Lạp đã quyết định không tổ chức đá bù vì sợ bạo lực lại tiếp diễn nên lịch sử ghi lại rằng mùa giải 1962, bóng đá Hy Lạp không có nhà vô địch Cúp quốc gia.
Tiền đạo Micheal Olaitan của Olympiacos bất tỉnh trong trận derby đầu năm 2014. |
Liên đoàn cũng chẳng thể nào ngờ rằng chỉ hai năm sau, hai đội lại gặp nhau ở vòng bán kết Cúp quốc gia, một trận đấu diễn ra đúng trong một đợt nóng. Cuộc đối đầu kết thúc mà không có bàn thắng và cả hai đội không cho thấy khát khao tấn công nên các cổ động viên không thể ngồi yên được nữa.
Trên khán đài, người ta rì rào rằng trận đấu đã bị dàn xếp để hai đội có thể kiếm thêm tiền nhờ đá lại. Khi dưới sân một cơ hội hiếm hoi bị bỏ lỡ, cổ động viên trên khán đài không thể chịu được nữa. Một người hâm mộ đã cầm dao chọc thủng quả bóng bị đá lên khán đài, nhiều người hâm mộ khác nổi xung tràn vào sân khiến ghế ngồi và biển quảng cáo trên sân trở nên tan hoang.
Năm 1973, đến lượt các cầu thủ gây rối. Tranh cãi nổ ra vì trong bàn gỡ hòa của Yves Triantafyllos cho Olympiacos vào phút 18, bóng chưa chắc đã đi qua vạch vôi. Các hậu vệ Panathinaikos phàn nàn với trọng tài khiến trận đấu phải gián đoạn đến 10 phút. Khi hai đội trở lại thi đấu, một hậu vệ của Panathinaikos không ngần ngại tung quyền vào mặt Triantafyllos. Cả hai nhận thẻ đỏ rời sân.
10 phút trước khi hết giờ, cơn giận dữ lại sục sôi khi PAO phản đối vì họ phải chịu một quả penalty. Trong cơn hỗn loạn, Athanasopoulos của PAO bị đuổi khỏi sân vì cố gắng dàn hòa cho hai cầu thủ khác đang choảng nhau. Để phản đối, các cầu thủ Panathinaikos đã bỏ ra ngoài. Tòa án thể thao sau đó đã phán quyết cho Olympiacos giành phần thắng.
Kể từ đó, bạo lực thường xuyên bùng phát. Đáng kể nhất là năm 1986, khi người hâm mộ Olympiacos hành hung chính cầu thủ đội mình sau khi thua 0-4 trong trận chung kết Cúp quốc gia. Sự kình địch thậm chí còn lan sang các môn thể thao khác.
Đội trưởng Dimitris Eleftheropoulos của Olympiacos từng nói: “Nếu hai đội chơi bóng bàn thì sự căng thẳng sẽ vẫn như thế”. Minh chứng là khi hai đội gặp nhau ở trận bán kết giải bóng rổ EuroLeague năm 1994, Olympiacos giành chiến thắng trước PAO trong một trận đấu bạo lực. Hai đội đều là các câu lạc bộ thể thao đa ngành.
Cầu thủ, ban huấn luyện và cổ động viên của Panathinaikos đáp trả bằng cách công khai ủng hộ đội bóng Badalona của Tây Ban Nha trong trận chung kết. Hành động công khai sỉ nhục đồng hương này chỉ khiến cơn thù hận giữa hai đội xấu hơn.
Kỳ cuối: Mâu thuẫn ngoài sân, thành tích và phản bội