Ngày 9/8/1900, tù nhân đã được giải phóng khỏi xiềng xích khi đi lại trong nhà tù Sing Sing. Họ rất phấn khởi vì cuối cùng có thể đi lại như một con người.
Lawes, người thay áo mới cho Sing Sing. |
Chẳng bao lâu sau, bộ đồng phục kẻ sọc của tù nhân cũng bị bỏ. Hiệu quả được nhìn thấy ngay tức khắc. Một cai ngục thời đó viết: "Chúng tôi hi vọng thay đổi này sẽ mang lại kết quả tốt nhưng hiệu quả của nó còn vượt xa sự mong đợi của chúng tôi. Tù nhân hoan hỉ và rất cảm kích. Không khí trong nhà tù đã thay đổi".
Sing Sing nhanh chóng thực hiện nhiều cải cách khác. Người ta cho lắp đặt nhiều cửa sổ hơn để ánh sáng mặt trời có thể rọi vào những nơi mà trước đó chìm trong bóng tối. Tù nhân được phép chơi bóng chày, được tự do hơn khi ra sân và có nhiều thời gian ở ngoài phòng giam hơn. Làn gió mới đang thổi qua Sing Sing nhưng không phải ai cũng vui vẻ.
Tù nhân bị xích chân khi di chuyển. |
Một ủy ban điều tra thuộc cơ quan lập pháp bang New York đã ra một báo cáo phản đối nhà tù Sing Sing thay đổi và gửi báo cáo này cho báo chí. Báo cáo có câu: "Trừng phạt là biện pháp cần thiết và đúng đắn trong kỷ luật nhà tù". Các phương pháp kiểm soát tù nhân truyền thống như roi, xích, "tắm táp" và treo tù nhân là các yếu tố cấu thành nên một "hệ thống hoàn mỹ từ lâu đã được hầu hết các bang và quốc gia văn minh tán thành". Dù bị phản đối nhưng công cuộc cải cách nhà tù vẫn tiếp tục.
Từ giai đoạn năm 1900 đến 1919, nhà tù Sing Sing thay tới 9 cai ngục. Có người làm nhiệm vụ này hơn 1 năm, có người chỉ ở vài tuần. Người ta còn đùa rằng cách ra khỏi nhà tù Sing Sing nhanh nhất là vào nhà tù này với tư cách cai ngục. Cai ngục là một nghề bạc bẽo, đầy áp lực trong khi nhà tù Sing Sing cũ kỹ, lạc hậu, bẩn thỉu, đầy tù nhân nổi loạn.
Năm 1919, nhà tù Sing Sing có quản ngục thứ 10 - một người tự biết phải đối xử với tù nhân thế nào và điều hành nhà tù thế nào. Tên ông là Lewis E. Lawes và một kỷ nguyên mới ở Sing Sing bắt đầu.
Không giống nhiều người tiền nhiệm, Lawes có nhiều kinh nghiệm quản lý tù nhân. Ông từng làm việc trong nhà tù Clinton ở Dannemora và Auburn trong nhiều năm. Ông quá quen thuộc với những vấn đề liên quan đến kiểm soát tù nhân. Do có bố làm bảo vệ nhà tù Elmira nên tuổi thơ của Lawes gắn với nhà tù này. Về sau, Lawes cũng làm bảo vệ và nhanh chóng được thăng nhiều cấp. Ông là một người có tư tưởng độc lập và cho rằng tù nhân phải được đối xử nhân đạo.
Năm 1916, Lawes được bầu làm giám đốc trại cải tạo dành cho nam giới phạm pháp của thành phố New York. Tại đây, ông đã thiết lập một hệ thống kỷ luật nghiêm ngặt nhưng công bằng. Năng lực của Lawes khiến những người phản đối cách làm của ông không thể làm gì được.
Mùa đông năm 1919, khi Lawes nhận được đề nghị làm quản ngục nhà tù khét tiếng Sing Sing, ông không đặc biệt hào hứng lắm nhưng cũng chấp nhận công việc này.
Những gì Lawes tiếp quản là một hệ thống nhà tù thối nát tới tận cùng sau hàng chục năm bị lạm dụng và thờ ơ. Theo sổ sách, nhà tù phải có 795 tù nhân nam và 102 tù nhân nữ. Thế nhưng số nam chỉ có 762 và nữ chỉ có 82. Lawes không thể xác định được số tù nhân còn lại ở đâu, rời nhà tù khi nào. Thậm chí có tù nhân bị giam tới 5 năm mà không hề có ghi chép gì về bản thân. Người ta đành phải gán cho anh ta cái tên tù nhân “tình nguyện” và thả ngay lập tức. Lawes phát hiện ra tài khoản ngân hàng thiếu hụt tới 30.000 USD và ông cũng không thể tìm ra số tiền này. Còn những ghi chép về hình phạt dành cho tù nhân khiến Lawes sốc vì tính tàn độc của bảo vệ và quản ngục.
Lawes quyết định thay đổi. Ông thảo ra các phương pháp kỷ luật mới không dùng hình thức trừng phạt thể xác. Phương pháp mới của Lawes thành công cho dù không được các chính khách bang New York ủng hộ. Họ cho rằng Lawes quá mềm mỏng với tội phạm và sẽ khuyến khích tù nhân nổi loạn.
Theo sự chỉ đạo của Lawes, Sing Sing bắt đầu một kế hoạch hiện đại hóa dài hạn. Trong vòng vài năm, một số tòa nhà mới đã mọc lên, gồm một nhà thờ nhỏ, một nhà ăn tập thể, hai trung tâm hành chính, một bệnh viện và một thư viện. Hệ thống tiếp nhận tù nhân mới được hoàn thiện, cho phép nhân viên nhà tù phân loại được tù nhân - điều chưa từng ai làm. Lawes cũng là người phản đối án tử hình. Ông làm quản lý nhà tù Sing Sing cho đến lúc về hưu năm 1941.
Năm 1943, nhà tù này bị đóng cửa. Song sắt và cửa bằng kim loại của nhà tù được gỡ ra phục vụ cho chiến tranh. Về sau, Sing Sing được liệt vào danh sách di tích lịch sử quốc gia, không còn là một nhà tù nữa.
Thùy Dương
Đón đọc kỳ tới: Tù nhân đặc biệt