Du khách đến với Festival nghề truyền thống Huế 2011 có dịp được chứng kiến những nét chỉ, đường thêu của các nghệ nhân xứ Huế tại Trung tâm làng nghề Phương Nam (15 Lê Lợi, Huế) diễn ra trong thời gian từ 1 - 3/5.
|
Triển lãm "Bếp Việt trong vườn Huế” diễn ra trong suốt thời gian lễ hội. |
Nghề thêu ở Huế kết hợp tinh tế nhiều yếu tố. Muốn bức tranh sống động thì người thợ thêu phải gửi cả tâm tư, tình cảm của mình ở trong đó để làm nên những bức tranh thêu có hồn. Kim thêu được mua từ chợ Mậu Tài (Phú Vang, Thừa Thiên - Huế) đem về gia công mài nhỏ đạt đến độ bóng sáng, đường thêu mới "ngọt". Chỉ thêu ở Huế dùng loại chỉ mộc được làm từ tơ tằm, sợi bóng, sợi dày. Chỉ thô mua về, người thợ tự tay nhuộm màu theo bí quyết gia truyền. Sợi chỉ qua tay người thợ lành nghề xứ Huế như được "xử lý" để bền lâu không bị đứt, gãy. Tranh thêu ở Huế vì thế thường mang những đường nét sắc sảo, cổ kính và sâu lắng.
Nghệ nhân Lê Văn Kinh, năm nay đã ngoài 80 tuổi, một trong những "báu vật nhân văn sống" của nghề thêu xứ Huế tâm sự: Xưa nay, người ta thường nói "Trai thì đọc sách ngâm thơ/Gái thì kim chỉ thêu thùa vá may", nhưng vì sinh ra trong một gia đình có ông nội và cụ thân sinh làm nghề thêu, nên từ bé, đường kim, mũi chỉ đã thấm đẫm vào trong ông, để “trót mang lấy nghiệp” cho đến bây giờ. Nghề thêu đòi hỏi sự khéo léo của cả đôi bàn tay và khối óc. Nhiều đêm, chợt bắt gặp ý tưởng mới lạ, ông lại ngồi dậy chong đèn phác thảo lại. Chẳng hạn như bức tranh "Mẹ", chỉ một vài đường nét về hình dáng, nếp nhăn trên khuôn mặt người mẹ ngồi vá áo cho con với những đường chỉ vàng nổi bật trên nền đen sâu thẳm. Tác phẩm đã khắc họa đúng tính cách người mẹ tảo tần nuôi con sớm hôm nên được nhiều người đến đặt mua. Hoặc bức tranh thêu chữ của Mãn Giác Thiền Sư do Tản Đà dịch, khách thập phương từ Đức, Hà Lan, Pháp đặt mua với số lượng rất nhiều. Trong các dịp Festival và các dịp lễ lớn của đất nước, nghệ nhân Lê Văn Kinh luôn có tranh thêu trưng bày. Ông cũng là một trong những nghệ nhân dân gian đầu tiên được phong tặng danh hiệu này của nghề thêu xứ Huế.
Đến với gian trưng bày nghề thêu tại Festival nghề truyền thống Huế 2011, du khách còn hết sức thích thú bởi vừa được chiêm ngưỡng các sản phẩm, xem các nghệ nhân của các làng nghề biểu diễn, được hướng dẫn cách thêu và còn được ký họa chân dung qua tranh thêu dưới bàn tay tài hoa của những người thợ đất Cố đô.
Bài và ảnh: Quốc Việt