Chuyện liên quan đến 5 ca sĩ vừa bị Cục thuế Thành phố Hồ Chí Minh truy thu 1,3 tỷ đồng tiền thuế thu nhập cá nhân khiến vấn đề thu nhập và đóng thuế cá nhân của nghệ sĩ một lần nữa "nóng" trên các diễn đàn. Theo Cục Thuế Thành phố Hồ Chí Minh, lật lại hồ sơ khai thuế của nhiều ngôi sao đình đám trên thị trường trong vòng ba năm gần đây, có thể thấy nhiều ngôi sao ca nhạc nộp thuế còn thua một người làm công ăn lương.
Thậm chí có một số diễn viên, ca sĩ có tên tuổi, ba năm liền không hề có tên trong danh sách những người phải nộp thuế thu nhập cá nhân.
Kê khai minh bạch và đóng thuế đầy đủ chính là thể hiện trách nhiệm, nghĩa vụ của mỗi công dân trong việc xây dựng đất nước. Nhưng không ít nghệ sĩ, những người được công chúng tung hô là “thần tượng” lại gian dối trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế với nhà nước. Chiêu thường được các ca sĩ áp dụng để trốn thuế là kê khai thu nhập thấp đi, hoặc không kê khai những khoản thu nhập “khủng”. Không chỉ giấu giếm thu nhập với cơ quan thuế, nhiều ca sĩ còn có những chiêu lách luật để làm giảm thu nhập phải chịu thuế. Cách làm phổ biến nhất là lập công ty riêng và mọi giao dịch đều thông qua công ty này, mà đại diện chính là người quản lý hoặc người nhà của ca sĩ này. Từ đó, mọi hợp đồng công ty sẽ ký lại với nghệ sĩ này, với mức cát xê thấp hơn nhiều so với thực tế được nhận (thực chất lợi nhuận từ công ty cũng do chính nghệ sĩ này hưởng).
Một mánh khóe khác là giá cát xê thể hiện trên hợp đồng biểu diễn thấp hơn rất nhiều lần so với thực tế, từ vài chục triệu đồng chỉ ghi vài triệu đồng. Biết là lách luật, nhưng cơ quan thuế rất khó để truy ra những nghệ sĩ trốn thuế này bởi nộp thuế thu nhập cá nhân là nguyên tắc tự khai, tự nộp trong khi đó, cơ quan thuế không tổ chức các đợt kiểm tra thu nhập định kỳ. Nếu chỉ căn cứ trên thu nhập tự kê khai của nghệ sĩ, rất khó chứng minh thực tế thu nhập của họ là bao nhiêu. Hơn nữa, hiện nay với hơn 12 triệu người được cấp mã số thuế cá nhân, không phân biệt từng đối tượng, ngành nghề, cũng khó để xác định nghệ sĩ nào gian lận thuế.
Cần phải nhìn thẳng vào sự thật, việc giáo dục nghệ sĩ cũng phải nghiêm túc xem xét lại, bởi nhiều khi ca sĩ đã quá đề cao cái tôi mà sao lãng đi trách nhiệm xã hội của mình, đó là chưa nói đến một bộ phận ca sĩ, diễn viên tìm đủ mọi cách đánh bóng tên tuổi của mình để nhắm tới giá trị vật chất.
Dư luận từng nhiều lần lên tiếng ngành thuế cần nêu phải đích danh những ca sĩ trốn thuế để răn đe. Nhưng đến thời điểm này, ngành thuế vẫn chưa làm được điều dư luận mong muốn. Thực tế cho thấy, thuế thu nhập cá nhân chủ yếu vẫn dựa trên tinh thần khuyến khích giới nghệ sĩ tự giác kê khai là chính, còn chuyện họ có khai man hay không thì… bó tay! Nếu ngành thuế cứ kéo dài cung cách quản lý như vậy, thì chuyện ca sĩ trốn thuế sẽ vẫn là chuyện dài kỳ.
Yến Nhi