Đến Yaroslavl vào những ngày hè tháng 6/2014, gặp gỡ cộng đồng bà con ở khu chợ Dzerjinsky, nơi có đại bộ phận người Việt ở đây kinh doanh, buôn bán. Khung cảnh đìu hiu ở khu chợ cũng phần nào nói lên tình cảnh làm ăn của bà con ta lúc này chẳng mấy thuận lợi. Tình hình chính trị bất ổn tại quốc gia láng giềng Ukraine suốt hơn nửa năm qua, những khó khăn kinh tế tại nước Nga nói riêng và trên toàn thế giới nói chung, đã ảnh hưởng không nhỏ tới sức mua của người dân địa phương.

Chợ “đuội” là thế, song cho dù vất vả trên thương trường, gương mặt các anh chị người Việt đang sinh sống tại thành phố cổ kính bên bờ sông Volga này vẫn ánh lên niềm vui. Hỏi chuyện bà con, chúng tôi mới vỡ lẽ ngoài kinh doanh buôn bán, việc chăm chút cho con cái đối với cộng đồng ta ở đây luôn được ưu tiên hàng đầu. Và các con cũng không phụ lòng, đều chăm chỉ học tập và biết chia sẻ khó khăn với cha mẹ.  
   

Trong số gần ba chục gia đình với hơn trăm người định cư tại một thành phố nhỏ, thành tích học tập và phấn đấu của những đứa con, không chỉ là niềm vui của mỗi gia đình. Mà hơn thế, đó còn là niềm vui chung của cả cộng đồng, động lực giúp người Việt tại Yaroslavl thêm gắn bó với mảnh đất này. Nói về những đứa con, không ai không nhắc tới cháu các cháu Nguyễn Văn Cường (sinh năm 1993), Nguyễn Văn Đức (sinh năm 1998), con của anh chị Xây – Huệ, người Hải Dương.

Với suy nghĩ mộc mạc, phải học giỏi, phấn đấu không ngừng để mai này trở thành con người tốt, một kỹ sư giỏi, có thể góp sức mình xây dựng xã hội, hoặc trở về quê hương cống hiến, cháu Cường đã liên tục 11 năm học phổ thông đạt danh hiệu học sinh giỏi (hệ phổ thông của Nga chỉ có 11 lớp). Ngày tốt nghiệp phổ thông hồi năm 2011, cháu vinh dự được Tỉnh trưởng trao tặng Huy chương học sinh giỏi xuất sắc cấp thành phố và được ghi danh vào kỷ yếu những học sinh phổ thông xuất sắc.

Nay đã là sinh viên năm thứ ba Khoa Kinh tế, Đại học Tổng hợp Saint Peterburg (Xanh Pêtécbua), chàng kỹ sư tương lai liên tục là 1 trong 4 sinh viên của lớp học gồm 25 sinh viên được trao học bổng toàn phần. Không chỉ giỏi văn hóa, cháu còn luyện tập thể thao, và đã từng đoạt huy chương vàng tỉnh Yaroslavl môn võ thuật karate. Khi được hỏi động lực nào giúp cháu học tập tốt, Nguyễn Văn Cường bẽn lẽn trả lời: “Cháu luôn phấn đấu cũng là để nêu tấm gương sáng cho em, và cũng luôn hỗ trợ giúp đỡ em kịp thời, vì mình đã từng học qua, là người đi trước…”.  

Nhắc đến con cái, các thành viên trong cộng đồng người Việt ở Yaroslavl ai cũng biết rõ các con, biết về khả năng cũng như thành tích của từng cháu. Các con chăm ngoan học giỏi, là niềm vui chung của tất cả bà con.


Cháu Lê Rôma, con trai anh chị Cường - Irina, cũng là một tấm gương sáng. Mới 13 tuổi, cậu bé say mê môn võ thuật karate này đã giành tới 62 tấm huy chương ở các giải thi đấu tại Nga và thế giới, trong đó có 40 HCV, 10 HCB, 12 HCĐ và 12 chiếc cúp. Tại giải thi đấu thế giới ở Italia cuối năm 2013, cháu giành 2 HCB. Ngay sau đó, trở về thi đấu giải toàn quốc tại LB Nga hồi tháng 3/2014, mặc dù bị chấn thương, sau đó tay cháu phải bó bột suốt 3 tháng, nhưng cháu vẫn giành tấm HCV. Chúng tôi may mắn khi kịp đến thăm cháu ngay trước khi cháu lên đường đi tập huấn 10 ngày tại thành phố khác. Và chúng tôi đã được chiêm ngưỡng “bộ sưu tập” vô giá những tấm huy chương, những chiếc cúp mà cháu giành được bằng niềm say mê, bằng khổ công luyện tập, mà trong đó có không ít công sức của bố mẹ. Bởi thế, chị Lê Irina Alecsandrovna, mẹ cháu cũng được trao tặng Cúp giành cho người mẹ có công góp phần phát triển nhân tài. Bố cháu- Anh Lê Mạnh Cường ngồi cạnh cho biết “Lê Rôma được như hôm nay là nhờ công sức chăm chút của mẹ”.

Kể về những đứa con ngoan, anh Phan Công Phúc, Phó Chủ tịch Hội người Việt Nam tại Yaroslavl không giấu nổi niềm vui, tự hào về thế hệ người Việt thứ hai trên đất bạn. Đó là cháu Nguyễn Minh Thành, con trai anh chị Hữu - Mùa, là sinh viên tin học, ngoài giờ lên lớp, cháu còn đi dậy học, kèm thêm văn hóa cho các cháu nhỏ hơn; Đó là cháu Nguyễn Việt Thắng, con trai anh chị Hùng-Tiệp, sinh viên trường Đại học Tổng hợp Quốc gia Moskva (MGU) danh tiếng; Cháu Đặng Mai Anh, con gái anh chị Tư-Ngân, sinh viên Y khoa thành phố Yaroslavl; Cháu Maria, con gái anh chị Trung-Katia, sinh viên Đại học Y Saint Peterburg; Cháu Nguyễn Thị Nga – sinh viên kiến trúc; Cháu Nguyễn Văn Nam, sinh viên chuyên ngành vật lý; Cháu Diana, con gái anh chị Minh – Olia, hiện là sinh viên chuyên ngành du lịch… Tất cả các cháu đều là những con ngoan, trò giỏi, là niềm hạnh phúc của cha mẹ mình.  

Rời Yarolavl, thành phố nằm cách thủ đô Moskva 287 km về phía Đông Bắc, được ví như viên ngọc trong tuyến du lịch nổi tiếng “Vành đai vàng” của nước Nga, còn đọng lại mãi những niềm vui không chỉ bởi thành phố quá xinh đẹp, mà còn bởi câu chuyện về những đứa con - thế hệ người Việt thứ 2 ở Yaroslavl. Đây sẽ là những nhân tố để cộng đồng người Việt tăng cường vị thế của mình ở nước Nga xa xôi.


Quế Anh – Duy Trinh (P/v TTXVN tại LB Nga)