Cửa khẩu quốc tế Lào Cai, thôn Bản Quẩn (xã Bản Phiệt, Bảo Thắng), cửa khẩu Mường Khương, cửa khẩu phụ Bản Vược (Bát Xát), ga Lào Cai... từ lâu đã là những địa bàn trọng điểm trong công tác chống buôn lậu và gian lận thương mại thuộc địa bàn quản lý của Cục Hải quan Lào Cai.

Đã thành quy luật, vào những tháng cuối năm - thời điểm hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa tăng mạnh cũng là lúc tình hình buôn lậu vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới được dự đoán sẽ có những diễn biến phức tạp.

Muôn hình vạn trạng các mánh khóe buôn lậu

Vào hồi 14 giờ ngày 20/10/2012 tại khu vực kiểm tra giám sát hàng hóa cư dân - cửa khẩu Lào Cai, tổ tuần tra đội kiểm soát hải quan Lào Cai, Trạm kiểm soát biên phòng cửa khẩu quốc tế Lào Cai kiểm tra hàng hóa chở trên xe thồ của bà Nguyễn Thị Lan sinh năm 1964, quê Hải Phòng, hộ khẩu thường trú tại xã Quang Kim, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai.

Qua kiểm tra phát hiện 9,6 kg thuốc tân dược dạng viên nén hình tròn, màu trắng một mặt ký hiệu APC đựng trong các túi nilon nhỏ được bà Lan cất giấu trong xô nhựa và chăn bông đóng trong bao tải màu xanh. Tiến hành thử nhanh bằng thuốc thử cho thấy có dấu hiệu tiền chất ma túy. Vụ việc được chuyển sang đồn biên phòng cửa khẩu Lào Cai xử lý.

Những tháng cuối năm, tình hình buôn lậu, vận chuyển hàng hóa qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai diễn biến phức tạp.

Đây chỉ là một trong hàng trăm vụ buôn lậu bị lực lượng hải quan phát hiện, xử lý trong những năm gần đây ở cửa khẩu Lào Cai. Số liệu thống kê của Cục Hải quan Lào Cai cho thấy, từ đầu năm đến nay, tổng số vụ vi phạm pháp luật hải quan về buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới và các vụ vi phạm về thủ tục hải quan lên tới gần 70 vụ, tăng 5 vụ so với năm 2011.

Đặc biệt đối tượng buôn lậu qua cửa khẩu Lào Cai rất tinh vi. Chúng thường đóng vai một hành khách du lịch xuất nhập cảnh để giấu hàng hóa trong người hoặc mang theo hành lý xách tay rất gọn nhẹ. Đối với những hàng hóa thuộc diện cấm hoặc quản lý có điều kiện và có giá trị lớn, các đối tượng thường lợi dụng chính sách cư dân biên giới theo Quyết định 254/QĐ-Ttg ngày 7/11/2006 của Thủ tướng Chính phủ về quản lý hoạt động thương mại với các nước có chung biên giới để gian lận trong khai báo hàng hóa xuất nhập khẩu, trốn tránh sự kiểm tra giám sát của các lực lượng chức năng.

Còn trên tuyến biên giới, các đối tượng tập kết hàng tại khu vực bờ sông, các hộ gia đình sinh sống giáp bờ sông biên giới, đường mòn biên giới, lợi dụng đêm tối nhanh chóng sử dụng thuyền nan tập trung số lượng đông cửu vạn tổ chức vận chuyển hàng hóa nhập lậu, xuất lậu qua biên giới. Khi phát hiện có lực lượng chống buôn lậu, các chủ hàng lậu cho vận chuyển hàng hóa ngược lại phía Trung Quốc hoặc bỏ hàng hóa tháo chạy.

Hàng xuất lậu chủ yếu là các mặt hàng nông sản và một số loại khoáng sản. Hàng nhập lậu như phân bón, hàng dân dụng, đồ điện tử, pháo, thực phẩm đã qua chế biến... thì được xé lẻ vận chuyển dần về các điểm tập kết tại các xã, phường trong nội địa như phường Duyên Hải, Kim Tân, Phố Mới chờ cơ hội để vận chuyển sâu vào trong nội địa.

Quyết tâm đẩy lùi hàng lậu

Ông Nguyễn Khánh Quang, Cục trưởng Cục Hải quan Lào Cai cho biết: “Lực lượng hải quan Lào Cai đã tập trung cao độ ở cửa khẩu trọng điểm, khu vực trọng yếu trên địa bàn. Tất cả đều quyết tâm sẵn sàng phát hiện, xử lý những hoạt động buôn lậu và gian lận thương mại".

Ngành hải quan Lào Cai xác định công tác đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đơn vị và càng về cuối năm công tác này càng được chú trọng. Tết Nguyên đán 2013 đã cận kề, đây là thời điểm phức tạp nhất trong năm của công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại. Các đối tượng tội phạm với trăm ngàn thủ đoạn tinh vi, biến hóa khôn lường sẽ tập trung vận chuyển qua biên giới các mặt hàng có thuế suất cao, giá trị lớn như ma túy, vũ khí thô sơ, pháo các loại, đồ chơi bạo lực trẻ em, gia súc, gia cầm và các sản phẩm chế biến từ gia súc, gia cầm, phụ tùng ô tô, xe máy...

Trước tình hình đó, Cục Hải quan Lào Cai đã chỉ đạo các chi cục hải quan cửa khẩu, đội kiểm soát hải quan tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và thực hiện quy trình thủ tục hải quan đối với hàng hóa xuất nhập khẩu người và phương tiện xuất nhập cảnh. Đồng thời, kiểm tra chặt chẽ các mặt hàng cấm xuất khẩu, hàng xuất nhập khẩu có điều kiện. Đặc biệt, lực lượng chống buôn lậu được giao nhiệm vụ bám sát các địa bàn trọng điểm để kịp thời phát hiện bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Lực lượng hải quan Lào Cai cũng đã chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trên địa bàn và cấp ủy chính quyền địa phương trong trao đổi cung cấp thông tin và tổ chức đấu tranh nhằm ngăn chặn bắt giữ và xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Bài và ảnh: Lục Văn Toán