Tiếp tục đổi mới và tăng cường các điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục là những nhiệm vụ trọng tâm chủ yếu mà ngành giáo dục sẽ thực hiện trong năm học mới 2015 - 2016.
Ngành giáo dục phải chủ động hơn Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết năm học 2014 - 2015 và triển khai nhiệm vụ năm học 2015 - 2016 của giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên mới đây, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam đã ghi nhận và đánh giá cao những thành tựu mà ngành giáo dục đã thực hiện được thời gian qua.
Dạy chữ Khmer cho các em vào dịp hè tại chùa Nha Si Mới, huyện Giồng Riềng, tỉnh Kiên Giang. Ảnh: Lê Sen-TTXVN |
Theo Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, cả hệ thống giáo dục và Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã chủ trì nhiều cuộc hội thảo với sự tham gia của các nhà khoa học, các bộ, ngành và định hình được sơ đồ hệ thống giáo dục Việt Nam trong giai đoạn tới. Việc này vẫn đang được góp ý, sao cho đảm bảo một nền giáo dục hội nhập, tiên tiến. Chương trình và sách giáo khoa mới cũng đã được tiến hành rất công phu. Đặc biệt, Bộ GD&ĐT đã xây dựng và công bố dự thảo Chương trình giáo dục phổ thông tổng thể tách bạch ra trước, theo hướng chuẩn mực quốc tế...
Những khó khăn như nhận thức và cách làm của giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục, cũng như học sinh, phụ huynh và xã hội khi triển khai đổi mới giáo dục; dạy thêm học thêm; tự quản, vệ sinh ở một số trường còn chưa tốt… đều đòi hỏi ngành cần chủ động nhìn thẳng vào bất cập để có giải pháp thích hợp. Bên cạnh đó, những đổi mới liên quan đến thi cử, đánh giá học sinh dù còn có hạn chế, song đó là vấn đề phát sinh trong quá trình đổi mới liên quan đến cả hệ thống giáo dục và đời sống xã hội.
Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển cho biết: Năm học 2014 - 2015, ngành giáo dục đã có nhiều kết quả tích cực như cả nước có 32 tỉnh được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi; đặc biệt là công tác phổ cập cho trẻ mầm non 5 tuổi và giáo dục mầm non ở các khu công nghiệp, khu chế xuất đạt tỷ lệ hơn 50% đơn vị cấp tỉnh được công nhận đạt chuẩn.
Ngành cũng triển khai đánh giá học sinh tiểu học, bước đầu tạo chuyển biến nhận thức về đổi mới phương pháp dạy học và đánh giá chất lượng giáo dục theo hướng tiếp cận phát triển năng lực học sinh. Cùng với đó, ngành triển khai thành công bước đầu công việc thực nghiệm tốt cho quá trình xây dựng chương trình giáo dục phổ thông mới... Với việc triển khai đề án ngoại ngữ, công tác dạy và học ngoại ngữ đã bước đầu chuyển từ dạy và học ngôn ngữ sang dạy và học toàn diện kỹ năng giao tiếp.
Đặc biệt, năm học 2014-2015 là lần đầu tiên tổ chức kỳ thi trung học phổ thông quốc gia theo đúng tinh thần đảm bảo thi gọn nhẹ, giảm tốn kém cho xã hội và người dân, tạo ra những tiền đề cơ bản cho việc tiếp tục triển khai đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo.
Đổi mới công tác quản lýTheo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Vinh Hiển, trong năm học 2015 - 2016 Bộ GD&ĐT tiếp tục hoàn thiện, nâng cao hiệu quả cơ chế phối hợp giữa các bộ, ngành và địa phương trong quản lý GD&ĐT. Tăng quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm và trách nhiệm giải trình của các cơ sở GD&ĐT. Đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền về các chủ trương, nhiệm vụ và giải pháp của ngành triển khai Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT. Tăng cường công tác phản biện xã hội để kịp thời điều chỉnh chính sách, điều chỉnh công tác quản lý, chỉ đạo của bộ và các cấp quản lý giáo dục. Phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng và các cơ quan liên quan tăng cường thông tin, truyền thông về GD&ĐT.
Tiếp tục triển khai học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, giáo dục, bồi dưỡng ý thức trách nhiệm, năng lực và hiệu quả công tác cho đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục. Tăng cường công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho học sinh, sinh viên gắn với việc đưa nội dung các cuộc vận động và phong trào thi đua của ngành thành hoạt động thường xuyên trong mỗi đơn vị, cơ sở giáo dục.
