Mười năm qua, kể từ ngày thành lập dưới sự lãnh đạo của Ban chấp hành Đảng bộ huyện, nhân dân các dân tộc huyện Sốp Cộp, tỉnh Sơn La đã phát huy truyền thống đoàn kết, cần cù sáng tạo, nắm bắt thời cơ, phát huy lợi thế, tổ chức thực hiện Nghị quyết đại hội Đảng bộ huyện.
Đảm bảo an ninh lương thực
Là một trong 62 huyện nghèo của cả nước, Sốp Cộp được biết đến là huyện đặc biệt khó khăn của tỉnh Sơn La. Do địa hình phức tạp nên đường giao thông từ huyện đến xã, bản rất khó khăn. Thiên tai, dịch bệnh thường xuyên xảy ra, hàng hóa khan hiếm, giá cả cao… ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp và đời sống nhân dân các dân tộc trong huyện.
|
Đầu tư cho giáo dục là hướng đột phá phát triển nguồn nhân lực ở huyện miền núi Sốp Cộp. Trọng Thủy |
Ông Nguyễn Ngọc Tú, Chủ tịch UBND huyện Sốp Cộp cho biết: Được sự quan tâm của Chính phủ và của các bộ, ngành trung ương, sự chỉ đạo sát sao của Tỉnh uỷ, HĐND-UBND tỉnh, 10 năm qua kinh tế của huyện tiếp tục phát triển. Đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên, an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội, an ninh biên giới ổn định và được giữ vững. Đảng và Nhà nước tiếp tục có nhiều chủ trương, chính sách phát triển kinh tế, xã hội miền núi, vùng cao nhiều công trình, dự án của nhà nước thực hiện trên địa bàn huyện đáp ứng được nguyện vọng của nhân dân.
Kết cấu hạ tầng được củng cố và ngày càng hoàn thiện đang phát huy hiệu quả tích cực. Hệ thống chính trị từ huyện đến cơ sở được củng cố ngày càng vững mạnh. Trình độ chuyên môn nghiệp vụ và năng lực công tác của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức các cấp được nâng lên. Tiềm lực quốc phòng, an ninh được tăng cường, quan hệ đối ngoại mở rộng. Nhà nước ưu tiên đầu tư cho nông nghiệp, nông thôn, nông dân. Địa phương có nhiều cơ chế chính sách để khai thác tiềm năng lợi thế mạnh của từng vùng
Để từng bước vươn lên xóa đói giảm nghèo, Sốp Cộp luôn coi trọng phát huy nội lực, tăng cường thu hút và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực từ bên ngoài; khai thác và phát huy các lợi thế trên địa bàn huyện, do vậy tổng giá trị sản xuất đến tháng 12/2013 đạt trên 1.000 tỷ đồng, trong đó nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản tăng 5,3%; công nghiệp, xây dựng tăng 19,9%; dịch vụ tăng 20,2% so với cùng kỳ. Trong 10 năm qua, cơ cấu kinh tế đã chuyển dịch đúng hướng, đến năm 2013 tăng các ngành công nghiệp - xây dựng, dịch vụ, giảm ngành nông, lâm nghiệp; hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội được quan tâm đầu tư xây dựng; chú trọng thực hiện tốt các chương trình hỗ trợ các xã, bản đặc biệt khó khăn; các chương trình an sinh xã hội, do vậy đời sống của nhân dân đã từng bước được cải thiện và nâng lên.
Theo lãnh đạo UBND huyện Sốp Cộp, với lợi thế về đất rừng và đất lâm nghiệp, huyện đã tích cực chuyển đổi cơ cấu sản xuất cây, con, hình thành nhiều mô hình sản xuất mới đem lại lợi ích cho người sản xuất và đang tiếp tục được nhân rộng trong toàn huyện. Theo đó giá trị sản suất nông nghiệp tăng đều qua các năm. Nếu như năm 2004 giá trị sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản mới đạt 57,3 tỷ đồng, thì đến năm 2013 đã đạt 360,2 tỷ đồng. Bình quân lương thực đầu người tăng từ 369 kg/người/năm 2004 lên 480 kg/người/năm năm 2013, vượt 0,8 % so với Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện.
Quá trình chuyển đổi cơ cấu đã tăng dần giá trị sản xuất ngành chăn nuôi, bước đầu hình thành cơ cấu nông nghiệp hợp lý và hiệu quả. Trồng trọt có sự chuyển biến theo hướng thâm canh, tăng vụ, thông qua việc hỗ trợ giống từ chương trình 135 giai đoạn II và Nghị quyết 30a để đưa giống mới có năng suất chất lượng, tăng hiệu quả kinh tế trên một đơn vị diện tích canh tác. Tổng diện tích gieo trồng đến năm 2013 đạt 10.109 ha, tăng so với năm 2004 là 3.169,8 ha.
Cú hích để Sốp Cộp phát triển
Năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã Quyết định số 1584/QĐ-TTg phê duyệt Đề án phát triển kinh tế xã hội huyện Sốp Cộp đến năm 2015. Theo đó trong thời hạn bảy năm, Trung ương sẽ hỗ trợ bổ sung cho huyện ngoài các chương trình mục tiêu đang triển khai với số vốn 400 tỷ đồng để tập trung thực hiện hỗ trợ sản xuất, đào tạo nguồn nhân lực xây dựng các công trình hạ tầng, sắp xếp ổn định dân cư.
