5. Điểm mặt các trùm ma túy đã bị tiêu diệt hoặc xộ khám
Ngày 16/10/2009, một biệt đội thủy quân lục chiến phối hợp với cảnh sát đặc nhiệm chống ma túy đã tấn công nhóm sát thủ băng Beltrán Leyva tại Cuernavaca, Morelos và tiêu diệt tại trận Arturo Beltrán Leyva, một trong những thủ lĩnh khét tiếng từng hợp tác với băng Sinaloa, sau nhập vào băng Los Zetas năm 2008. Đến 2010 anh em nhà Beltrán Leyva cùng nhóm Los Zetas hợp sức chống lại liên minh Sinaloa-Golfo - La Familia Michoacana trong cuộc chiến tranh giành lãnh địa hoạt động.
|
Trùm ma túy Edgar Valdez Villarreal, biệt hiệu “La Barbie”, bị cảnh sát Mêhicô bắt giữ. |
Ngày 29/7/2010, Ignacio «Nacho» Coronel Villarreal, một trùm sỏ của băng Sinaloa đã bị một tay thiện xạ của nhóm đặc nhiệm lục quân hạ gục ở Zapopan, Jalisco sau khi đã bị một nhóm thám tử theo sát hàng tháng trời.
Ngày 30/8/2010, Edgar Valdez Villarreal, biệt hiệu “La Barbie”, bị cảnh sát liên bang tra tay vào còng ngay tại ngôi nhà y đang ẩn náu ở làng Cañada de Alferes. Ngoài các tội danh buôn lậu ma túy và giết người ở Mêhicô, tên này còn đối mặt với lệnh truy nã của tòa án Hoa Kỳ về tội tàng trữ và phân phối trái phép các chất bị cấm trên lãnh thổ Mỹ.
Ngày 5/11/2010, Antonio Ezequiel Cárdenas Guillén, biệt hiệu “Tony Tormenta” (Tony Bão táp) đã bị lính đặc nhiệm bắn chết tại thị trấn biên giới Matamoros, bang Tamaulipas, cùng với 4 tay thuộc hạ. Tên này là một trong hai thủ lĩnh lì lợm của băng Golfo. Người anh em của hắn là Osiel Cárdenas Guillén đã thoát chết trong khoảnh khắc do y vừa ra khỏi địa điểm bị bao vây ít phút trước khi lệnh tấn công được phát ra. Một nhân viên hậu cần của cảnh sát và một nhà báo đi theo đội biệt động đã thiệt mạng trong cuộc đụng độ này.
Ngày 9/12/2010, Nazario Moreno, thủ lĩnh cộm cán băng La Familia Michoacana, đã bị trúng đạn trong một trận vây ráp của cảnh sát bang Michoacán.
|
Cảnh sát Mêhicô áp giải tội phạm ma túy. |
Ngày 21/6/2011, tại thành phố Aguascalientes, các nhân viên Cục điều tra liên bang (AFI) đã bắt được Jesús Méndez Vargas, biệt hiệu "El Chango”, một trong những thủ lĩnh cuối cùng của băng La Familia Michoacana còn đang lẩn trốn ngoài vòng pháp luật.
Nhưng trong các cuộc đối đầu với các băng tội phạm, không phải bao giờ lực lượng chức năng cũng giành phần thắng. Nhiều người còn nhớ vào năm 2006, trước khi kết thúc nhiệm kỳ của Tổng thống Fox, cảnh sát liên bang phát hiện một kho chứa 19,5 tấn các tiền chất dùng để điều chế ma túy tổng hợp tại một trang trại bỏ hoang ở gần khu vực cảng Lázaro Cárdenas, bang Michoacán. Đến tháng 3/2007, sau khi Tổng thống Calderon lên nhậm chức và tuyên bố sẽ mạnh tay trấn áp tội phạm ma túy, cũng tại địa điểm trên các nhà điều tra lại tìm thấy một hầm cất giấu tới 205 triệu đôla tiền mặt. Sau đó cả hai vụ việc được quy cho Zhenli Ye Gon, một doanh nhân kiêm điền chủ người Mêhicô gốc Hoa bị nghi là có dính líu đến sản xuất, buôn lậu ma túy và rửa tiền. Tuy nhiên, khi bị gọi hỏi Zhenli đã cãi rằng ông ta và gia đình từ lâu sinh sống ở thủ đô Mêhicô và trang trại đã bỏ không khai thác nữa và chỉ nhờ người trông coi giữ đất, vì vậy đây chắc hẳn là việc ai đó đã lợi dụng tình hình vừa làm ăn phi pháp vừa định phủi tay, vu cáo người khác. Tiếp đó chính Zhenli đã tố ngược một quan chức bang Michoacán phụ trách việc quyên góp cho chiến dịch bầu cử của ông Calderon năm 2006 là đã biển thủ số tiền thu được và chính ông này là người dính líu đến số tiền chất ma túy nói trên. Trước việc không củng cố được chứng cứ để khởi tố bất cứ bên nào theo luật định, cả cơ quan Tổng công tố nhà nước và Cục điều tra liên bang đã phải xếp lại hồ sơ của vụ việc ầm ĩ một thời này.
6. Cuộc chiến còn nhiều cam go
Thực hiện cam kết trong chiến dịch bầu cử năm 2006, Tổng thống Felipe Calderón và chính phủ của ông đã kiên quyết áp dụng các biện pháp mạnh để đối phó với các băng đảng tội phạm có tổ chức và đạt được những kết quả nhất định trong cuộc chiến chống buôn lậu ma túy, buôn bán bất hợp pháp vũ khí, rửa tiền…Mở đầu là cuộc tiến công vào sào huyệt của các băng ma túy ở bang Michoacán, sau đó mở rộng chiến dịch này tới Jalisco, Guerrero, Chihuahua và các bang khác. Cũng trong tháng 12/2006, Thống đốc bang Hạ California, ông Eugenio Elorduy, cũng ra lệnh mở mặt trận chống tội phạm có tổ chức tại bang tiếp giáp với Hoa Kỳ cả trên biên giới đường bộ lẫn đường biển, nơi được coi là đất thánh của hầu hết các băng nhóm hoạt động ở miền cực bắc Mêhicô. Chiến dịch được khai hỏa ở thành phố địa đầu Tijuana (đối diện với San Diego, Mỹ, bên kia biên giới) và từ năm 2007, các hoạt động trấn áp tội phạm có tổ chức được phối hợp với cảnh sát liên bang và quân đội và mở rộng ra toàn bộ vùng “Tam giác vàng” Mêhicô bao gồm các bang Chihuahua, Durango và Sinaloa.
Tuy nhiên, hoạt động của các băng đảng tội phạm có tổ chức ở Mêhicô vẫn như những đợt sóng ngầm, có lúc chỉ thấy gợn sóng lăn tăn trên mặt biển bao la, nhưng bỗng nhiên có thể bùng lên hung dữ một cách khác thường. Chính phủ Mêhicô có quyết tâm giành lại quyền kiểm soát, khôi phục trật tự xã hội, đem lại bình yên cho người dân, nhưng các băng đảng làm ăn phi pháp cũng không dễ chịu khuất phục. Đúng như một nhà tội phạm học Mêhicô đã nhận xét: Cuộc chiến chống tội phạm có tổ chức đang ảnh hưởng tới toàn bộ khu vực châu Mỹ cũng như trên hầu khắp các lục địa, và cuộc chiến này vẫn còn rất cam go, quyết liệt, chưa thể có hồi kết.
Phạm Đình Lợi