Ở huyện U Minh (Cà Mau), người dân của vùng đất xa xôi này vẫn còn lưu lại địa danh mà cái tên gắn liền với lịch sử: “kinh Kiểu Mẫu”, một con kênh huy động dân công đào, xây dựng làng rừng chiến đấu của một thời kháng chiến. Được biết, thời đó lập làng rừng để vừa chiến đấu, vừa sản xuất nông nghiệp, vừa là căn cứ hậu cần tiếp đón chăm sóc bộ đội giải phóng về đóng quân theo một quy ước rất văn hóa và mẫu mực nên nhân dân đặt tên “Kiểu Mẫu”. Bên ven làng rừng kênh Kiểu Mẫu không xa của vùng U Minh hạ hôm nay, người dân lại háo hức với cái tên “cánh đồng mẫu” của Công ty CP & TM Viễn Phú, trồng lúa hữu cơ theo quy trình canh tác nông trại xanh (Green Farm), sạch phù hợp với bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và cho sản phẩm lúa gạo hữu cơ chức năng chất lượng cao, được các nhà khoa học trong nước và quốc tế xếp vào dòng thực phẩm an toàn của thế giới.

Ông Võ Minh Khải thuyết trình mô hình cánh đồng mẫu trong dịp dự Đại hội hữu cơ quốc tế tổ chức tại Hàn Quốc.

Trong những ngày đầu năm “mừng Đảng, mừng Xuân”, ngày 3/2/2012, tại cánh đồng mẫu hữu cơ chức năng (thuộc xã Khánh An, huyện U Minh, tỉnh Cà Mau), Công ty CP & TM Viễn Phú sẽ tổ chức nhận giấy chứng nhận nhãn hiệu gạo hữu cơ (Organic) của Tổ chức Quốc tế BIO Organic và nhãn hiệu gạo tự nhiên an toàn tuyệt đối có lợi cho sức khỏe của Hoa Kỳ (Organic Product). Theo thông lệ quốc tế, các sản phẩm thực phẩm hữu cơ sẽ được gắn nhãn "Certified Organic Foods" - "Chứng nhận thực phẩm hữu cơ" và sản phẩm gạo hữu cơ của công ty đã đạt tiêu chuẩn cao cấp này. Chứng nhận này chỉ được gắn trên sản phẩm khi sản phẩm không chứa các loại hormon, không chứa thuốc kháng sinh, không chứa thuốc diệt côn trùng, sâu bọ, không chứa thuốc trừ cỏ, không chứa phân bón hóa học, không bị biến đổi gen, không bị chiếu xạ tiệt trùng, không có hương liệu, phẩm màu, chất bảo quản...

Được biết tại Mỹ, đạo luật Organic Food Production Act ra đời năm 1998 đã đưa ra những tiêu chuẩn hết sức khắt khe đối với dòng sản phẩm này. Còn tại châu Âu, tất cả các sản phẩm siêu sạch đều chịu sự kiểm soát liên tục, gắt gao từ khâu đầu đến khâu cuối, tổng cộng 260 lần và thường xuyên được kiểm tra bởi các cơ quan giám sát, kiểm định độc lập nghiêm túc theo Nghị định số 2092/91 về thực phẩm siêu sạch của Liên minh châu Âu (EU Organic Directive No. 2092/91). Và dòng sản phẩm lúa gạo mới hữu cơ của Công ty CP & TM Viễn Phú trồng tại U Minh hạ đạt tất cả các tiêu chuẩn trên.

Tại cánh đồng mẫu trồng lúa hữu cơ U Minh hạ đang được các nhà khoa học trong nước và quốc tế cùng với nông dân Cà Mau và nông dân ĐBSCL đến tham quan quy trình canh tác Green Farm để nhân rộng cánh đồng mẫu hữu cơ ở những nơi có điều kiện. Được biết, vùng thổ nhưỡng để mở rộng diện tích gieo trồng lúa hữu chức năng có khả năng mở rộng “cánh đồng mẫu” các huyện khác như Trần Văn Thời, Thới Bình và một số nơi khác thuộc các tỉnh ĐBSCL.