“Cán bộ quản lý, giáo viên cần tiếp tục tổng kết, rút ra bài học kinh nghiệm để phát huy thành tích, hạn chế thiếu sót. Cần đổi mới tư duy trong việc thực hiện nhiệm vụ năm học để phù hợp với thay đổi của xã hội”.
Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phạm Vũ Luận |
Các cấp quản lý giáo dục chủ động báo cáo, đề xuất, tham mưu với các cấp ủy đảng, chính quyền, phối hợp với các tổ chức chính trị, xã hội trên địa bàn để xây dựng môi trường sư phạm lành mạnh trong và ngoài nhà trường, xóa bỏ các hiện tượng tiêu cực gây bức xúc trong nhân dân. Đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn trường học, phòng chống tội phạm, bạo lực, tệ nạn xã hội trong học sinh. Đổi mới, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra giáo dục các cấp; nâng cao hiệu quả hoạt động thanh tra, kiểm tra nội bộ của cơ sở giáo dục, đào tạo. Tăng cường thanh tra quản lý nhà nước về giáo dục và đào tạo, xử lý nghiêm các sai phạm và thông báo công khai trước công luận.
Thứ trưởng Nguyễn Vinh Hiển khẳng định, ngành GD&ĐT sẽ tập trung, ưu tiên các nguồn lực để hoàn thành phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi. Ban hành hệ thống định mức kinh tế - kỹ thuật, tiêu chí, tiêu chuẩn chất lượng đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục đại học. Rà soát, hoàn thiện chính sách hỗ trợ về giáo dục và đào tạo cho các địa bàn khó khăn và đối tượng chính sách, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số. Phối hợp với Ngân hàng chính sách xã hội thực hiện chương trình tín dụng cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn. Tăng cường kiểm tra, giám sát đầu tư, công tác đấu thầu, công tác quyết toán trong xây dựng cơ bản, mua sắm thiết bị của các đơn vị; tập trung xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản theo quy định về quản lý đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước… Thực hiện đầy đủ, kịp thời chế độ, chính sách đối với đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục, đặc biệt là đội ngũ đang công tác tại vùng kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.
Đối với ngành giáo dục mầm non, Bộ GD&ĐT tiếp tục rà soát, đánh giá, điều chỉnh chương trình giáo dục mầm non. Tăng cường các điều kiện để nâng cao chất lượng thực hiện Chương trình giáo dục mầm non. Đổi mới hoạt động chăm sóc, giáo dục trẻ theo quan điểm giáo dục lấy trẻ làm trung tâm. Tăng cường hoạt động vui chơi và các hoạt động trải nghiệm, khám phá của trẻ. Chú trọng giáo dục hình thành và phát triển kỹ năng sống phù hợp với độ tuổi của trẻ, với yêu cầu của xã hội hiện đại và truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc. Chuẩn bị tiếng Việt cho trẻ mẫu giáo vùng dân tộc thiểu số, hỗ trợ thực hiện chương trình giáo dục mầm non ở các vùng khó khăn. Thực hiện thí điểm tư vấn, bồi dưỡng kiến thức và phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ tại gia đình, cộng đồng. Đẩy mạnh công tác phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi nhằm hoàn thành đúng lộ trình đạt chuẩn quy định.
Thời gian tới, ngành giáo dục sẽ tiếp tục thực hiện đổi mới công tác quản lý giáo dục và đào tạo. Để tăng cường hiệu quả công tác giáo dục đạo đức, lối sống cho học sinh, Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục điều chỉnh nội dung, đổi mới hình thức tổ chức, phương pháp dạy học môn Giáo dục công dân; chú ý khai thác các tình huống trong đời sống để tổ chức dạy học, rèn luyện và đánh giá học sinh. Giờ học tổ chức theo hướng "mở" gắn với thực tế, với những tấm gương sáng về đạo đức nhằm bồi dưỡng hình thành nhân cách, nhận thức cho học sinh...
Nhiệm vụ trong năm học mới cũng tập trung vào công tác xã hội hóa và tăng cường các điều kiện đảm bảo chất lượng giáo dục; tiếp tục triển khai Đề án Ngoại ngữ 2020 và công tác phổ cập cho trẻ mầm non 5 tuổi và giáo dục mầm non ở các khu công nghiệp, khu chế xuất. Riêng với kỳ thi trung học phổ thông quốc gia, sẽ tổ chức rút kinh nghiệm nghiêm túc từ Bộ đến các địa phương, các trường đại học về công tác chuẩn bị, tổ chức coi thi, chấm thi, công bố và sử dụng kết quả thi... để hoàn thiện các khâu của quá trình tổ chức thi; đồng thời xem xét điều chỉnh thời gian tổ chức thi phù hợp từ năm 2016 và những năm tiếp theo.