Tỉnh Thừa Thiên - Huế vừa đưa vào hoạt động mô hình thí điểm xử lý khói, bụi và khí thải độc hại của làng nghề đúc đồng truyền thống tại các phường là Phường Đúc và Thủy Xuân (thành phố Huế), nhằm khắc phục tình trạng ô nhiễm môi trường tại các làng nghề này.

Hệ thống xử lý khói bụi và khí thải được thiết kế bằng hệ thống máy hút bụi, thông qua chụp hút khói, bụi, khí thải bằng inox, đưa vào bể sục khí, kết hợp với hoá chất để làm sạch khí thải... Theo các chuyên gia về môi trường, từ khi vận hành hệ thống xử lý khói, bụi và khí thải độc hại của làng nghề đúc đồng truyền thống nói trên, kết quả cho thấy một số chỉ tiêu như bụi lơ lửng, SO2, CO, NOx đều giảm gần gấp đôi so với trước khi chưa được xử lý và đều nằm trong giới hạn cho phép theo quy định của Luật Môi trường.

Tuy nhiên, mô hình này mới chỉ thực hiện được ở một số hộ đúc đồng trên địa bàn, nếu được đầu tư để nhân rộng ra ở tất cả các cơ sở sản xuất làng nghề thì sẽ xử lý được cơ bản vấn đề ô nhiễm môi trường tồn tại bấy lâu ở Phường Đúc và Thủy Xuân.

Phường Đúc và Thủy Xuân hiện có 61 lò đúc đồng, nhôm, chì (với hàng trăm lao động làm nghề này), nằm xen lẫn trong các khu dân cư. Mỗi năm, doanh thu từ các cơ sở đúc đồng mang khoảng hơn 4 tỷ đồng.

Đoàn cán bộ tham quan mô hình xử lý khói bụi của ông Nguyễn Văn Niệm phường Phường Đúc. Ảnh: trt.vn

Riêng cơ sở đúc đồng của nghệ nhân Nguyễn Văn Sính có hơn 20 lao động với các sản phẩm như: chuông, tượng phật, tượng đài, tượng nghệ thuật, tượng danh nhân.., có kích thước, khối lượng, kiểu cách khác nhau, được ưa chuộng ở cả trong và ngoài nước; trong đó có những sản phẩm rất độc đáo như tượng bán thân Bác Hồ ở Kim Liên, tượng Bác Hồ ở Bảo tàng Hồ Chí Minh - Huế, tượng đài Trần Hưng Đạo ở Nam Định, tượng Bác Tôn ở An Giang, Đại Hồng Chung lớn nhất Đông Nam Á cao 5,5 m, đường kính 3,7 m, nặng trên 30 tấn đặt tại chùa Bái Ðính (Ninh Bình)...

Tuy nhiên, điều nguy hại hơn cả là các cơ sở đúc đồng ở đây đều làm theo lối thủ công,. Hầu hết các cơ sở đều sử dụng cao su, lốp xe hỏng và dầu nhớt phế thải để đốt lò, gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người dân quanh vùng.

Trước đây, Trung tâm Khoa học Công nghệ và Môi trường (Liên minh HTX Việt Nam) đã hỗ trợ lắp đặt hệ thống hút bụi tại lò nấu kim loại với chi phí trên 70 triệu đồng và Sở Công nghiệp tỉnh Thừa Thiên - Huế lúc đó giúp chuyển đổi công nghệ làm khuôn, giảm lượng củi đốt trên 300m3/năm, tuy nhiên vấn đề ô nhiễm môi trường vẫn chưa khắc phục được.

Hiện nay, làng nghề đúc đồng Phường Đúc vì thế vẫn là một trong 9 cơ sở làng nghề gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng ở Thừa Thiên - Huế theo Quyết định số 64/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ...


Quốc Việt