Vấn nạn hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng nhập lậu và những hành vi gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp. Điều này càng đặt các doanh nghiệp chân chính vào thế: khó phát triển sản xuất kinh doanh, khó cạnh tranh và khó bảo vệ cho thương hiệu, sản phẩm của chính mình.

Bà Nguyễn Thị Thanh Huyền - Tổng Giám đốc Tổng công ty May 10 cho rằng, để xây dựng thương hiệu sản phẩm đã khó, nhưng bảo vệ và phát triển thương hiệu lại càng khó hơn. Do đó, từ năm 1999, May 10 đã tiến hành dán “tem chống hàng giả” vào thẻ bài và đưa “sợi chống hàng giả” vào nhãn dệt chính của sản phẩm. Sợi chống hàng giả này được May 10 làm hợp đồng mua độc quyền của hãng Nike. Trên mọi sản phẩm của May 10 đều có tem chống hàng giả và hướng dẫn cho người tiêu dùng cách sử dụng cũng như phân biệt hàng giả, hàng nhái. Đây là một trong những biện pháp có hiệu quả để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng. Mặt khác, May 10 thường xuyên tổ chức việc kiểm tra, kiểm soát các cửa hàng, đại lý nhằm phát hiện và ngăn chặn hàng giả, hàng nhái trong hệ thống tiêu thụ của mình.

Ông Huỳnh Minh Tùng, Giám đốc kinh doanh công ty Nguyen Dat - Locks&Hardware (chuyên cung cấp các sản phẩm khóa cửa) cũng chia sẻ, trên thị trường hiện nay có rất nhiều sản phẩm làm giả thương hiệu của công ty. Tuy nhiên, để bảo vệ thương hiệu cũng như đảm bảo quyền lợi người tiêu dùng, công ty đã chủ động phối hợp với lực lượng quản lý thị trường và công an để cung cấp các số liệu phục vụ cho việc đấu tranh với hàng giả, hàng nhái. Không thể bắt người tiêu dùng tự phân biệt được hàng chính hãng mà cần phải có sự vào cuộc từ nhiều phía, trong đó trách nhiệm chính phải từ doanh nghiệp.

Tuy nhiên, trong cuộc đấu tranh với hàng giả, hàng nhái không phải bao giờ doanh nghiệp cũng chiến thắng. Là một trong những doanh nghiệp luôn đau đầu trước vấn nạn hàng giả, ông Nguyễn Thanh Hà, Phó Trưởng phòng Marketing Công ty Sao Vàng chia sẻ: Công ty Sao Vàng thường xuyên gặp thiệt hại trong sản xuất và kinh doanh, bởi sản phẩm làm giả mẫu mã của công ty có chất lượng rất kém nhưng bao bì lại được làm rất giống khiến người tiêu dùng rất khó để phân biệt và gây ảnh hưởng đến uy tín của công ty.

Theo ông Nguyễn Thanh Hà, hàng năm công ty đã nỗ lực cải tiến mẫu mã, chất lượng nhằm lấy lại lòng tin của khách hàng và giúp cải thiện thị phần. Tuy vậy, niềm vui chẳng tày gang bởi cùng lắm là 2 tháng sau trên thị trường đã xuất hiện sản phẩm giả y hệt với mức giá chỉ bằng 1/2, thậm chí 1/3 giá trị của hàng thật gây ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp. Khó lại chồng khó khi công ty đã gửi mẫu tới các đơn vị chức năng nhằm khiếu kiện nhưng con đường này quá gập ghềnh gian nan khiến doanh nghiệp ngại “gõ cửa” các cơ quan công quyền. Không những thế, khi đặt vấn đề mong muốn được dán tem chống giả thì các đơn vị chức năng lại đưa ra mức giá mỗi con tem cho một sản phẩm mất từ 3.000 - 4.000 đồng. Nâng lên đặt xuống, doanh nghiệp đành phải bó tay vì chi phí sản xuất sẽ nâng lên rất nhiều trong khi tem giả vẫn được làm nhái và dán nhan nhản trên khắp các sản phẩm.

Dù đã có nhiều giải pháp đưa ra để chống hàng giả, hàng nhái như việc tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm nhưng thực tế xử lý của lực lượng chức năng đến nay chỉ như muối bỏ bể. Dẫn chứng những vi phạm cụ thể, ông Trần Hùng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) cho hay: Hiện nay vẫn còn nhiều địa phương vẫn dung túng cho việc sản xuất hàng giả, hàng nhái. Có những địa phương người dân làm giả từ quần áo, giày dép, chăn màn đến bánh kẹo, thực phẩm, mỳ chính, xà phòng, mỳ tôm, nước ngọt, rượu... Dù vậy, nhưng bản thân chính quyền tại các địa phương lại vin vào lý do người dân sản xuất theo nghề truyền thống của làng nghề nên không cấm được. Xuất phát từ đó mà các địa phương này đã bỏ qua trách nhiệm của mình với xã hội, thờ ơ với công tác đấu tranh chống gian lận thương mại.

Bày tỏ những quan ngại trước vấn nạn hàng giả tràn lan, đại diện Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ), ông Nguyễn Thanh Hồng nhấn mạnh: Việc đăng ký bảo vệ thương hiệu là một trong những giải pháp chống hàng giả, nhưng chưa được nhiều doanh nghiệp quan tâm. Năm 2013 mới chỉ có 106 doanh nghiệp Việt Nam đề nghị thực thi bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, con số rất nhỏ trong khoảng 3,5 triệu doanh nghiệp hiện nay. Ở tầm quốc tế, đến nay, mới có 490 doanh nghiệp Việt Nam đăng ký tham gia hệ thống bảo vệ thương hiệu hàng hóa. Điều này cho thấy doanh nghiệp Việt Nam còn thờ ơ với quyền sở hữu trí tuệ. Nếu doanh nghiệp không nhanh chóng đăng ký bảo vệ nhãn hiệu thì khi xảy ra vi phạm quyền sở hữu trí tuệ, sẽ khó đủ cơ sở pháp lý bảo hộ quyền của mình.

Uyên Hương