Theo ông Nguyễn Ngọc Tú, trong năm 2009, 2010 và 2011 Chính phủ đã hỗ trợ 103,5 tỷ đồng để xây dựng trụ sở làm việc huyện ủy, HĐND-UBND huyện; đường giao thông trung tâm hành chính huyện giai đoạn II, đường giao thông từ trung tâm huyện - trung tâm các xã, đầu tư xây dựng sáu công trình thuỷ lợi đảm bảo nước tưới cho 172 ha, đến nay các công trình này đã bàn giao đưa vào sử dụng...
Để tạo điều kiện cho huyện nghèo 30a phát triển vững chắc, huyện Sốp Cộp mong muốn từ năm 2014 đến năm 2015 đề nghị Chính phủ và các bộ, ngành trung ương hỗ trợ khoảng 296,5 tỷ đồng để đẩy nhanh tiến độ thực hiện các nhiệm vụ trong Đề án phát triển kinh tế - xã hội huyện Sốp Cộp đến năm 2015. Vì theo Đề án được phê duyệt, ngân sách trung ương sẽ hỗ trợ có mục tiêu 400 tỷ đồng, tuy nhiên trong 5 năm qua mới hỗ trợ có mục tiêu được 103,5 tỷ đồng, đạt 25,78% so với mục tiêu. Năm 2014 đề nghị hỗ trợ bổ sung 50 tỷ đồng (ngoài số vốn sẽ bố trí đầu năm 2014 là 50 tỷ đồng) để thanh toán khối lượng các dự án hoàn thành và tiếp tục triển khai những dự án đang thi công dở dang… triển khai một số tuyến đường của huyện chưa được đầu tư và cầu cứng qua suối Nậm Ca.
Nhiều tồn tại cần tháo gỡ
Những kết quả của huyện Sốp Cộp đạt được trong thời gian qua là rất đáng ghi nhận, nhưng vẫn chưa tương xứng với khả năng phát triển của huyện, kinh tế - xã hội của địa phương còn tồn tại nhiều yếu kém. Cải cách hành chính còn chậm, thu hút đầu tư còn nhiều hạn chế, văn hóa xã hội còn có mặt bức xúc chậm được giải quyết. Ở vùng 3 và một số dân tộc đặc biệt ít người, tỷ lệ hộ nghèo còn cao; một bộ phận cán bộ, đảng viên tinh thần trách nhiệm và ý thức chấp hành kỷ luật, kỷ cương chưa cao.
Theo lãnh đạo UBND huyện, cơ cấu kinh tế đã có sự chuyển dịch song tỷ trọng ngành nông - lâm nghiệp còn cao, giá trị thu nhập trên diện tích sản xuất nông - lâm nghiệp còn thấp. Việc đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cho phát triển kinh tế triển khai còn chậm, chưa đáp ứng được nhu cầu phục vụ sản xuất và đời sống của nhân dân. Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật còn chậm. Các quy hoạch phát triển các ngành, các lĩnh vực kinh tế chưa đồng bộ, chưa cụ thể, một số ngành kinh tế đặc biệt là kinh tế nông nghiệp còn phát triển tự phát phụ thuộc vào thị trường tự do.
Thế mạnh về chăn nuôi đại gia súc, kinh tế rừng chưa được khai thác có hiệu quả, việc tổng kết các mô hình sản xuất chưa được thực hiện kịp thời, việc chuyển hướng sản xuất còn chậm. Năng lực một số nhà thầu chưa đáp ứng yêu cầu. Công tác tham mưu thẩm định dự án còn nhiều hạn chế do thiếu cán bộ có chuyên môn và kinh nghiệm thực tế do đó dẫn đến việc phê duyệt còn chậm chưa sát với thực tế, nhiều dự án phải thẩm định phê duyệt nhiều lần...
Nguyên nhân của những tồn tại trên là do cơ chế, chính sách quản lý dự án đầu tư xây dựng của Nhà nước có nhiều thay đổi, thiếu đồng bộ và chưa kịp thời. Chỉ số lạm pháp tăng, giá vật tư vật liệu nhiên liệu cho xây dựng tăng cao ngoài tầm kiểm soát của chủ đầu tư và các nhà thầu xây dựng công trình. Thủ tục đầu tư xây dựng còn rườm rà phức tạp, chồng chéo, thừa đối với công trình có quy mô vừa và nhỏ, nhưng lại thiếu đối với công trình có quy mô lớn.
Nguồn vốn bố trí đầu tư cho các dự án còn thấp, chưa phù hợp với tiến độ thực hiện dự án, chưa đáp ứng yêu cầu đủ vốn cho các dự án ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thực hiện dự án. Chính sách về đền bù giải phóng mặt bằng còn nhiều bất cập, chế độ chính sách chưa sát với điều kiện thực tế của địa bàn. Quy trình giải phóng mặt bằng cho dự án vừa và nhỏ còn nhiều công đoạn rườm rà phức tạp.
Để tạo bước đột phá và có bước đi phù hợp, vững chắc, Sốp Cộp đã và đang huy động tối đa nội lực, phát huy lợi thế, gắn với tích cực thu hút các nguồn lực từ bên ngoài để phát triển các thành phần kinh tế. Huy động tốt các nguồn lực đầu tư để phát triển kết cấu hạ tầng. Chú trọng phát triển giáo dục và đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đẩy mạnh ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, phát triển kinh tế đi đôi với chăm lo phúc lợi xã hội, xoá đói giảm nghèo, thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội.
V.T