Nâng tầm cho thương hiệu gạo hữu cơ Việt Nam

Từ vùng đất nguyên thủy ngập nước của huyện U Minh, Công ty CP & TM Viễn Phú - Green Farm đã đầu tư xây dựng “cánh đồng mẫu” với diện tích 320 ha và trồng lúa nước theo quy trình khép kín đúng tiêu chuẩn quốc tế. Với sản phẩm là các loại gạo hữu cơ chức năng như: Hoa sữa đen, Hoa sữa tím, Hoa sữa đỏ, Hoa sữa trắng và các loại gạo trên đều đạt chuẩn hạt gạo dài, màu sắc rất hấp dẫn, mùi vị đặc biệt cho từng chuẩn loại và có chức năng hỗ trợ điều trị tốt một số loại bệnh. Về chất lượng dinh dưỡng, gạo hữu cơ cũng được các nhà khoa học chuyên ngành đánh giá rất cao vì sự phong phú và hàm lượng dinh dưỡng, khoáng chất gấp nhiều lần so với gạo thông thường… Các nhà khoa học trong nước và quốc tế đánh giá so với gạo lứt “huyết rồng” thì gạo hữu cơ chức năng tên Hoa sữa Việt Nam vượt trội về chất lượng, nhất là dinh dưỡng và các khoáng chất. Tại Hội nghị quốc tế về thực phẩm hữu cơ, nhiều nhà dinh dưỡng học, hữu cơ học và cả các nhà kinh doanh thực phẩm hữu cơ cũng rất ngỡ ngàng về các sản phẩm gạo hữu cơ chức năng Việt Nam do Công ty CP & TM Viễn Phú trưng bày và đã được các tổ chức kiểm định quốc tế xác nhận công bố. Họ cho đây là thực phẩm chức năng tuyệt vời cho tương lai. Và họ đánh giá rất cao về nông dân trồng lúa nước truyền thống của Việt Nam.

Sản phẩm gạo Hoa sữa chức năng trưng bày tại Dubai.

Hơn 4 năm qua, vừa đầu tư làm đất hình thành vùng thủy lợi khép kín, vừa xây dựng nhà máy chế biến, Công ty CP TM & SX Viễn Phú đã sản xuất cung cấp cho thị trường hàng ngàn tấn gạo thành phẩm hữu cơ Hoa sữa các loại, bình quân mỗi năm cung cấp cho thị trường trên 1.000 tấn gạo hữu cơ Hoa sữa với chất lượng quốc tế, an toàn sức khỏe cho người sử dụng, đảm bảo môi trường xanh, sạch. Đặc biệt, theo báo cáo kết quả nghiên cứu được trình bày tại hội nghị lần thứ 240 của tổ chức nghiên cứu hóa học tại Boston - Hoa Kỳ, gạo hữu cơ đen/tím có tác dụng phòng ngừa được các bệnh tiểu đường, tim mạch, ung thư, thiếu máu, béo phì…

Trong Đại hội Hữu cơ thế giới lần thứ 17 và Hội nghị Gạo Hữu cơ châu Á lần thứ nhất tại Hàn Quốc, từ ngày 30/9/2011 đến ngày 1/10/2011, phương pháp canh tác hữu cơ của nông trại Viễn Phú đã được trình bày và thu hút được sự quan tâm đặc biệt của các tổ chức hữu cơ ở Nhật, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Philíppin, Mianma… Ngoài ra, trong triển lãm gạo thế giới tại Dubai-UAE (Các Tiểu Vương quốc Arập Thống nhất) từ ngày 3 đến ngày 5/11/2011, với tính năng nổi bật của sản phẩm và công nghệ đóng gói đặc biệt đáp ứng tiêu chuẩn hàng đầu của USDA và EU đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của các nhà nhập khẩu khu vực Trung Đông và Bắc Phi về gạo hữu cơ Việt Nam.

Cần nhân rộng cánh đồng mẫu hữu cơ U Minh hạ

Lúa hữu cơ chức năng trên cánh đồng mẫu U Minh hạ.

Theo điều tra bước đầu tại huyện U Minh có thể nhân rộng ra các hộ nông với diện tích gieo trồng gạo hữu cơ chức năng khoảng 10.000 đến 20.000 ha. Nếu mở rộng ra các huyện Thới Bình, Trần Văn Thời của tỉnh Cà Mau có thể nâng lên 30.000 ha. Tỉnh Cà Mau còn tiềm năng lớn để quy hoạch mở rộng diện tích canh tác theo quy trình Green Farm lên 50.000 đến 60.000 ha. Có thể quy hoạch và đầu tư thủy lợi theo tiểu vùng theo liên hộ liền kề, liên kết nông dân với nông dân từ tổ chức lại sản xuất đến thực hiện mô hình kinh tế “cánh đồng mẫu”. Từ đó không chỉ có huyện U Minh mà tỉnh Cà Mau sẽ sớm có cánh đồng mẫu hữu cơ ngày càng rộng lớn hơn. Đặc biệt là đầu tư cho cánh đồng mẫu cũng là đầu tư phát triển kinh tế - xã hội gắn liền với xây dựng phát triển nông thôn mới.

Theo ông Võ Minh Khải, Giám đốc Công ty CP & TM Viễn Phú, nếu tỉnh Cà Mau đầu tư cải tạo xây mới hệ thống kênh mương thủy lợi theo mô hình của công ty đang làm (xã Khánh An, huyện U Minh) cho nông dân quanh vùng thì công ty ông sẽ sẵn sàng liên kết xây dựng cánh đồng mẫu với quy mô mở rộng để nông dân làm giàu trên vùng đất U Minh. Công ty sẽ hướng dẫn, bàn giao quy trình công nghệ gieo trồng nông nghiệp xanh, cung cấp các giống của công ty hiện có như Hoa sữa đen, Hoa sữa tím, Hoa sữa đỏ, Hoa sữa trắng cho nông dân và chế biến bao tiêu sản phẩm.

Bài và ảnh: Trần Quốc Thái